Tại Hội thảo "Tạo động lực nâng hạng thị trường chứng khoán" do Báo Lao Động tổ chức ngày 2/7, phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán đã đặt câu hỏi thảo luận về tình trạng bán ròng của khối ngoại từ đầu năm đến nay.
Theo thống kê, 6 tháng đầu năm 2024, khối ngoại bán ròng gần 50.000 tỷ đồng. Thông tin về khối ngoại bán ra mạnh gây ảnh hưởng không nhỏ tới tâm lý nhiều nhà đầu tư dù trên thực tế, nếu chia bình quân phiên giao dịch, mỗi ngày khối ngoại bán ròng khoảng trên 300 tỷ đồng, không phải con số đáng lo ngại so với tỷ trọng giá trị giao dịch từng phiên trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Về vấn đề này, ông Bùi Hoàng Hải, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, hiện nay, tỷ lệ nắm giữ của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam dao động khoảng 46-49 tỷ USD, chiếm hơn 16% tổng vốn hóa thị trường. Việt Nam là thị trường có hạn chế về đầu tư nước ngoài, nhưng tỷ lệ sở hữu/vốn hóa của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam thuộc nhóm nhiều nhất khu vực Đông Nam Á.
Hiện tượng rút vốn trong thời gian qua không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà còn có Trung Quốc, Indonesia, Thái Lan… Ông Hải phân tích: "Có thể thấy rõ, lãi suất đồng USD duy trì cao, đồng Việt Nam và nhiều đồng tiền trong khu vực mất giá. Một số quỹ thay đổi kế hoạch, chiến lược để đầu tư vào thị trường có cơ hội lớn hơn trong ngắn hạn".
Cũng thấy rằng thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng giá trong 6 tháng qua, hiện định giá tương đối cao so với khu vực, do đó có thể nhà đầu tư “chốt lãi”. Số liệu cho thấy, giá trị bán ròng không bằng giá trị cổ phiếu của thị trường chứng khoán tăng từ đầu năm. Các quỹ đầu tư vào thị trường mới nổi cần duy trì tỷ trọng theo thị trường. Khi giá trị thị trường tăng lên, họ sẽ bán để đảm bảo tỷ trọng, mục tiêu đầu tư của quỹ. Ngoài ra, một số quỹ có thể đến thời gian đóng quỹ.
"Do vậy, câu chuyện bán ròng, rút vốn của khối ngoại, cơ quan quản lý theo dõi sát nhưng chưa thấy đáng lo ngại", ông Hải nhấn mạnh.
 |
ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính trao đổi tại hội thảo |
Nói thêm về vấn đề này, ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính nhận định, bệ đỡ quan trọng nhất của thị trường là kinh tế vĩ mô cũng như tính ổn định của nền kinh tế. Kinh tế Việt Nam trước những khó khăn, biến động của thế giới vẫn giữ ổn định trong những năm qua, giữ được hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết, triển vọng thị trường nâng hạng…
"Đây đó, có quỹ này quỹ kia thay đổi do cách quản trị, việc các quỹ nước ngoài có sự điều chỉnh, cơ cấu danh mục đầu tư là bình thường. Cần phân tích bản chất của hiện tượng để có sự nhìn nhận toàn diện, để không có những ảnh hưởng không đáng có trên thị trường", ông Chi nói.
Tại hội thảo, vấn đề nâng hạng thị trường đi kèm với bài toán cần thêm những doanh nghiệp niêm yết chất lượng, cũng được quan tâm. 10 năm qua, top 10 cổ phiếu lớn chủ yếu thay đổi thứ hạng mà chưa có nhiều hàng hoá mới, chưa có nhiều doanh nghiệp niêm yết vốn hoá tỷ USD.
Trả lời câu hỏi trên, ông Bùi Hoàng Hải cho biết, hiện nay trên thị trường có 42/42 doanh nghiệp có vốn hóa thị trường trên 1 tỷ USD. Nếu so sánh với các nước trong khu vực thì nước ta không hề ít “doanh nghiệp tỷ đô”. Việt Nam hiện có những doanh nghiệp có vốn hóa thị trường lớn đang chờ đợi thị trường chứng khoán nâng hạng mới niêm yết.
Bên cạnh đó, có những yếu tố chủ quan có thể khắc phục như IPO gắn với niêm yết. Doanh nghiệp muốn thu hút nhà đầu tư tham gia vào IPO gặp khó khăn vì thời gian qua giá cổ phiếu trên thị trường sụt giảm. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã đưa ra các giải pháp để tích hợp IPO và niêm yết. Việc này giúp doanh nghiệp lớn thu hút nhà đầu tư và nguồn vốn lớn. Tới đây, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ đưa vào các dự thảo, thông tư và nghị định nội dung này.
Các chuyên gia đều thống nhất quan điểm thị trường chứng khoán khi được nâng hạng đạt được nhiều lợi ích, nhưng thách thức lớn nhất là đảm bảo đảm bảo thị trường chứng khoán tiếp tục phát triển ổn định và bền vững, duy trì xếp hạng, tránh bị hạ cấp xếp hạng.
Ông Vũ Chí Dũng, Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhấn mạnh, thách thức đến từ việc các thị trường chứng khoán không còn đáp ứng yêu cầu duy trì trạng thái hiện tại. Hoặc khi thị trường chứng khoán không đáp ứng được sự thay đổi tiêu chí từ các tổ chức xếp hạng.
Không chỉ vậy, dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài vào thị trường chứng khoán có thể gây tác động đến mức độ biến động của thị trường chứng khoán do tác động đến tâm lý thị trường (khi dòng vốn vào hoặc rút ra có biến động mạnh, gây ra hiệu ứng tâm lý hoặc dây chuyền đến các nhà đầu tư), cũng như gây áp lực cho thị trường ngoại hối do gia tăng nhu cầu chuyển đổi ngoại tệ - tiền VND của các nhà đầu tư nước ngoài.
Để một thị trường chứng khoán phát triển bền vững, đó phải là một thị trường chứng khoán thực sự “khỏe mạnh”, minh bạch, đảm bảo công bằng cho tất cả nhà đầu tư tham gia trên thị trường.
“Với vai trò là cơ quan trực tiếp quản lý, giám sát thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã, đang và sẽ tiếp tục nỗ lực đưa ra những giải pháp phù hợp đáp ứng được các tiêu chí của các tổ chức đánh giá xếp hạng thị trường hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi và đảm bảo sự vận hành liên tục, thông suốt, ổn định, minh bạch của thị trường”, ông Dũng cho biết.
