Theo quy định tại Quyết định số 5/2024 của Chính phủ về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân, có hiệu lực từ ngày 15/5/2024, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) sẽ phải giảm giá điện khi chi phí bình quân đầu vào giảm 1%; điều chỉnh tăng ở mức tương ứng khi chi phí đầu vào tăng 3 - 5%.
Trường hợp giá bán điện bình quân cần điều chỉnh cao hơn giá bán điện bình quân hiện hành từ 10% trở lên hoặc ảnh hưởng đến tình hình kinh tế vĩ mô, Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với các bộ ngành kiểm tra, rà soát và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến.
Đặc biệt, Quyết định số 5 quy định rõ thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 3 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất. Trong khi đó, lần điều chỉnh giá điện gần nhất là vào ngày 9/11/2023, tức đã hơn 6 tháng. Đây là lý do vấn đề tăng giá điện được đặt ra, nhất là trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện đang vào đợt cao điểm.
Trả lời câu hỏi trong cuộc Họp báo thường kỳ về việc điều hành giá điện và đề xuất tăng giá điện vào đầu năm nay của Bộ Công thương, đại diện Bộ Công thương cho biết, việc tăng giá điện căn cứ vào kết quả tính toán, cập nhật giá thành điện… Hiện tại, Bộ Công thương đang có đoàn kiểm tra giá thành và chưa có kết quả, nên việc tăng giá bao nhiêu và khi nào còn phụ thuộc vào việc kiểm tra này. Do chưa có các thông số nên chưa có thông tin cụ thể.
Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết thêm, để điều chỉnh giá điện, Chính phủ có quy định cơ chế điều hành giá điện. Quyết định số 05/2024 của Chính phủ đã có hiệu lực, nhưng chúng ta đừng nghĩ là chỉ có tăng, mà còn có giảm.
“Giảm thì phải giảm ngay, 1% là phải giảm, tăng thì có biên độ, 3%-5% hay hơn nữa 7%. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất rõ là có tăng có giảm. Tăng hay giảm như thế nào thì Quyết định 05/2024 đã có đầy đủ quy trình, khi giảm, chúng tôi giám sát và yêu cầu EVN phải giảm ngay. Nếu như tăng thì phải báo cáo. Hiện nay, chúng tôi đang có đoàn kiểm tra, rà soát toàn bộ, tính toán đảm bảo khoa học khách quan. Phải chờ kết quả đó để nói rằng thời điểm nào sẽ tăng. Về chu kỳ, 3 tháng 1 lần là kỳ điều chỉnh tăng, còn giảm là bất kỳ lúc nào. Một điểm nữa là lần gần đây nhất, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái họp Uỷ ban Điều hành giá đã có chỉ đạo rất rõ là câu chuyện điều chỉnh giá phải có cơ sở. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công thương trong tháng 6 này phải trình lại kết quả kiểm tra. Lúc đó mới có cơ sở để tính toán tiếp tác động do việc điều chỉnh tăng hay giảm”, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết.