Gần đây, nhà nghiên cứu bò sát học Leandro Moraes đã chứng kiến một cảnh tượng hiếm có trong chuyến khảo sát dọc theo sông Solimões ở Brazil. Ông bắt gặp một con bướm đêm to bằng nắm tay đang hút nước mắt từ mắt một con chim antbird cằm đen đang say ngủ. Điều đáng ngạc nhiên là con chim dường như không hề bị quấy rầy bởi hành động này.
Hiện tượng này, được gọi là lachryphagy, không phải là hoàn toàn mới đối với các nhà khoa học. Tuy nhiên, việc bướm đêm uống nước mắt của chim là cực kỳ hiếm gặp, với chỉ hai trường hợp được ghi nhận trước đó. Thông thường, các loài côn trùng như bướm đêm và bướm thường nhắm vào các loài động vật có vú hoặc bò sát để thực hiện hành vi này.
Theo đó, loài bướm đêm này có vòi hút dài và mảnh, giống như ống hút, cho phép chúng tiếp cận dễ dàng đến mắt của động vật khác. Vòi này có thể cuộn lại khi không sử dụng. Kích thước của những loài bướm đêm này có thể thay đổi, từ nhỏ bé đến lớn bằng nắm tay người, như trong trường hợp được ghi nhận ở Amazon.
Như tên gọi, chúng thường hoạt động vào ban đêm, khi nhiều động vật khác đang ngủ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận nước mắt. Chúng có thể tìm kiếm nguồn muối và protein từ nhiều nguồn khác nhau, không chỉ từ nước mắt mà còn từ bùn, nước tiểu, mồ hôi, và thậm chí là máu. Bướm đêm có khả năng phát hiện các nguồn muối và protein từ xa, giúp chúng tìm kiếm mục tiêu hiệu quả.
Điều thú vị là hiện tượng này được ghi nhận ở Amazon, nơi thường xuyên có lũ lụt và bùn mặn dồi dào. Điều này khiến các nhà khoa học đặt câu hỏi về lý do tại sao bướm đêm lại chọn uống nước mắt chim trong khi có sẵn các nguồn muối khác. Một giả thuyết cho rằng con bướm đêm này có thể đang cần bổ sung protein nhiều hơn muối.
Mặc dù quá trình này dường như không gây tổn thương trực tiếp cho động vật bị hút nước mắt, một số nhà khoa học vẫn lo ngại về khả năng gây nhiễm trùng mắt về lâu dài. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để xác định mức độ ảnh hưởng thực sự của hiện tượng này đối với sức khỏe của các loài động vật bị nhắm đến.
Hiện tượng lachryphagy không chỉ giới hạn ở bướm đêm. Một số loài bướm và côn trùng khác cũng được ghi nhận có hành vi tương tự. Ví dụ, ở Madagascar, một loài bướm đêm được biết đến với việc uống nước mắt của các loài chim đang ngủ, trong khi ở Thái Lan, có ghi nhận về bướm uống nước mắt của rùa.
Khám phá này không chỉ làm sáng tỏ thêm về hành vi của côn trùng mà còn mở ra những câu hỏi mới về mối quan hệ cộng sinh trong tự nhiên. Nó cho thấy sự phức tạp và đa dạng của các chiến lược sinh tồn trong thế giới tự nhiên, nơi mà mỗi sinh vật đều tìm cách tối ưu hóa cơ hội sống sót của mình.
