EU có kế hoạch thay thế 2/3 lượng khí đốt nhập khẩu của Nga vào cuối năm nay khi xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra.
Việc chuyển hướng khỏi nguồn cung cấp khí đốt của Nga càng trở nên cấp thiết hơn sau khi Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga giảm dòng chảy khí đốt sang châu Âu xuống 60%, với lý do trì hoãn việc sửa chữa đường ống Nord Stream 1 chạy đến Đức bên dưới Biển Baltic.
Kadri Simson, Ủy viên năng lượng của EU sẽ gặp các Bộ trưởng năng lượng của EU vào ngày 4/7 sắp tới để thảo luận về các biện pháp phối hợp tiềm năng, bao gồm giảm nhu cầu và các kế hoạch dự phòng nếu tình hình xấu đi.
Tuy nhiên, kế hoạch hiện tại của EU để thay thế khí đốt của Nga có vẻ không thành công.
Theo dữ liệu từ EU REPowerEU, trong năm 2021, EU nhập khẩu khoảng 155 tỷ m3 khí đốt tự nhiên từ Nga. Các đề xuất thay thế khí đốt vào cuối năm 2022 - bao gồm đa dạng hóa khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), năng lượng tái tạo, hiệu suất sưởi ấm, đa dạng hóa đường ống, mái nhà năng lượng mặt trời và máy bơm nhiệt - lên tới khoảng 102 tỷ m3 hàng năm.
Christopher Granville, Giám đốc điều hành EMEA và nghiên cứu chính trị toàn cầu tại TS Lombard cho biết trong báo cáo rằng, mục tiêu thay thế khí đốt của Gazprom trong năm nay của Ủy ban châu Âu là “cực kỳ lạc quan”.
“Ngoài thời gian thực hiện vận hành các thiết bị đầu cuối tiếp nhận LNG của Đức, Nga cũng là một nhà cung cấp LNG quan trọng và sẽ là thách thức đối với châu Âu trong việc tìm nguồn cung cấp LNG đầy đủ”, ông Christopher Granville cho biết.
Tỷ lệ nhập khẩu khí đốt Nga của EU đã giảm từ 45% vào tháng 4/2021 xuống 31% vào tháng 4/2022, với tỷ lệ khí đốt đường ống riêng giảm từ 40% năm ngoái xuống 26% trong năm nay.
Tuy nhiên, tổng lượng LNG nhập khẩu đã đạt mức kỷ lục, với 12,6 tỷ 3 được nhập khẩu tính riêng trong tháng 4, tăng 36% so với cùng kỳ năm ngoái mặc dù tỷ trọng đến từ Nga giảm. Điều này cho thấy nỗ lực đa dạng hóa của châu Âu đang bắt đầu có kết quả.
Phân bổ năng lượng
Việc gián đoạn nguồn cung khí đốt có thể ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế của châu Âu vào thời điểm mà khối đang gặp khó khăn nếu "các biện pháp trừng phạt mãi mãi" đối với Nga diễn ra khi xung đột kéo dài.
Một trở ngại tiềm tàng khác đối với nền kinh tế khu vực là khả năng bị cấm vận hoàn toàn đối với nguồn cung cấp khí đốt của Nga. Đó là điều đã khiến các nhà hoạch định chính sách của châu Âu lo lắng.
Trong một báo cáo nghiên cứu hôm thứ Ba (28/6), Takahide Kiuchi, nhà kinh tế tại Viện nghiên cứu Nomura nhấn mạnh rằng: “Nếu tình hình tiếp tục leo thang thì hoàn toàn có khả năng EU sẽ đi xa tới mức cấm nhập khẩu khí đốt tự nhiên của Nga”.
“Với việc G7 hiện đã quyết định cấm nhập khẩu dầu của Nga, nhiều khả năng Nga có thể mở rộng phạm vi cắt khí tự nhiên sang các quốc gia EU khác như một biện pháp trả đũa”, ông Takahide Kiuchi cho biết.
“Trong trường hợp đó, người ta thậm chí có thể cho rằng EU sẽ cố gắng thực hiện động thái đầu tiên và đi trước Nga, bằng cách tuyên bố cấm nhập khẩu khí đốt tự nhiên của Nga”, ông cho biết thêm.
Bằng cách đưa khí đốt tự nhiên vào phạm vi các lệnh trừng phạt của EU, nền kinh tế khu vực đồng euro có thể chứng kiến sự suy giảm mạnh, với tốc độ tăng trưởng của Đức chuyển sang âm.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã chỉ ra rằng, việc leo thang lên các lệnh trừng phạt hiện có đối với Nga từ các quốc gia công nghiệp phát triển lớn - đặc biệt nếu kéo theo những hạn chế nghiêm trọng đối với xuất khẩu năng lượng của Nga - có thể dẫn đến việc tăng giá năng lượng thậm chí còn cao hơn, làm xấu đi tâm lý doanh nghiệp và hộ gia đình và gián đoạn thị trường tài chính.
IMF dự đoán rằng, một chuỗi các sự kiện như vậy có thể làm giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu tới 2%.
