Tuy nhiên, khi các tài liệu IPO được công bố, điều giới đầu tư nhận được lại là sự nghi ngờ, liệu Uber có sức hấp dẫn như người ta vẫn nghĩ?
Thương vụ IPO của Uber được đánh giá sẽ là một trong những thương vụ lớn nhất trong nhiều năm gần đây. Công ty dự kiến sẽ niêm yết tại Sàn giao dịch chứng khoán New York và hiện đã nộp hồ sơ lên Ủy ban Chứng khoán và sàn giao dịch Mỹ.
Hiệu quả kinh doanh làng nhàng
Theo bản cáo bạch được công bố, tốc độ tăng trưởng của Uber đang chậm lại trong những năm gần đây, trong khi vẫn không ngừng đầu tư cho việc mở rộng hoạt động. Năm 2018, doanh thu của Uber tăng trưởng 43%, đạt 11,3 tỷ USD, thấp hơn so với mức tăng trưởng 103% của năm 2017. Doanh thu tăng chậm lại, trong khi tiếp tục mạnh tay đầu tư thêm 1,5 tỷ USD trong năm 2018 khiến Uber chịu lỗ hoạt động 3 tỷ USD.
Đáng chú ý, đóng góp lớn vào doanh thu là khoản 997 triệu USD có được nhờ đã bán hoạt động kinh doanh tại Đông Nam Á và Nga, cũng như phần lợi nhuận có được nhờ số cổ phẩn sở hữu tại Didi Chuxing, hãng chia sẻ xe đang thống trị thị trường Trung Quốc, theo Bloomberg.
Theo các chuyên gia, vấn đề đáng lo ngại nhất hiện tại của Uber là doanh nghiệp không sở hữu lợi thế cạnh tranh bền vững nào tại các lĩnh vực đang hoạt động. Theo đó, tại lĩnh vực chia sẻ xe, Công ty đối diện với các đối thủ khó nhằn như Lyft, OLA, Careem, Didi và Taxify. Với Uber Eats - dịch vụ giao đồ ăn, thị trường này đầy ắp các tên tuổi lớn như GrubHub, DoorDash, Deliveroo, Swiggy, Postmates, Zomato, Delivery Hero, Just Eat, Takeaway.com và Amazon. Trong khi đó, với Uber Freight (dịch vụ chia sẻ xe đạp và xe đẩy), các đối thủ sừng sỏ là C.H. Robinson, Total Quality Logistics, XPO Logistic và nhiều doanh nghiệp khác.
Một vấn đề đáng lo ngại là Uber không sở hữu lợi thế cạnh tranh bền vững tại các lĩnh vực đang hoạt động.
Thực tế, Uber khó có khả năng duy trì tốc độ tăng trưởng và kiếm được lợi nhuận với các mô hình kinh doanh hiện tại. Thậm chí, việc kiếm lời khó trở thành hiện thực trong thời gian tới. Năm 2014, chi phí hoạt động chiếm 230% doanh thu của Hãng, tới năm 2018, con số này giảm xuống 127%. Tuy nhiên, hoạt động mở rộng vẫn chưa dừng lại, trong khi các đối thủ mới không ngừng xuất hiện, khiến thị phần của Uber bị thu hẹp.
Điềm xấu cho các kỳ lân
Đối thủ sừng sỏ nhất của Uber - Lyft đã lên sàn vào cuối tháng 3/2019. Từ đó tới nay, giá cổ phiếu này đã giảm khoảng 21%, hiện giao dịch dưới mức giá IPO là 72 USD/cổ phiếu. Theo các chuyên gia, nếu lên sàn, nhiều khả năng giá cổ phiếu của Uber cũng sẽ vận động theo hướng này.
Thực tế, kỳ vọng của các nhà đầu tư đối với Uber đã giảm đáng kể, bởi sau khi các thông tin được công bố, Uber đã được định giá lại ở mức khoảng 76 tỷ USD, so với mức 120 tỷ USD trước đó, theo Reuters. Đáng chú ý, trong các tài liệu của mình, chính Uber cũng không tự tin với khả năng tạo ra lợi nhuận của Hãng.
“Chúng tôi hiện đang chịu tình trạng thua lỗ trong hoạt động, bao gồm cả thị trường Mỹ và một số thị trường chính khác. Chúng tôi dự báo chi phí tổ chức, hoạt động sẽ còn tăng mạnh trong thời gian gần và Công ty có thể không tạo ra lợi nhuận”, tài liệu IPO của Uber cho biết.
Theo các chuyên gia, một trở ngại lớn khác đối với các "công ty kỳ lân" hiện nay là việc những “ông lớn” cũng đã nhanh chóng nắm bắt công nghệ và tham gia vào cuộc chơi. Hiện tại, các công ty công nghệ như Uber đều đang dấn thân vào lĩnh vực ô tô tự lái. Uber đã mạnh tay đầu tư cho sản phẩm này, nhưng buộc phải tạm dừng sau vụ tai nạn chết người vào năm ngoái.
Trong khi đó, Waymo - bộ phận xe tự lái của Alphabet, đã sẵn sàng để cung cấp dịch vụ xe tự lái thương mại và có mục tiêu sẽ mở rộng thêm thị trường. Mới đây, Waymo cho biết, xe tự lái của hãng này đã lăn bánh được hàng triệu dặm riêng tại California. So với Waymo, Uber còn cách một quãng đường khá xa và điều này sẽ tạo nên áp lực lớn cho Công ty trong tương lai, khi doanh nghiệp từng nắm giữ vị trí tiên phong bị bỏ lại phía sau.
Cân nhắc tất cả các rủi ro kể trên, ý kiến chung của giới phân tích là hãy thận trọng trước khi đổ vốn vào thương vụ IPO Uber và việc thương vụ này có thể trở thành “bom xịt” nhiều khả năng sẽ xảy ra.
