Indonesia chiếm khoảng một nửa nguồn cung dầu cọ, đây là loại dầu thực vật được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới. Dầu cọ được sử dụng để nấu ăn và sản xuất hàng nghìn sản phẩm tiêu dùng bao gồm bánh quy, chất tẩy rửa và son môi.
Trong một tuyên bố trong tuần qua, Tổng thống Indonesia Joko Widodo cho biết, động thái này được đưa ra để hạ giá dầu cọ trong nước và đảm bảo nguồn lương thực sẵn có trong nước trong bối cảnh lạm phát lương thực toàn cầu.
Tổng thống Widodo cho biết: “Tôi sẽ theo dõi và đánh giá việc thực hiện chính sách này để dầu ăn sẵn có trên thị trường nội địa trở nên dồi dào và giá cả phải chăng”.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Indonesia gần đây đã chứng kiến các cuộc phản đối về giá dầu ăn cao, với giá bán lẻ đã tăng hơn 40% trong năm nay.
Lệnh cấm dự kiến sẽ được áp dụng cho đến khi có thông báo mới. Theo nhà cung cấp dữ liệu Statista, xuất khẩu dầu cọ của Indonesia trị giá khoảng 30 tỷ USD mỗi năm.
Bộ trưởng Tài chính Indonesia Sri Mulyani Indrawati nói với Reuters hôm 22/4 rằng lệnh cấm xuất khẩu dầu cọ sẽ gây tổn hại cho các nước khác, nhưng điều đó là cần thiết để kiềm chế giá dầu ăn trong nước đang tăng vọt.
Giá dầu cọ thô tương lai trên sàn giao dịch Bursa Malaysia đã tăng tới 7% vào sáng thứ Hai (25/4) và đã tăng hơn 40% tính đến thời điểm hiện tại trong năm nay.
Giá dầu thực vật thay thế cũng tăng vọt do lệnh cấm xuất khẩu dầu cọ sắp xảy ra ở Indonesia. Theo báo cáo của Reuters, giá dầu đậu nành Chicago đã đạt mức cao nhất kể từ năm 2008.
Giá dầu ăn - bao gồm cả dầu cọ - đã tăng mạnh do tình hình căng thẳng ở Ukraine vì nước này là nước xuất khẩu dầu hướng dương lớn trên thế giới. "Các loại dầu ăn thường có thể thay thế cho nhau, vì vậy sự thiếu hụt một loại sẽ gây áp lực lên những loại khác", GRO Intelligence, công ty phân tích dữ liệu nông nghiệp toàn cầu cho biết trong một ghi chú ngày 23/4.
Mức tăng của giá dầu thực vật đang vượt xa mức tăng giá thực phẩm nói chung. Giá dầu thực vật thông thường của Mỹ tăng 41% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi giá thực phẩm tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái.
"Lệnh cấm xuất khẩu của Indonesia có thể sẽ tiếp tục thúc đẩy lạm phát lương thực toàn cầu", GRO Intelligence cho biết thêm.