IEA cho biết, việc tăng quy mô đáng chú ý trong việc xây dựng đường dây truyền tải trên toàn cầu sẽ đòi hỏi khoản đầu tư vào lưới điện hơn 600 tỷ USD mỗi năm vào năm 2030, gấp đôi mức đầu tư hiện nay. Nó cũng sẽ đòi hỏi những thay đổi trong cách thức vận hành và điều tiết lưới điện ở mỗi quốc gia.
IEA cho biết, sự tập trung toàn cầu vào một số công nghệ năng lượng sạch - bao gồm gió, mặt trời, xe điện và máy bơm nhiệt - rất ấn tượng, nhưng đầu tư vào đường dây truyền tải vẫn chưa đủ và cuối cùng sẽ trở thành nút thắt lớn hơn bao giờ hết.
“Tiến bộ về năng lượng sạch gần đây mà chúng tôi thấy ở nhiều quốc gia là chưa từng có và dẫn tới sự lạc quan, nhưng nó có thể gặp nguy hiểm nếu chính phủ và doanh nghiệp không cùng nhau đảm bảo lưới điện thế giới sẵn sàng cho nền kinh tế năng lượng toàn cầu mới, đó là vấn đề đang nổi lên nhanh chóng”, Fatih Birol, Giám đốc điều hành của IEA cho biết.
“Báo cáo này cho thấy những gì đang bị đe dọa và cần phải được thực hiện. Chúng ta phải đầu tư vào lưới điện ngay hôm nay nếu không sẽ phải đối mặt với tình trạng tắc nghẽn vào ngày mai”, ông cho biết thêm.
Hiện có 1.500 gigawatt dự án năng lượng sạch tái tạo mà IEA xem là “giai đoạn phát triển nâng cao” đang chờ được kết nối với lưới điện trên toàn thế giới, gấp 5 lần tổng năng lượng gió và năng lượng mặt trời được bổ sung trên toàn cầu vào năm 2022.
Nhu cầu về điện sẽ tiếp tục tăng khi nhiều lĩnh vực của nền kinh tế toàn cầu chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. Ngoài ra, lưới điện được xây dựng để đưa điện từ những nơi đốt nhiên liệu hóa thạch đến nơi cần điện. Khi thế giới nỗ lực chuyển đổi sang nền kinh tế năng lượng sạch, lưới điện sẽ ngày càng cần phải chạy từ nơi xây dựng các trang trại gió và năng lượng mặt trời đến nơi sử dụng điện.
IEA cho biết, hậu quả của việc chậm hơn nữa trong việc xây dựng đường dây truyền tải là rất nghiêm trọng.
Trong trường hợp lưới điện phát triển chậm, kịch bản mà IEA gọi là “Trường hợp trễ lưới điện” thì sẽ có thêm gần 60 tỷ tấn khí thải carbon dioxide được thải ra từ năm 2030 đến năm 2050. IEA cho biết, con số này tương đương với lượng khí thải mà ngành điện trên toàn thế giới đã thải ra trong 4 năm qua.
Trong trường hợp này, nhiệt độ trung bình toàn cầu vào năm 2050 sẽ “cao hơn nhiều” mức 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp - mục tiêu của Thỏa thuận Khí hậu Paris năm 2015 - và sẽ có 40% khả năng vượt quá 2 độ C.
Mặt khác, một trong những thách thức là việc xây dựng đường dây truyền tải mất quá nhiều thời gian, đặc biệt là so với các phần khác của cơ sở hạ tầng năng lượng.
Việc xây dựng đường dây truyền tải mới sẽ mất từ 5 - 15 năm, bao gồm cả quy hoạch và giấy phép. Ngược lại, việc xây dựng các dự án năng lượng tái tạo mới sẽ mất từ 1 - 5 năm và cơ sở hạ tầng mới để sạc xe điện chỉ mất chưa đầy 2 năm. Do đó, việc đầu tư vào cải thiện và tăng trưởng cơ sở hạ tầng đường dây truyền tải cần phải diễn ra ngay bây giờ, nếu không nó sẽ trở thành một yếu tố ngày càng lớn hơn và hạn chế hơn trong các kế hoạch khử carbon toàn cầu.
IEA cho biết, việc xây dựng đường dây truyền tải trên toàn cầu cần phải là một vấn đề hợp tác quốc tế. “Đảm bảo thế giới đang phát triển có các nguồn lực cần thiết để xây dựng và hiện đại hóa lưới điện là một nhiệm vụ thiết yếu đối với cộng đồng quốc tế”, Giám đốc điều hành của IEA cho biết.
