Báo cáo Triển vọng Công nghệ Năng lượng năm 2023 của IEA về chủ đề "Bình minh của thời đại công nghiệp mới", đã xem xét việc sản xuất các công nghệ bao gồm tuabin gió, máy bơm nhiệt, pin cho xe điện, tấm pin mặt trời và máy điện phân hydro.
Trong một tuyên bố kèm theo báo cáo, IEA cho biết phân tích của họ cho thấy “thị trường toàn cầu cho các công nghệ năng lượng sạch được sản xuất hàng loạt quan trọng” sẽ trị giá khoảng 650 tỷ USD mỗi năm vào năm 2030, tăng hơn ba lần so với mức hiện nay.
Dự báo của IEA dựa trên việc các quốc gia trên thế giới thực hiện đầy đủ các cam kết liên quan đến năng lượng và khí hậu, đây cũng là một nhiệm vụ quan trọng đòi hỏi cả ý chí chính trị và sức mạnh tài chính.
IEA cho biết: “Các việc làm liên quan sản xuất năng lượng sạch sẽ tăng hơn gấp đôi từ 6 triệu hiện nay lên gần 14 triệu vào năm 2030, và tốc độ tăng trưởng công nghiệp và việc làm nhanh hơn nữa được dự kiến trong những thập kỷ tiếp theo khi quá trình chuyển đổi diễn ra”.
Bất chấp những điều trên, IEA lưu ý rằng có những cơn gió ngược tiềm ẩn liên quan đến chuỗi cung ứng - vốn là vấn đề tồn tại lâu nay làm gia tăng căng thẳng địa chính trị và đại dịch Covid - đã giảm mạnh trong những năm gần đây.
Báo cáo của IEA nhấn mạnh “mức độ tập trung tiềm ẩn rủi ro trong chuỗi cung ứng năng lượng sạch cho cả việc sản xuất công nghệ và vật liệu mà chúng dựa vào”.
Báo cáo cũng cho biết, Trung Quốc đang thống trị cả việc sản xuất và thương mại “hầu hết các công nghệ năng lượng sạch”.
Khi nói đến các công nghệ sản xuất hàng loạt như pin, tấm pin mặt trời, gió, máy bơm nhiệt và máy điện phân, IEA cho biết ba quốc gia sản xuất lớn nhất đại diện cho “ít nhất 70% năng lực sản xuất cho mỗi công nghệ, trong đó Trung Quốc chiếm ưu thế trong tất cả các công nghệ đó”.
“Trong khi đó, phần lớn hoạt động khai thác khoáng sản quan trọng tập trung ở một số ít quốc gia. Ví dụ, Cộng hòa Dân chủ Congo sản xuất hơn 70% lượng coban của thế giới và chỉ ba quốc gia là Úc, Chile và Trung Quốc chiếm hơn 90% sản lượng lithium toàn cầu”.
Nhận xét về báo cáo, Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol cho biết, hành tinh “sẽ được hưởng lợi từ chuỗi cung ứng công nghệ sạch đa dạng hơn”.
“Như chúng ta đã thấy với sự phụ thuộc của châu Âu vào khí đốt của Nga, khi chúng ta phụ thuộc quá nhiều vào một công ty, một quốc gia hoặc một tuyến thương mại thì chúng ta có nguy cơ phải trả giá đắt nếu có sự gián đoạn”, ông cho biết.
Đây không phải là lần đầu tiên ông nói về khía cạnh địa chính trị của quá trình thế giới chuyển sang một tương lai tập trung vào các công nghệ carbon thấp hơn.
Vào tháng 10, ông cho biết rằng, động lực chính của đầu tư năng lượng sạch là an ninh năng lượng hơn là biến đổi khí hậu.
Dựa trên Đạo luật Giảm lạm phát ở Mỹ và các quy định ở Châu Âu, Nhật Bản và Trung Quốc, ông Birol cho biết “sự gia tăng lớn trong đầu tư năng lượng sạch, với mức tăng khoảng 50%” đã được nhìn thấy.
“Ngày nay, con số này là khoảng 1.300 tỷ USD và nó sẽ tăng lên khoảng 2.000 tỷ USD”, ông cho biết.
“Và kết quả là, chúng ta sẽ thấy năng lượng sạch, ô tô điện, năng lượng mặt trời, hydro, năng lượng hạt nhân, dần dần nhưng chắc chắn sẽ thay thế nhiên liệu hóa thạch. Và tại sao các chính phủ làm điều đó? Vì biến đổi khí hậu, vì màu xanh của các vấn đề? Không có gì. Lý do chính ở đây là an ninh năng lượng”, ông cho biết.