Năm 2018, lần đầu tiên HNX áp dụng việc chấm điểm cho doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên UPCoM. Lý do Sở quyết định thực hiện công việc này và mục tiêu mà chương trình hướng tới là gì?
Xuất phát từ tầm quan trọng của quản trị công ty (QTCT), trong những năm qua, HNX đã nỗ lực cùng với các cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp từng bước cải thiện chất lượng QTCT của các doanh nghiệp trên HNX nói riêng và trên TTCK nói chung.
Sau 4 năm triển khai Chương trình đánh giá chất lượng CBTT&MB cho doanh nghiệp niêm yết kể từ năm 2012, với mục tiêu nhằm nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp, các đơn vị tham gia thị trường đối với vấn đề CBTT&MB, kết quả chương trình đánh giá đã đạt được một số thành công nhất định, nhận được sự quan tâm của các thành viên thị trường và được các cơ quan quản lý, các tổ chức quốc tế đánh giá cao.
Năm 2018, HNX áp dụng chương trình này cho các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên UPCoM. Việc này nhằm đánh giá nhận thức, thực thi các quy định và thông lệ tốt về CBTT&MB; cung cấp các cơ sở, dẫn chứng cho việc kiến nghị rà soát, sửa đổi các quy định liên quan tới công bố thông tin trên TTCK; đồng thời tôn vinh các doanh nghiệp trên UPCoM có chất lượng công bố thông tin tốt.
Sau chương trình, chúng tôi có phát hành “Báo cáo kết quả chương trình đánh giá chất lượng CBTT&MB của các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên HNX năm 2017 - 2018”, với hy vọng đây sẽ là một trong các tài liệu tham khảo có ý nghĩa, giúp các doanh nghiệp đánh giá hoạt động công bố thông tin trên thị trường UPCoM; từ đó xác định định hướng phát triển của doanh nghiệp trên cơ sở nâng cao chất lượng CBTT&MB, tiếp cận và thực thi những thông lệ QTCT tiên tiến.
Với các doanh nghiệp còn lại trên UPCoM, HNX có những tương tác nào để họ hiểu về chính mình và cải thiện chất lượng minh bạch cũng như quan tâm đến câu chuyện QTCT nhiều hơn?
Qua chương trình đánh giá này, HNX mong muốn lan tỏa và nâng cao nhận thức về CBTT&MB cho các doanh nghiệp trên UPCoM và chúng tôi sẽ nghiên cứu mở rộng đánh giá cho các doanh nghiệp khác.
Kết quả đánh giá cũng chỉ ra các tiêu chí doanh nghiệp thực hiện tốt, các tiêu chí thực hiện chưa tốt trong từng nội dung của CBTT&MB.
Đây là những phân tích chi tiết giúp các doanh nghiệp chưa nằm trong phạm vi được đánh giá cũng có thể nhìn nhận các vấn đề trong việc triển khai và thực thi các quy định cũng như thông lệ CBTT&MB tốt để khắc phục các mặt hạn chế, tăng cường các mặt đạt được nhằm đáp ứng các quy định trên TTCK và dần tiệm cận với các thông lệ quốc tế.
Thêm vào đó, HNX liên tục tổ chức các hội thảo đào tạo miễn phí hàng quý cho các đối tượng doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch trên Sở. Các hội thảo này tập trung giới thiệu các thông lệ tốt về công bố thông tin nói riêng và QTCT nói chung cho các doanh nghiệp.
Gần đây nhất, chúng tôi ký biên bản hợp tác với Global Reporting Initiative để cung cấp các chương trình đào tạo chuyên sâu cho các doanh nghiệp có thể áp dụng công bố thông tin phát triển bền vững.
Bên cạnh đó, Sở nghiên cứu và ban hành các báo cáo, sổ tay, hướng dẫn QTCT. Trong 2 năm qua, chúng tôi đã soạn thảo và ban hành 6 ấn phẩm: Hướng dẫn CBTT môi trường, xã hội và QTCT (ESG); Sổ tay hướng dẫn công bố thông tin; Ấn phẩm QTCT: Những bài học thực tế (tập 1 và 2); Báo cáo chương trình đánh giá QTCT cho doanh nghiệp niêm yết; Báo cáo chương trình đánh giá CBTT&MB cho doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên UPCoM.
Thực tế, không ít doanh nghiệp lên UPCoM là để thực thi nghĩa vụ pháp lý nên thiếu ý thức cũng như nỗ lực thực thi sự minh bạch. HNX có giải pháp gì để gắn kết các doanh nghiệp này vào guồng quay chung, thúc đẩy họ hiểu thị trường và chủ động hơn trong việc khẳng định mình trên sân chơi chứng khoán?
Đối với các quy định pháp lý trên TTCK, chúng tôi luôn khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện đầy đủ. Chúng tôi nhận thấy xu thế chung là các quy định trên UPCoM đang dần tiệm cận với các quy định đối với các doanh nghiệp niêm yết.
Ví dụ, đối với vấn đề công bố thông tin, các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên UPCoM đã phải công bố thông tin như các doanh nghiệp niêm yết, ngoại trừ báo cáo QTCT chỉ áp dụng cho doanh nghiệp niêm yết. Kết quả của chương trình đánh giá chất lượng CBTT&MB cho thấy, các doanh nghiệp quy mô lớn trên UPCoM thực hiện tương đối tốt việc CBTT trên TTCK.
Đối với các thông lệ công bố thông tin và QTCT tốt, chúng tôi khuyến khích các doanh nghiệp tự nguyện áp dụng. Sở đang phối hợp với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các đơn vị liên quan nghiên cứu xây dựng bộ nguyên tắc QTCT cho các doanh nghiệp.
Đây là một tập hợp các khuyến nghị tốt về QTCT, nếu được áp dụng theo phương án “tuân thủ hoặc giải trình” thì sẽ là một động lực mới thúc đẩy việc áp dụng QTCT cho các doanh nghiệp nói chung trên TTCK. Bên cạnh bộ nguyên tắc này, Sở cũng sẽ ban hành các sổ tay, hướng dẫn các thông lệ tốt để các doanh nghiệp có cơ sở tham khảo và thực hiện.
Được biết, trên một số TTCK quốc tế, chẳng hạn Đài Loan, Sở giao dịch chứng khoán công khai điểm chấm của cả doanh nghiệp làm tốt và chưa tốt. Ông cảm nhận như thế nào về cách làm này?
Việc minh bạch và công khai điểm chấm của toàn bộ doanh nghiệp là một thông lệ tốt và cần được triển khai sớm. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu của chương trình đánh giá, HNX chỉ thực hiện công khai điểm đánh giá cho những doanh nghiệp có yêu cầu. Qua đó, doanh nghiệp sẽ nhận thấy được điểm cần phải cố gắng và hoàn thiện trong các năm sau.
