Hiện 3 cổ đông chính đang nắm giữ cổ phần của TIC là Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) với 30%, Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) với 20%, Tổng công ty Khoáng sản Hà Tĩnh (Mitraco) với 24%. Vinacomin vào giữa tháng 3/2011 đã đề xuất tới Chính phủ việc muốn chiếm 51% cổ phần của TIC, nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án. VNS cũng mong muốn nâng tỷ lệ nắm giữ tại TIC so với mức 20% hiện nay.
Như vậy, nếu TIC không tăng vốn điều lệ (hiện là 2.400 tỷ đồng) thì HPG dù có mua lại được cổ phần của các cổ đông còn lại, trừ Vinacomin và VNS, thì mới chiếm 50% cổ phần của TIC.
Tuy nhiên, ông Phùng Mạnh Đắc, Phó tổng giám đốc Vinacomin kiêm Chủ tịch HĐQT TIC cho hay, nếu không chiếm cổ phần chi phối tại TIC, Vinacomin sẽ cân nhắc việc tiếp tục tham gia TIC hay không. Và nếu Vinacomin rút lui, cơ hội có thể mở ra với HPG, dù khả năng này không nhiều.
Theo ông Trần Tuấn Dương, Tổng giám đốc HPG, cách tốt nhất là Chính phủ chỉ định cổ đông thực sự có năng lực để điều hành dự án này. Cổ đông không góp vốn đúng hạn có thể được phép rút khỏi danh sách cổ đông.
Trao đổi với ĐTCK về hướng giải quyết những khó khăn hiện nay của các cổ đông TIC trong việc đóng góp tài chính, ông Lê Dương Quang, Thứ trưởng Bộ Công thương, cơ quan có trách nhiệm đốc thúc hoạt động của TIC cho rằng, TIC sẽ phải cơ cấu lại theo hướng Vinacomin nắm cổ phần chi phối. "Bộ đã yêu cầu HĐQT TIC họp, thống nhất việc tăng vốn điều lệ, chốt thời hạn và số lượng góp vốn đợt đầu (trong tổng số vốn điều lệ mới), đưa ra xin ý kiến ĐHCĐ. Cổ đông nào không góp đủ, đúng hạn thì mất quyền", ông Quang nói.
Liên quan đến việc HPG đã mua lại cổ phần của BIDV để tham gia vào TIC, ông Quang cho biết: "Việc HPG trở thành cổ đông chi phối tại TIC thì phải giải quyết theo pháp luật liên quan như Luật Doanh nghiệp, Luật Khoáng sản, Luật Chứng khoán..., chứ không phải bằng quyết định hành chính. Còn hiện tại, HPG và BIDV có thoả thuận hợp tác đầu tư. Nhưng về mặt chính thức, hiện BIDV vẫn là cổ đông sáng lập TIC", ông Quang nói.
Bên cạnh việc tham gia đầu tư vào TIC thông qua mua lại cổ phần của BIDV và đang chính thức hóa việc mua bán này, HPG mới đây cũng đã góp 63,5% với Mitraco để thành lập CTCP Khoáng sản Hòa Phát Mitraco, với mục tiêu triển khai dự án nhà máy tuyển và chế biến tinh quặng sắt tại mỏ Thạch Khê, quy mô 1 triệu tấn/năm. Hiện CTCP Khoáng sản Hòa Phát Mitraco đã có văn bản thỏa thuận với TIC về việc cung cấp nguyên liệu quặng sắt đến hết đời của mỏ.
