HOSE-Index: chỉ dẫn mới trên TTCK

Ngày 24/9, Sở GDCK TP. HCM (HOSE) đã tổ chức hội thảo giới thiệu Bộ chỉ số HOSE - Index tại TP. HCM, kỳ vọng phản ánh toàn diện hơn các khía cạnh thông tin của thị trường, gia tăng cơ hội đầu tư theo chỉ số và chuẩn bị một hệ thống chỉ số nền tảng để phát triển các sản phẩm ETF và phái sinh. Cuộc hội thảo thứ hai sẽ được HOSE tổ chức tại Hà Nội vào ngày 26/9. ĐTCK đã có cuộc trao đổi với một số đại biểu tham gia hội thảo.

Kế hoạch xây dựng bộ chỉ số HOSE-Index của HOSE  nhận được sự quan tâm của nhiều thành viên thị trường

Ông Trần Đắc Sinh, Chủ tịch HĐQT Sở GDCK TP. HCM (HOSE)

Ra đời từ ngày 6/2/2012, VN30 khắc phục những hạn chế của VN-Index và trở thành chỉ số mang tính đại diện cao cho toàn thị trường. Tuy nhiên, VN30 hay VN-Index chưa thể đáp ứng nhu cầu thông tin, giao dịch và đầu tư đa dạng trên thị trường, đặc biệt là khi hai chỉ số này có hệ số tương quan cao (84% tính từ đầu năm). Đó là lý do khiến HOSE triển khai thêm các chỉ số VNMidcap, VNSmallcap, VN100 và VNAllshare trong bộ chỉ số HOSE-Index. Về chỉ số ngành, các ngành có vốn hóa lớn nhất sẽ được tính toán để đưa ra thị trường. Các quỹ chỉ số, sản phẩm phái sinh qua đó cũng sẽ có thêm nhiều lựa chọn hàng hóa cơ sở để đáp ứng nhu cầu đầu tư đa dạng của thị trường, tạo nên các tiêu chí thống nhất so sánh với các chỉ số  lớn trong khu vực.

Ông Trịnh Hoài Giang, Phó tổng giám đốc CTCK TP. HCM

Bộ chỉ số mới có sự phân loại rõ ràng hơn và đi đúng hướng trong việc xây dựng các bộ chỉ số để làm cơ sở cho các sản phẩm mới của thị trường. Với vai trò là nhà tạo lập thị trường và tạo lập các quỹ mở, trước mắt, chúng tôi kỳ vọng có thể thành lập quỹ ETF sử dụng chỉ số VN30 làm cơ sở, hay chuẩn bị các sản phẩm mới như hợp đồng tương lai dựa trên chỉ số chứng khoán. Các sản phẩm mới sẽ giúp nâng giá trị giao dịch trên thị trường cơ sở lên nhiều lần. Các chỉ số mới bước đầu có thể sử dụng để theo dõi, so sánh thị trường. Tuy nhiên, trường hợp của PVF (thuộc VN30 nhưng đã hủy niêm yết để thực hiện hợp nhất) vừa qua đặt ra yêu cầu về tính bền vững của cổ phiếu trong bộ chỉ số. Trong tương lai, khi hợp đồng giao dịch tương lai được thực hiện, nếu gặp những trường hợp như PVF thì làm thế nào? Làm thế nào để tránh thiệt hại cho cho NĐT, cũng là những vấn đề cần đặt ra khi xây dựng bộ chỉ số này.

Bà Nguyễn Thị Việt Hà, Giám đốc Nghiên cứu và phát triển HOSE

Bộ chỉ số mới HOSE-Index gồm VN30, VNMidcap, VNSmallcap, VN100, VNAllshare và các chỉ số ngành. Sau khi sàng lọc cổ phiếu đáp ứng các điều kiện về tư cách tham gia (là cổ phiếu không bị cảnh báo do vi phạm công bố thông tin, bị kiểm soát, bị tạm ngừng giao dịch trong vòng 3 tháng và có thời gian niêm yết trên HOSE từ 6 tháng trở lên), free float, tính thanh khoản sẽ được sắp xếp vào các chỉ số VN30, VN Midcap, VN Smallcap.

Để lựa chọn ra chỉ số VN 30 vẫn dựa trên top 50 cổ phiếu hàng đầu về giá trị vốn hóa chưa điều chỉnh free float, sau đó lấy top 30 cổ phiếu về giá trị giao dịch để vào VN30. Các cổ phiếu còn lại sắp xếp theo thứ tự giảm dần về giá trị vốn hóa lấy top 70 cổ phiếu để đưa vào VNMidcap. Các cổ phiếu còn lại là VNSmallcap. Chỉ số VN100 là 100 cổ phiếu thuộc VN30 và VNMidcap. Chỉ số VNAllshare là tập hợp tất cả cổ phiếu 3 chỉ số.

Trong tiêu chí sàng lọc, HOSE đã nâng tỷ lệ free float từ 5% lên 10% và đưa thêm tiêu chí về tỷ suất quay vòng chứng khoán để sàng lọc cổ phiếu vào bộ chỉ số. Phương pháp sàng lọc và mức tỷ lệ mới này đang tiệm cận với tiêu chuẩn của các bộ chỉ số trên thế giới. Dự kiến, tháng I/2014, các chỉ số trên được công bố áp dụng và dự kiến quý III/2014, các chỉ số ngành như tài chính ngân hàng bảo hiểm, bất động sản, chế biến chế tạo được công bố.

Bà Lương Thị Mỹ Hạnh, Phó tổng giám đốc Công ty Quản lý quỹ VFM

Theo quan sát của chúng tôi, Bộ quy tắc xây dựng và quản lý HOSE-Index 2.0 đã được tinh chỉnh gọn hơn nhiều so với phiên bản 1.0. Bộ quy tắc mới đã tăng mức sàng lọc về tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng (free float) lên trên 10%, gần hơn với chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, bộ quy tắc đã thêm việc sàng lọc thanh khoản thông qua tỷ suất quay vòng chứng khoán (turnover ratio), từ đó loại trừ những cổ phiếu có giá trị vốn hóa lớn nhưng không đảm bảo thanh khoản.

Chỉ số VN30 mà HOSE đang vận hành đáp ứng khá tốt điều kiện này, nhưng VNMidcap và đặc biệt VNSmallcap thì khó có thể đáp ứng. Theo chúng tôi, nên đưa thêm tiêu chí thanh khoản để lọc 70 cổ phiếu trong VNMidcap nhằm tăng khả năng mua bán được của các cổ phiếu.

Nếu sử dụng bộ chỉ số HOSE-index của Sở GDCK TP. HCM để làm nền tảng trong việc xây dựng các sản phẩm ETF, các sản phẩm phái sinh thì Index turnover (tổng giá trị tuyệt đối của hiệu số tỷ trọng giữa rổ cũ và rổ mới) khi thay đổi rổ nên khống chế ở mức dưới 10%. Cổ phiếu lớn khi đưa vào rổ nên bị hạn chế tỷ trọng và sẽ được nâng dần ở những kỳ tiếp theo nếu vẫn nằm trong rổ. Ví dụ, cổ phiếu lớn được đưa vào rổ thì tỷ trọng lần đầu không quá 2%, lần hai không quá 4%, lần ba không quá 6%, lần bốn không quá 8%. 

Theo chúng tôi, số lượng cổ phiếu ra khỏi rổ cũng như vào rổ nên hạn chế để tỷ trọng thay đổi không quá lớn. Nếu Index turnover trong kỳ đổi rổ vượt quá số quy định (ví dụ 10%) thì trừ những cổ phiếu ra khỏi rổ vì lí do bắt buộc (hủy niêm yết, cảnh báo, sáp nhập,…), những cổ phiếu cũ khác nên được giữ lại để giữ Index turnover trong mức quy định.

Chúng tôi tin rằng, bộ chỉ số HOSE-Index ra đời sẽ có tác động tích cực đến thị trường, đặc biệt trong việc chỉ dẫn các dòng tiền đầu tư theo các nhu cầu khác biệt.

HOSE đang khẩn trương xúc tiến công tác tạo hàng với một số công ty quản lý quỹ để có thể đưa sản phẩm ETF đầu tiên niêm yết trên thị trường vào quý I/2014, dự kiến là dựa trên chỉ số VN30.