Đang trong giai đoạn hưởng nhiều ưu đãi thuế
DGC vốn là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Tổng cục Hoá chất, thành lập năm 1963, được cổ phần hóa năm 2004. Theo bản cáo bạch niêm yết của DGC, cơ cấu cổ đông lớn sở hữu trên 5% của Công ty bao gồm ông Đào Hữu Huyền - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc (17,83%); Tập đoàn Hoá chất Việt Nam (8,85%); ông Đào Hữu Kha (6,1%); bà Ngô Thị Ngọc Lan (6,79%).
Ngoài ra, vợ Chủ tịch Đào Hữu Huyền là bà Nguyễn Thị Hồng Lan cũng sở hữu gần 5 triệu cổ phiếu, tương ứng 3,82% vốn tại Công ty.
Trong cơ cấu lợi nhuận gộp từ năm 2018 tới nay, các sản phẩm phốt pho vàng, axit trích ly, phân phức hợp MAP đang là các sản phẩm chủ lực của Công ty.
Trong đó, mặt hàng axit phốtphoric trích ly là nguồn nguyên liệu cơ bản để sản xuất phân bón DAP, MAP, Supe lân, NPK. Còn phốt pho vàng là nguyên liệu đầu vào không thể thay thế trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp (công nghiệp điện tử, bán dẫn, chất chống cháy…), nông nghiệp (thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu…) và y tế.
Như vậy, nhiều sản phẩm của DGC đang là sản phẩm phụ trợ của ngành nông nghiệp, hoặc gián tiếp là sản phẩm đầu vào của ngành phân bón.
Năng lực sản xuất phốt pho vàng của DGC đạt 60.000 tấn/năm, trong đó, 40.000 tấn/năm được sản xuất bởi Công ty TNHH MTV Hoá chất Đức Giang - Lào Cai (DGC sở hữu 100%) và 20.000 tấn/năm tại CTCP Phốt pho Apatit Việt Nam (DGC sở hữu 51%).
Được biết, kể từ năm 2015, lò phốt pho 2 của Công ty được ưu đãi theo lò phốt pho 1 với mức thuế là 5% đến năm 2021; 10% trong 2 năm 2022, 2023 và từ năm 2024 sẽ chịu thuế lên tới 20%.
Trong khi đó, axit trích ly được sản xuất với công suất 160.000 tấn/năm. Đối với các dây chuyền sản xuất axit trích ly, DGC đang được ưu đãi thuế 10% trong 15 năm kể từ ngày có doanh thu, bên cạnh đó miễn 100% thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo (50% của mức thuế 10% là 5%) kể từ năm đầu doanh nghiệp có thu nhập chịu thuế. DGC cho biết, nhà máy được vận hành ổn định từ năm 2015.
Có thể thấy, các nhà máy của DGC đều đang hưởng lợi từ ưu đãi thuế. Tuy nhiên, về trung và dài hạn, đặc biệt khi lò phốt pho chịu mức thuế tăng bắt đầu từ 2022 trở đi, áp lực chi phí của DGC sẽ tăng lên.
Chịu rủi ro thị trường lớn
Với mức vốn điều lệ gần 1.300 tỷ đồng, hiệu quả kinh doanh trên vốn điều lệ hai năm gần đây của DGC là khá cao so với các doanh nghiệp trên sàn chứng khoán. Năm 2018, EPS của cổ phiếu DGC là trên 6.000 đồng, năm 2019 là trên 4.000 đồng.
Tuy nhiên, ngoài câu chuyện ưu đãi thuế sẽ không còn trong trung hạn thì theo bản cáo bạch niêm yết của DGC, hoạt động xuất khẩu chiếm tỷ trọng khá cao trong tổng doanh thu đang khiến Công ty chịu nhiều rủi ro biến động từ thị trường thế giới.
Ở thị trường trong nước, hiện DGC đang cung cấp nhiều sản phẩm phụ trợ của ngành nông nghiệp. Trong những năm qua, ngành nông nghiệp liên tiếp phải đối phó với diễn biến thời tiết phức tạp như nắng nóng kéo dài đầu năm, mưa lũ cuối năm.
Đặc biệt, đồng bằng sông Cửu Long bị xâm nhập mặn, hạn hán kéo dài làm diện tích canh tác giảm xuống. Khó khăn ngành nông nghiệp đang đối mặt là bài toán nan giải với các doanh nghiệp phụ trợ phân bón, hoá chất…
Nhìn lại giai đoạn 2016 - 2019, có thể thấy kết quả kinh doanh của doanh nghiệp có diễn biến thất thường.
Nếu như năm 2006, doanh thu của DGC là hơn 2.622 tỷ đồng thì năm 2017 rơi mạnh xuống 625,6 tỷ đồng, nhưng sang năm 2018 lại tăng vọt lên 6.090 tỷ đồng và đến năm 2019 rơi xuống 5.090 tỷ đồng.
Lợi nhuận sau thuế theo đó cũng có sự biến động mạnh qua các năm: năm 2016 là hơn 319,5 tỷ đồng, năm 2017 là 128,397 tỷ đồng; năm 2018 vọt lên 872,8 tỷ đồng và năm 2019 là 571,558 tỷ đồng.
Chuyển sàn liệu DGC có giữ được mức giá quanh 40.000 đồng/cổ phiếu trên HNX hiện nay hay không, là một dấu hỏi lớn khi thách thức với DGC dường như đang nhiều hơn cơ hội.
