Trong vụ án này, có 3 nhóm tội phạm chính gồm nhóm đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản, nhóm các bị cáo nguyên là cán bộ ngân hàng đã vi phạm các quy định quản lý kinh tế, dẫn đến hành vi lừa đảo xảy ra và nhóm các cán bộ hải quan đã tắc trách, không thực hiện đầy đủ trách nhiệm dẫn đến thiệt hại về tiền.
Lừa đảo mua thương hiệu “ma”
Theo cáo trạng số 30 của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ban hành ngày 3/12/2015, nhóm các đối tượng người nước ngoài liên quan đến CTCP Enzo Việt, Liên doanh Lifepro Việt Nam đã có hành vi lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Cụ thể, Công ty Liên doanh Lifepro Việt Nam có 5 đối tượng người nước ngoài gồm Yang Yong (Trung Quốc); Ahmed El Fehdi (Canada); Boubker El Fehdi (Canada); Driss Bouchama (Canada); Manuela Polga (Italia). Tiền thân của Liên doanh này là CTCP Enzo Việt. Sau quá trình chuyển đổi, Dự án Dệt - Nhuộm - May của CTCP Enzo Việt đã được chuyển đổi thành Dự án Luxfashion.
Trong quá trình hoạt động, CTCP Enzo Việt và sau này là Liên doanh Lifepro có vay vốn tại Agribank với tổng số dư nợ lên tới hàng nghìn tỷ đồng.
Kết quả điều tra cho thấy, hồ sơ vay vốn của Liên doanh Lifepro Việt Nam có nhiều vi phạm, nhóm các đối tượng nước ngoài đã tự tạo lập hồ sơ vay vốn mua máy móc, thiết bị, nguyên phụ liệu và chuyển nhượng 6 thương hiệu thời trang. Thực tế, 6 thương hiệu này không có thật, số lượng vải, hóa chất, máy móc thiết bị nhập khẩu bị kê khai khống.
Với thủ đoạn trên, Liên doanh Lifepro Việt Nam đã chiếm đoạt được số tiền là 2.425 tỷ đồng của Agribank. Hiện các bị can này đã bỏ trốn trước khi vụ án bị phát hiện và cơ quản cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra lệnh truy nã nhưng đến nay chưa có kết quả.
Ngân hàng thiệt hại vì lợi dụng chức vụ, quyền hạn
Cơ quan điều tra xác định, các cựu cán bộ, lãnh đạo Agribank đã vi phạm các quy định cho vay đối với các tổ chức tín dụng, lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, dẫn đến các đối tượng lừa đảo được số tiền lớn của Agribank.
Phạm Thanh Tân, nguyên Tổng giám đốc Agribank bị truy tố hành vi Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, khi ký cho Agribank Chi nhánh Nam Hà Nội vay ngoài kế hoạch 75 triệu USD từ tiền của Hội sở.
Nếu Phạm Thanh Tân thực hiện đúng quy định của Ngân hàng về nguồn vốn thì Agribank Chi nhánh Nam Hà Nội không thể có đủ tiền giải ngân cho Dự án Luxfashion của Liên doanh Lifepro, dẫn đến hậu quả bị lừa đảo chiếm đoạt số tiền 40 triệu USD.
Phạm Thị Bích Lương, nguyên Giám đốc Agribank Chi nhánh Nam Hà Nội đã ký đề nghị Hội đồng quản trị Agribank Việt Nam nâng quyền phán quyết cho vay ký hợp đồng thế chấp, phê duyệt cho vay, giải ngân các khoản mà Chi nhánh cho vay đối với Liên doanh Lifepro Việt Nam, CTCP Vietmade, CTCP Lifepro Việt Nam, cố tình bỏ qua các điều kiện giải ngân theo quy định của Agribank…
Trong thời gian tháng 3, tháng 4/2011, Phạm Thị Bích Lương có 4 lần đưa tiền cho Phạm Thanh Tân, tổng cộng 310.000 USD. Phạm Thanh Tân thừa nhận có hành vi nhận tiền. Ngoài ra, trong quá trình giải quyết cho vay đối với CTCP Enzo Việt, CTCP Lifepro Việt Nam, Phạm Thị Bích Lương và Chử Thị Kim HIền (nguyên Phó giám đốc Chi nhánh) khai đã nhận từ phía đối tượng nước ngoài 898.00 USD để chi phí.
Nợ thuế vẫn được thông quan
Trong vụ án này, 4 công chức ngành hải quan đã bị xem xét trách nhiệm và bị truy tố hành vi Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Cụ thể, từ năm 2009, đến năm 2012, CTCP Enzo Việt, sau này là Liên doanh Lifepro đăng ký mở tờ khai nhập khẩu máy móc, thiết bị, nguyên phụ liệu và thành phẩm may mặc tại Chi cục Hải quan Hà Tây (Cục Hải quan Hà Nội). Theo quy định, DN phải nộp thuế trước khi nhận hàng nhưng thực tế, dù DN vẫn còn nợ thuế vẫn được cán bộ hải quan giải quyết cho thông quan.
Theo đó, Lương Thị Yên, nguyên Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Hà Tây đã duyệt cho thông quan 6 tờ khai, dù trên Lệnh ghi rõ không được ân hạn thuế, để CTCP Enzo Việt tiếp tục được ân hạn thuế nhập khẩu không đúng quy định, với số tiền nợ thuế hơn 13 tỷ đồng.
Hoàng Tuấn Khanh, công chức Chi cục Hải quan Hà Tây, tiếp nhận 10 tờ khai của Liên doanh Lifepro và được hệ thống điện tử phân luồng vàng (kiểm tra chứng từ điện tử, không kiểm tra thực tế hàng hóa). Khi kiểm tra đã phát hiện Công ty đang nợ thuế quá hạn hơn 10 tỷ đồng nhưng vẫn cho thông quan, dẫn đến hậu quả không thu được số tiền thuế nhập khẩu cho ân hạn không đúng quy định là hơn 62 tỷ đồng.
