10 bị can, trong đó 4 người nguyên là chủ tịch UBND xã qua các thời kỳ như Nguyễn Văn Sơn (SN 1958), Lê Đình Thuần (SN 1965), Nguyễn Văn Bột (SN 1955), Nguyễn Văn Đức (SN 1965) và các cán bộ khác như Nguyễn Xuân Trường (SN 1959, cán bộ địa chính), Nguyễn Tiến Triển (SN 1954, nguyên Bí thư Đảng ủy xã), Bùi Văn Dũng (SN 1958, trưởng ban tài chính xã)… bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
4 bị can nguyên là cán bộ Văn phòng đăng ký nhà đất huyện Mỹ Đức gồm Đinh Văn Dũng (SN 1959, Giám đốc), Bạch Văn Đông, (SN 1974, Phó giám đốc), Phạm hữu Sách (SN 1965, Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Mỹ Đức) và Trần Trung Tấn (cán bộ) phạm vào tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Dự kiến trung tuần tháng 7/2017, TAND huyện Mỹ Đức sẽ đưa vụ án ra xét xử.
Đấu thầu, giao đất trái thẩm quyền
Theo cáo trạng, năm 1996, theo tờ trình của UBND xã Đồng Tâm, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) ra Quyết định số 868 thu hồi 5.425 m2 đất, trong đó đất chuyên dùng là 700 m2 để giao cho 49 hộ dân làm nhà ở.
Ông Nguyễn Văn Bột và Nguyễn Xuân Trường trực tiếp thực hiện việc giao đất cho 39 hộ dân, diện tích 4.095 m2, thừa lại hơn 1.300 m2.
Năm 2002, ông Bột chuyển công tác, ông Nguyễn Văn Sơn được bổ nhiệm làm Chủ tịch UBND xã. Ông Sơn quyết định giao 1.300 m2 đất cho 10 cán bộ chủ chốt của UBND xã có nhiều năm công tác, trong đó Chủ tịch UBND xã cho em trai đứng tên diện tích 158 m2.
Hợp thức việc làm trên, ông Nguyễn Xuân Trường đề nghị với ông Sơn lập Biên bản hội nghị Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, UBND xã thống nhất chia đất cho 10 cán bộ xã, điều chỉnh diện tích là 1.208 m2. Do còn thừa 77 m2, ông Trường nhập vào diện tích đất nhà ông Bột.
Năm 2011, UBND huyện Mỹ Đức cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 6 hộ dân với diện tích 742,8 m2. Do việc cấp đất trái quy định, UBND huyện Mỹ Đức thu hồi lại đất trên.
Ngoài ra, các bị cáo còn có hành vi tổ chức đấu thầu đất trái phép, giao đất không đúng đối tượng.
Theo kế hoạch sử dụng đất năm 2003, UBND xã Đồng Tâm xin cấp đất giãn dân cho các hộ ở 4 khu vực gồm khu Ao Cáu, Bãi Ao, Quán Thá, Đấu Bút diện tích 6.530 m2.
Do thiếu kinh phí xây dựng các công trình phúc lợi, Nguyễn Văn Sơn, Nguyễn Tiến Triển, Nguyễn Xuân Trường… họp bàn và quyết định để lại một số diện tích ở những vị trí đẹp, giáp đường giao thông để đấu giá với mức giá dao động từ 500.000 - 650.000 đồng/m2.
Một số khu vực còn lại cấp đất giãn dân cho các hộ có đủ tiêu chuẩn nhưng thu tiền theo mức giá áp từ 7 - 13 triệu đồng/100m2.
Kết thúc đấu giá đất vẫn thừa 90 m2, nên ông Nguyễn Xuân Trường trao đổi với ông Nguyễn Văn Sơn. Ông Sơn duyệt giao số đất thừa này cho một hộ dân trong xã nhưng không có biên bản bàn giao.
Cơ quan điều tra xác định, UBND xã Đồng Tâm đã tổ chức đấu thầu, xét cấp đất giãn dân, đổi đất, giao đất không đúng đối tượng cho 64 hộ, trong đó có một hộ Nguyễn Xuân Trường tự ý đưa vào danh sách. Số tiền các bị cáo thu được là 2,1 tỷ đồng được chi xây dựng đường, trường và các hoạt động của xã, không có dấu hiệu tư lợi.
Ngoài ra, trong thời gian giữ chức, các ông Nguyễn Văn Bột, Nguyễn Văn Sơn, Nguyễn Tiến Triển… đã tự ý cấp bán đất trái thẩm quyền cho 9 hộ, diện tích hơn 1.600 m2, thu số tiền 21 triệu đồng, để ngoài ngân sách 15 triệu đồng.
Hợp thức đất lấn chiếm
Theo cáo trạng, năm 2011-2013, biết rõ nguồn gốc đất của 12 hộ dân (diện tích 1.844 m2) trong xã là đất tự lấn chiếm, ông Nguyễn Xuân Trường vẫn lập hồ sơ trình ông Lê Đình Thuần, Chủ tịch UBND xã ký xác nhận, xét duyệt.
Quá trình thẩm định, mặc dù thiếu sót nhiều giấy tờ hợp pháp nhưng các bị cáo Dũng, Đông, Sách, Tấn “phớt lờ” và trình lên UBND huyện Mỹ Đức cấp 12 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái quy định.
Hệ quả là đến nay cơ quan chức năng mới thu hồi được 9 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
