Lo xảy ra thảm họa khi đổ sập hàng loạt chung cư cũ
UBND TP. Hà Nội mới đây đã phê duyệt Đề án “Quản lý và giảm thiểu các rủi ro có thể trở thành thảm họa đối với thành phố Hà Nội”. Đề án dự báo 10 rủi ro có thể trở thành thảm họa đối với quá trình phát triển của TP Hà Nội.
Một trong những rủi ro có thể trở thành thảm họa được Hà Nội cảnh báo đó là cháy, nổ, đổ sụp công trình, trong đó có nhà cao tầng, khu đô thị.
“Rủi ro dẫn đến thảm họa khi xảy ra hiện tượng cháy, đổ sụp hàng loạt nhà chung cư”, Đề án của Hà Nội cảnh báo.
Theo thống kê, hiện tại Hà Nội có tới 1.579 chung cư cũ, tập trung ở 76 khu với 1.273 chung cư và 306 chung cư riêng lẻ với quy mô từ 2 đến 5 tầng.
Đa số các chung cư cũ nói trên đã hết niên hạn sử dụng và phân bố tại 4 quận nội thành cũ, hiện đã có hiện tượng sụt lún, xuống cấp khá nghiêm trọng.
Nếu động đất với cường độ 4 – 5 richter có thể gây sụp đổ hàng loạt các chung cư cũ. Hiện có khoảng 30 nghìn hộ dân đang sinh sống tại các chung cư cũ 4 – 5 tầng.
Trong khi đó, đối với các khu đô thị mới, khu chung cư cao tầng, rủi ro sẽ trở thành thảm họa khi cháy toàn bộ hoặc đổ sụp. Nguyên nhân đổ sụp có thể do động đất cường độ lớn, khoảng 7 richter đối với các chung cư không được thiết kế chống động đất; hoặc do sai quy trình thiết kế, xây dựng.
Bên cạnh đó, cháy khu dân cư nếu không dập tắt kịp thời sẽ gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Các khu vực này tồn tại đan xen nhiều kiến trúc xây dựng khác nhau và quy hoạch xây dựng không đồng bộ; nhà dân xen kẽ với các khu dịch vụ thương mại nên số lượng, chủng loại chất cháy rất đa dạng, trong đó có nhiều chất dễ cháy như gas, bông, vải sợi, nilon, giấy, hóa chất...
Đặc biệt, đối với các khu có mật độ dân cư cao, tồn tại nhiều nhà và công trình cổ, cũ, giao thông nhỏ, hẹp... như các khu phố cổ, khu nội đô lịch sử là nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra cháy, nổ, sập đổ công trình và rất khó cứu hỏa.
Hà Nội cũng lo ngại, trong tương lai, số lượng công trình ngầm ngày càng phát triển với quy mô lớn. Nguy cơ cháy nổ trở thành thảm họa do động đất hoặc do ý thức của con người hoàn toàn có thể xảy ra.
Chuyên gia nói gì?
Trao đổi Dân trí, PGS.TS. Trần Chủng, Trưởng ban chất lượng – Tổng hội xây dựng Việt Nam cho biết nguy cơ sụp đổ ở các chung cu cữ là vấn đề nóng lâu nay. Dù TP đã bắt tay vào xử lý từ rất lâu nhưng việc thực hiện còn chậm và chưa hiệu quả.
Ông Chủng cho biết bản thân từng có đề tài nghiên cứu qua việc khảo sát tại các chung cư cũ. Qua đó thấy chất lượng các khi tập thể, chung cư nhiều khu vực thực sự xuống cấp, xuất hiện lún nghiêng, đứt gãy và nguy cơ sụp đổ là có.
Không chỉ kém về chất lượng xây dựng, vị chuyên gia này cho biết chất lượng môi trường sống tại các khu vực này cũng không được đảm bảo. Nhiều nơi, các hộ dân đua nhau làm chuồng cọp khiến ngồi nhà trở nên tối tăm, về lâu dài ảnh hưởng đến sức khoẻ.
Trong khi đó, tại các khu chung cư cũ khâu tổ chức quản lý giám sát không có, công tác bảo trì bị buông lỏng dẫn đến tình trạng lộn xộn.
“Ai cũng thấy được nguy cơ khi sống tại các căn chung cư, tập thể cũ nhưng ở nhiều dự án, người dân không hợp tác. Doanh nghiệp họ rót tiền vào thì phải có lợi mới làm, không có lợi thì không thể đầu tư. Vậy nhưng có trường hợp hầu hết cư dân đồng ý chỉ còn vài hộ gây trở ngại thôi cũng đã khó rồi”, ông Chủng nói.
Đề cập tới cách giải quyết triệt để đối với các khu tập thể, chung cư xuống cấp này, ông Chủng cho rằng phải giải được bài toán về nguồn vốn xã hội hoá, đồng thời tuyền truyền để có được sự hợp tác của người dân.
“Trong quá trình xây dựng, cải tổ lại, điều quan trọng đó là phải chọn được các nhà đầu tư có năng lực, tiềm lực tài chính. Quy hoạch phải tổng thể, có cái nhìn lâu dài. Từ đó cũng tạo được niềm tin cho người dân”, ông Chủng nói.
Lãnh đạo Sở Xây dựng TP Hà Nội từng cho biết, công tác cải tạo chung cư cũ còn nhiều khó khăn. Cụ thể, nguyên tắc cải tạo chung cư cũ là tự cân đối tài chính, phải hài hòa được lợi ích của người dân và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, hiện vẫn đang vướng khung quy hoạch, do đó phải tháo gỡ quy hoạch cũng như số lượng dân số đã phê duyệt.