Trong thời gian gần đây, khá nhiều doanh nghiệp niêm yết đã phát hành, cũng như lên kế hoạch phát hành cổ phiếu với khối lượng rất lớn. Việc phát hành này tạo hiệu hứng pha loãng cổ phiếu, cũng như nguồn tiền bị “hút” vào nhóm doanh nghiệp này không nhỏ. Theo các ông/bà, điều này sẽ tác động đến thị trường ra sao?
Ông Nguyễn Hồng Khanh, Trưởng phòng Phân tích CTCK SBS
Việc phát hành thêm của các doanh nghiệp mang tính 2 mặt tùy bối cảnh thị trường. Khi thị trường trong giai đoạn tăng trưởng, việc doanh nghiệp phát hành thêm sẽ càng thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư rằng, doanh nghiệp đang mở rộng hoạt động và ăn nên làm ra, từ đó giúp doanh nghiệp phát hành tương đối dễ dàng và được giá cao.
Tuy nhiên, khi thị trường đang khó khăn như hiện nay và nhà đầu tư có xu hướng muốn giữ tiền nhiều hơn chứng khoán, thì việc các doanh nghiệp phát hành tạo ra dị ứng nghi ngờ của nhà đầu tư. Khi cổ phiếu niêm yết trên sàn còn có hiện tượng dư cung, thì việc các doanh nghiệp phát hành thêm ồ ạt sẽ càng làm thị trường pha loãng hơn nữa, từ đó doanh nghiệp sẽ rất khó phát hành thêm với giá mong muốn.
Ông Nguyễn Hồng Khanh
Dĩ nhiên, đối với các doanh nghiệp có lịch sử hoạt động kinh doanh hiệu quả và uy tín thương hiệu cao, thì việc phát hành thêm sẽ được thuận lợi hơn các doanh nghiệp có hoạt động không ổn định trong quá khứ.
Ông Nguyễn Hữu Bình, Trưởng phòng Phân tích CTCK IVS
Chưa khi nào chúng ta lại thấy trào lưu phát hành thêm cổ phiếu nhiều đến như vậy. Từ doanh nghiệp lớn cho đến doanh nghiệp nhỏ đều lên kế hoạch phát hành. Như vậy, lượng tiền đâu để mua?
Chỉ tính riêng năm 2014, khối lượng phát hành thêm đã hút ra khỏi thị trường gần 1 tỷ USD. Câu chuyện chưa chỉ dừng lại ở trên thị trường niêm yết, bởi thực tế hoạt động thoái vốn hay cổ phần hóa cũng hút một lượng tiền khổng lồ.
Trong khi đó, sự hạn chế dòng tiền margin do tác động của Thông tư 36 không chi ảnh hưởng tới tâm lý nhà đầu tư, mà cả về dòng tiền nữa. Lúc này, gần như không nhà đầu tư nào mong muốn mua cổ phiếu và chốt quyền mua phát hành thêm, mà nếu có họ cũng chẳng có tiền.
Ông Hoàng Thạch Lân, chuyên gia chứng khoán
Trong câu hỏi này, tôi nghĩ từ "thị trường" ám chỉ những nhà đầu tư đang mua bán trên 2 sàn chứng khoán HOSE và HNX. Nếu đúng như vậy thì tôi không e ngại việc phát hành sẽ lấy bớt tiền từ thị trường.
Các doanh nghiệp hàng đầu mà phát hành, tôi tin thị trường luôn có đủ tiền cho họ mà không ảnh hưởng đến giá trị giao dịch hàng ngày. Ở đây cần nói rõ 1 điều mà ít người để ý, đó là khi 1 doanh nghiệp phát hành từ cổ đông, thì các cổ đông lớn sẽ luôn đóng tiền nhiều hơn cổ đông nhỏ, mà cổ đông lớn ít khi giao dịch trên các sàn, do đó, lượng tiền hút từ thị trường (với nghĩa hẹp nói trên) không lớn như người ta e ngại.
Tất nhiên, vẫn có những trường hợp ngoại lệ, tức là có những doanh nghiệp mà cổ đông lớn không có, chủ yếu là dân lướt sóng, nhưng số đó không nhiều.
Điều tôi e ngại là việc pha loãng. Khi doanh nghiệp phát hành để cấn nợ, đảo nợ thì pha loãng là chắc chắn, nhưng cho ngay cả khi doanh nghiệp phát hành để thực hiện 1 dự án nào đó mà họ cho rằng sẽ mang lại lợi nhuận, thì tính pha loãng vẫn có 1 phần. Năm nay, số doanh nghiệp phát hành tăng vốn rất nhiều. Đối với những trường hợp tăng vốn mà cổ đông có khi còn chả biết là để thực hiện dự án nào, hay có khả thi hay không, thì thị trường đang phản ứng tiêu cực ở mặt thị giá cổ phiếu giảm.
Ông Nguyễn Trung Du, Giám đốc Phát triển MGTV CTCK VNDirect
Thực tế đây không phải là lần đầu tiên chúng ta phải chứng kiến hậu quả của các đợt tăng vốn vô tội vạ, gây ảnh hưởng khá nặng nề tới thị trường.
Hiện tượng này đã từng xảy ra năm 2010 và thị trường chứng khoán phải mất tới hơn 2 năm đau thương để giải quyết hậu quả dai dẳng của "phong trào" này.
Hiện nay, thị trường cũng đang phải gánh chịu những tác động của những đợt tăng vốn quá mạnh năm 2014. Một điều khá nghịch lý theo quan sát trong nhiều năm qua, là những doanh nghiệp tốt lại là những doanh nghiệp từ khi lên sàn tới nay không hề hoặc hiếm hoi tăng vốn bằng cách bắt cổ đông phải nộp tiền thêm (như VNM, BMP, DHG, CSM, DRC, FPT...). Hàng năm, các doanh nghiệp dạng này vẫn đều đặn mang lại dòng tiền dương cho thị trường chứng khoán và cho các cổ đông.
Ngược lại, nhóm những cổ phiếu tăng vốn quá nhanh bằng phát hành thêm thường làm ăn kém hiệu quả và rất nhiều doanh nghiệp thậm chí còn thua lỗ, làm bay vốn của cổ đông, tức là đem lại dòng tiền âm cho thị trường chứng khoán.
Tôi không phủ nhận thị trường chứng khoán là kênh huy động vốn, nhưng cần có lộ trình, giới hạn tăng vốn mỗi năm, quá trình kiểm soát hiệu quả sau tăng vốn... để tránh những hậu quả lặp lại như 2010.
Ông Phan Ngọc Anh Cương, Giám đốc đầu tư, CTCK SaigonBank Berjaya
Ông Phan Ngọc Anh Cương
Theo tôi, nguyên nhân lớn nhất ảnh hưởng đến việc thị trường sụt giảm mạnh trong nửa đầu tháng 5/2015 đó là việc nhà đầu tư mất lòng tin vào thị trường chứng khoán cũng như các chính sách liên quan đến thị trường chứng khoán thời gian vừa qua.
Sau khi áp dụng Thông tư 36 thì dòng tiền lớn từ hệ thống ngân hàng đã bị chặn lại, làm thị trường chứng khoán đột ngột hụt dòng tiền, trong khi cung hàng mới niêm yết và phát hành thêm ngày càng nhiều, việc thiếu hụt dòng tiền dẫn đến hệ quả từ mấy tháng gần đây, thanh khoản thị trường ngày càng giảm mạnh và mức giá các cổ phiếu sụt giảm liên tục.
Điều này kéo dài dẫn tới tâm lý nhà đầu tư rất mong manh và đỉnh điểm là ngay đầu tháng 5, chỉ với thông tin Trung Quốc tiếp tục kéo dàn khoan ra biển Đông (chưa biết có nằm trong vùng thềm lục địa Việt Nam hay không) đã làm thị trường sụt giảm cực mạnh, dẫn tới hiện tượng bán tháo trên diện rộng.
Bà Nguyễn Ngọc Lan, Trưởng phòng môi giới, CTCK Agriseco
Thị trường chứng khoán là một kênh huy động vốn, do vậy, việc các doanh nghiệp lên sàn để huy động vốn cũng là điều bình thường. Tuy nhiên, việc huy động vốn của các doanh nghiệp niêm yết trong năm nay có nhiều điểm tiềm ẩn rủi ro.
Trong khi các doanh nghiệp đầu ngành có tỷ suất sinh lời trên vốn rất cao không hề có nhu cầu huy động vốn, thì các doanh nghiệp không có nền tảng kinh doanh bền vững lại gia tăng hút vốn từ thị trường chứng khoán, thậm chí có những doanh nghiệp tăng vốn gấp nhiều lần trong thời gian ngắn.
Điều đáng lo ngại chính là nguồn vốn này sau khi được huy động được sử dụng không hiệu quả, thậm chí thua lỗ. Như vậy, dòng tiền trong thị trường bị thiếu hụt đi trong khi chính dòng tiền đó các doanh nghiệp mang đi đầu tư lại kém hiệu quả. Điều này một lần nữa khiến chúng ta nghĩ lại giai đoạn khủng hoảng trước đó khi các doanh nghiệp tranh nhau huy động vốn sau đó kinh doanh thua lỗ trầm trọng.
Ông Bùi Nguyên Khoa, Trưởng bộ phận Phân tích thị trường, CTCK BSC
Tôi cho rằng, hoạt động tăng vốn mạnh của các doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng mạnh đến thị trường vì các lý do sau:
- Trong 4 tháng đầu năm, thanh khoản toàn thị trường chỉ đạt 2.217 tỷ/phiên, giảm 28% so với cùng kỳ. Tình hình giao dịch trong tháng 5 tiếp tục giảm sút, dòng tiền đang bị co hẹp vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Nhiều doanh nghiệp phát hành với quy mô lớn sẽ hút một lượng tiền không nhỏ sẽ càng khiến dòng tiền cho thị trường giảm sút, thanh khoản cả thị trường bị ảnh hưởng và thị trường dễ bị tổn thương.
- Chất lượng của các các doanh nghiệp, hiệu quả sử dụng vốn phát hành mới là dấu hỏi lớn: Không chỉ đơn thuần hiệu ứng pha loãng xảy ra khi kết quả kinh doanh không thể bắt kịp với tốc độ tăng vốn gấp nhiều lần trong năm, vấn đề quan trọng hơn khi quy mô doanh nghiệp càng lớn đòi hỏi sự thay đổi về “chất” của đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp.
Thị trường đã chứng kiến rất nhiều bài học đắt giá của các doanh nghiệp niêm yết trong quá khứ. Hoạt động tăng vốn quá nhanh trong khi tư duy quản lý và sự thay đổi của đội ngũ lãnh đạo không tương xứng, lĩnh vực kinh doanh không hấp thụ nổi tốc độ tăng vốn dẫn tới hoạt động đầu tư ngoài ngành, đầu tư dàn trải gây thua lỗ, thiệt hại cho nhà đầu tư.
Để thành công cho những đợt phát hành, các công ty phát hành thường có những hình thức hỗ trợ khác nhau như công bố thông tin tích cực về HĐSXKD, hỗ trợ thanh khoản, … nhằm thu hút NĐT. Hệ quả là các cổ phiếu này sẽ hút dòng tiền của thị trường, mặt khác giá cổ phiếu này sẽ biến động phức tạp sau giai đoạn tăng vốn, gây xáo trộn tâm lý và gây bất lợi cho thị trường chung.
Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư CTCK Maybank KimEng
Việc phát hành cổ phiếu với khối lượng lớn xảy ra tăng dần từ cuối năm 2012 đến nay. Điều này cũng dễ hiểu do thị trường chứng khoán tạo đáy dài hạn đi lên trong khoảng thời gian này nên dễ dàmg huy động vốn hơn trước thời điểm đó thị trường lại đang đi xuống. Tuy nhiên, việc tác động xấu hay tốt phải phân tích kỹ một số yếu tố.
Một vài doanh nghiệp huy động vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh mà thông qua thị trường chứng khoán nguồn vốn này thường có chi phí rẻ và hiệu quả kinh doanh tốt thì giá cổ phiếu về dài hạn vẫn đi lên, nhà đầu tư vẫn tin tưởng. Ngược lại, khi huy động xong, hoạt động kém hiệu quả hoặc nhiều dự án "bánh vẽ" sẽ khiến nhà đầu tư nhận ra sẽ làm giá đi xuống, đáng buồn là số lượng này lại nhiều hơn.
Ông Phan Dũng Khánh
Vì vậy hiện nay, các cơ quan quản lý đang có những chính sách kiểm soát chặt hơn việc "in giấy". Nhưng các doanh nghiệp cũng cần phải tự kiểm soát, có trách nhiệm hơn với các cổ đông, nhà đầu tư và những kế hoạch cụ thể, mang lại hiệu quả trước khi phát hành. Như thế dù thị trường có đón nhận thêm số lượng cổ phiếu mới, nhưng giá trị doanh nghiệp tăng lên tương ứng hay vượt trội hơn thì sự pha loãng cổ phiếu cũng sớm bị san bằng và thị trường vẫn sẽ phản ứng tích cực.
Đã có những cổ phiếu “rơi tự do” chỉ trong một thời gian ngắn và chủ yếu tập trung vào nhóm cổ phiếu đầu cơ cho thấy, việc chạy theo nhóm cổ phiếu thị trường hiện nay rất rủi ro. Đã có rất nhiều ý kiến tranh cãi giữa cổ phiếu đầu tư và cổ phiếu đầu cơ. Quan điểm của ông/bà như thế nào?
Ông Nguyễn Hồng Khanh, Trưởng phòng Phân tích CTCK SBS
Trong thị trường chứng khoán luôn tồn tại hai yếu tố đầu cơ và đầu tư hoạt động song hành. Hoạt động đầu cơ mang tính ngắn hạn, vì vậy với nhiều nhà đầu tư có lượng vốn trung bình và nhỏ vẫn thích lướt sóng hơn là nắm giữ dài hạn.
Thị trường thời gian qua đã chứng kiến sự sụp đổ rất nhanh của nhóm cổ phiếu đầu cơ cho thấy, việc đầu tư vào nhóm cổ phiếu này dễ mất mát lớn hơn rất nhiều so với các nhóm cổ phiếu cơ bản.
Ngoài ra, đầu cơ thường đi đôi với tỷ lệ margin cao, vì vậy nhà đầu tư rất dễ bị mất trắng khi thị trường sụt giảm bất thường. Do đó, với quan điểm an toàn, nhà đầu tư nên chia danh mục đầu tư vừa dài hạn và ngắn hạn, đặc biệt trong giai đoạn thị trường khó khăn thì hạn chế tỷ lệ margin để bảo vệ tài khoản của mình có thể “sống” khỏe đến khi thị trường hồi phục và tăng trưởng trở lại.
Ông Nguyễn Hữu Bình, Trưởng phòng Phân tích CTCK IVS
Theo quan sát thì các cổ phiếu có chuỗi giảm thực sự phải tính từ thời điểm tháng 9/2014, khi thông tin về giá dầu sụt giảm và Thông tư 36 xuất hiện.
Cho dù VN-Index có nhịp tăng trở lại, nhưng đó là hệ quả của những cổ phiếu ngân hàng và cổ phiếu vốn hóa lớn là GAS, PVD, MSN, VNM. Còn thực tế, các cổ phiếu đều suy giảm mạnh, đặc biệt là nhóm đầu cơ như HAI, FLC, KLF, QBS, ITQ...
Nhiều cổ phiếu đầu cơ đã giảm từ 50-70% giá trị và đó là một con số vô cùng lớn. Với một thị trường chứng khoán như thị trường chứng khoán Việt Nam, thì dù là loại cổ phiếu gì, thì tất cả đều suy giảm bất chấp là kết quả kinh doanh tốt hay xấu.
Ông Nguyễn Hữu Bình
Tuy nhiên, theo lịch sử từng diễn ra, giai đoạn này, các cổ phiếu cũng có dấu hiệu tạo đáy và thanh khoản cũng giảm sút.
Nếu như thị trường trở nên tích cực hơn, thì không ai khác lại chính là nhóm đầu cơ mới mang đến sinh khí. Với mức giá thấp sẽ hấp dẫn nhà đầu tư hơn là với cổ phiếu cơ bản. Tuy nhiên, đầu tư là chiến lược của từng cá nhân và lựa theo đặc điểm từng diễn ra để đầu tư một cách thích hợp.
Ông Hoàng Thạch Lân, chuyên gia chứng khoán
Có 2 điều cần nói ở đây. Thứ nhất, bạn có thể chỉ giúp tôi xem có thị trường chứng khoán nào không có lực lượng đầu cơ ở đó không? Không! Đầu cơ không có gì xấu, nhất là nếu nhà đầu tư có khả năng dự báo, ví dụ như qua phân tích kỹ thuật, để tìm kiếm các mã tăng ngắn hạn. Đầu cơ chỉ xấu khi nó "thoái hóa" thành giao dịch nội gián, đội lái hay tung tin đồn để kéo hàng, xả hàng.
Thứ hai, dù chọn phương thức đầu cơ hay đầu tư, thì vẫn có rủi ro của nó. Đầu tư thì dù có chơi mã cơ bản tốt, nhưng vẫn có rủi ro hệ thống, rủi ro ngành, ví dụ như trường hợp nhóm dầu khí. Đầu cơ thì có rủi ro thị trường, rủi ro đòn bẩy, rủi ro thao túng giá...
Quan điểm của tôi về đầu cơ và đầu tư ở đây là nhà đầu tư phải tự biết mình dứt khoát thuộc dạng nào, để từ đó có cách giao dịch phù hợp. Nói thì dễ, còn thực tế, có không ít người hay tự nhận mình là đầu tư, nhưng chỉ mong mua trúng cổ phiếu nào lời to qua T+3 hay vài ngày.
Thậm chí, có người còn không cần biết mình thuộc dạng nào, mọi thứ đã có môi giới lo, cái đó cũng nguy hiểm không kém, bởi môi giới cũng thường chỉ giỏi 1 khía cạnh, không loại trừ cả khả năng chính họ cũng không biết mình thuộc dạng nào.
Trong giai đoạn hiện nay, ngay cả những môi giới lâu như chúng tôi cũng thấy thị trường rất khó dự báo, tức là đầu cơ thì dễ bị sóng úp, còn đầu tư thì có khi phải kéo dài thời gian nắm giữ (chờ hồi). Nhưng tôi nghĩ, đầu cơ thì rủi ro vẫn cao hơn đầu tư.
Ông Nguyễn Trung Du, Giám đốc Phát triển MGTV CTCK VNDirect
Trong các đợt tăng giá luôn có chuyện "vàng thau lẫn lộn", nhưng trong những đợt suy giảm sâu của thị trường, những cổ phiếu tốt vẫn trụ lại, trong khi những cổ phiếu tăng bằng "hơi" thường trả về nơi nó xứng đáng ở đấy.
Theo tôi, những cổ phiếu đầu tư phần lớn thường là những doanh nghiệp thuộc ngành nghề sản xuất, kinh doanh với doanh thu, lợi nhuận, thị phần tăng trưởng khá ổn định và vững vàng trong nhiều năm. Trong khi đó, những cổ phiếu đầu cơ thường thuộc những nhóm ngành có doanh thu, lợi nhuận khá thất thường qua các năm, chẳng hạn như nhiều cổ phiếu ngành chứng khoán, bất động sản, khai khoáng...
Sự khác biệt nữa là dòng tiền mua các cổ phiếu đầu tư thường là nắm giữ lâu dài nên thanh khoản so với vốn là nhỏ và ngược lại, dòng vốn vào những cổ phiếu đầu cơ thường là dòng vốn ngắn hạn với mong muốn kiếm chênh lệch giá hơn là nắm giữ, nên khi giá xuống áp lực cung luôn lớn.
Ông Nguyễn Trung Du
Chính do những khác biệt đó, nên những cổ phiếu cơ bản thường lên giá chậm nhưng vững vàng theo nhiều năm và ngược lại, các cổ phiếu đầu cơ lên giá rất nhanh khi thủy triều lên và đôi khi trả lại hết những gì đã tăng khi nước rút. Mỗi nhóm cổ phiếu có đặc điểm, tính chất rủi ro, mức độ hấp dẫn khác nhau và sẽ luôn tồn tại song song như thế, nên chính mỗi nhà đầu tư phải tự phân định rõ ràng và quyết định tham gia nhóm nào cho phù hợp mà thôi
Ông Phan Ngọc Anh Cương, Giám đốc đầu tư, CTCK SaigonBank Berjaya
Do mấy năm qua, tình hình vĩ mô diễn biến phức tạp, các chính sách ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán không thật sự đồng bộ. Trong khi đó, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn còn non trẻ, nên sự ổn định chưa cao, nhà đầu tư chưa thật sự chuyên nghiệp và thị trường còn bị tác động quá nhiều bởi những tin đồn vô căn cứ, nên để phân định ra trường phái đầu tư ngắn hạn và dài hạn khá là tương đối và rất khó xác định rõ ràng.
Riêng quan điểm của cá nhân tôi, dù là trường phái đầu tư ngắn hạn hay dài hạn, thì việc nhà đầu tư cần chuyên nghiệp hơn, phải có trách nhiệm với quyết định đầu tư của mình nhiều hơn, trước khi tiến hành hoạt động đầu tư nên tìm hiểu kĩ mọi mặt về hoạt động của doanh nghiệp, của ngành từ quá khứ cho tới hiện tại, kế hoạch trong tương lai.
Thêm 1 yếu tố quan trọng nữa là phải xem xét ban lãnh đạo doanh nghiệp đó có uy tín hay không, có tài hay không và có vì quyền lợi của doanh nghiệp , của cổ đông là trên hết hay không? Bởi quá nhiều trường hợp trên thị trường chứng khoán, các lãnh đạo doanh nghiệp niêm yết không đủ tài, đủ tâm dẫn tới việc doanh nghiệp càng ngày càng lụn bại và ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của cổ đông.
Bà Nguyễn Ngọc Lan, Trưởng phòng môi giới, CTCK Agriseco
Tranh cãi xung quanh vấn để cổ phiếu đầu tư hay cổ phiếu đầu cơ luôn là câu chuyện nóng hổi ở bất cứ thị trường chứng khoán nào. Cổ phiếu đầu cơ thì có biến động và thanh khoản lớn, khiến cho người chơi cảm giác thích thú vì có thể kiếm tiền rất nhanh chóng trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, đi kèm với đó cũng tiềm ẩn rủi ro rất lớn từ việc thua lỗ lớn.
Bà Nguyễn Ngọc Lan
Cổ phiếu đầu tư thông thường là cổ phiếu của các doanh nghiệp làm ăn bài bản, kinh doanh hiệu quả nhưng giá cổ phiếu phần nào đã phản ánh vào giá trị doanh nghiệp, nên biến động giá thường không nhiều trong thời gian ngắn. Nhà đầu tư mua cổ phiếu loại này thường phải kiên trì chờ đợi, thời gian có thể vài tháng, thậm chí cả năm.
Theo quan điểm cá nhân, tôi cho rằng, việc mua cổ phiếu đầu tư hay đầu cơ hoàn toàn phụ thuộc vào mục tiêu và độ am hiểu của nhà đầu tư, khó có thể so sánh cái nào hiệu quả hơn cái nào.
Ông Bùi Nguyên Khoa, Trưởng bộ phận Phân tích thị trường, CTCK BSC
Trong thực tế, hoạt động mua bán ở các cổ phiếu có tính chất đầu tư và các cổ phiếu có tính chất đầu cơ luôn tồn tại song hành ở bất cứ thị trường nào. Dù vậy nếu quy mô của các cổ phiếu đầu cơ quá lớn sẽ khiến TTCK không thể phát triển tốt và bền vững. Ngoài ra, hoạt động mua bán vào cổ phiếu đầu cơ chỉ thuận lợi khi thị trường có xu thế tăng điểm và thanh khoản tốt.
Do vậy, cá nhân tôi cho rằng, NĐT nên hạn chế tối đa đầu tư vào cổ phiếu đầu cơ và hướng tới hoạt động đầu tư giá trị ở thời điểm hiện tại để bảo toàn vốn, và nắm bắt cơ hội ở các cổ phiếu cơ bản cho tầm nhìn trung và dài hạn.
Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư CTCK Maybank KimEng
Cổ phiếu đầu cơ thường tập trung nhiều ở nhóm Pennies (PNs), "hàng nóng". Được ví von như 1 bộ phim kinh điển đoạt giải cao là cổ phiếu Bluechips (BCs) và phim thuần tính chất giải trí hay nhạc thị trường là cổ phiếu PNs. Bởi thế, dù không phải định nghĩa hoàn toàn chính xác nhưng dòng tiền vào nhóm BCs thường được gọi là cổ phiếu đầu tư vì những mã này thông thường có thị giá cao, cổ đông lớn chiếm đa số nên giá biến động ít, tăng chậm nhưng an toàn nên đầu tư vô những cổ phiếu này thường phải để dài hạn. Thỉnh thoảng cũng có dòng tiền đầu cơ vào những cổ phiếu đầu tư nhưng không phải thường xuyên nên nhóm cổ phiếu này ít có sự đột biến.
Cổ phiếu đầu cơ thường có thị giá thấp, cơ cấu cổ đông đa dạng và nhờ giá thấp nên mức độ tăng giảm sẽ mang lại lợi nhuận cao cũng như rủi ro cũng lớn do giá tăng nhanh và giảm cũng nhanh. Cổ phiếu đầu cơ cũng giúp nhiều nhà đầu tư "lướt sóng", "nắm" được "sóng" sẽ mang lại lợi nhuận khủng nhưng nếu bắt hụt sóng thì thua lỗ cũng khủng không kém.
Mặt tốt của dòng tiền đầu cơ cũng như cổ phiếu đầu cơ giúp cho thanh khoản của cổ phiếu cũng như thị trường chứng khoán giao dịch sôi động, các doanh nghiệp dễ dàng huy động vốn hơn và nhiều nhà đầu tư thích giao dịch những cổ phiếu có thanh khoản tốt. Tuy nhiên, nếu ranh giới của việc lướt sóng và làm giá, xa hơn là lũng đoạn thị trường chỉ là một khoảng cách mong manh. Bởi thế pháp luật luôn có quy định để kiểm soát điều này, hướng cho thị trường phát triển ổn định và bền vững.
Thị trường đã có những diễn biến không mấy thuận lợi trong 2 tuần đầu tiên của tháng 5, liệu tình hình có được cải thiện trong tuần giao dịch kế (18/5 đến 22/5) và nhóm cổ phiếu nào sẽ đóng vai trò “cầm trịch” thị trường?
Ông Nguyễn Hồng Khanh, Trưởng phòng Phân tích CTCK SBS
Thị trường hiện tại đang thiếu các thông tin hỗ trợ và đặc biệt là nhà đầu tư luôn cảm thấy bất an đối với các tin tức nhạy cảm. Các số liệu thống kê vĩ mô cho thấy, dù kinh tế tăng trưởng nhưng các doanh nghiệp trong nước lại khó khăn hơn và ngày càng kém cạnh tranh trong môi trường quốc tế.
Việc ảnh hưởng từ Thông tư 36 vẫn còn kéo dài và ít nhiều làm rào cản thị trường chứng khoán cho đến hiện tại. Thị trường 2 tuần qua nhờ giao dịch khối ngoại mua vào đã “đỡ” khá nhiều và nếu khối ngoại chuyển sang bán ra sẽ tác động tiêu cực mạnh mẽ hơn nữa.
Tôi cho rằng, thị trường có thể sẽ chưa cải thiện nhiều trong thời gian tới về mặt thanh khoản, vì vậy giá cổ phiếu có thể sẽ còn chịu áp lực bán. Tuy nhiên, hiện tại đã có khá nhiều cổ phiếu tiềm năng đã về vùng giá hấp dẫn và với các nhà đầu tư trung và dài hạn, thì đây là giai đoạn chuẩn bị tích lũy dần trở lại.
Nhóm cổ phiếu ngân hàng sẽ vẫn là nhóm cổ phiếu gây ảnh hưởng lớn đến thị trường hiện tại đặc biệt là nhóm cổ phiếu ngân hàng có cổ đông lớn nhà nước.
Ông Nguyễn Hữu Bình, Trưởng phòng Phân tích CTCK IVS
Khoảng trống thông tin và đâu đó “bóng ma” Biển Đông lại khiến cho nhà đầu tư hoảng sợ. Nhà đầu tư có rất nhiều lý do để lo lắng với TTCK, từ việc giảm liên miên dẫn đến mất lòng tin, cho đến kỳ họp Quốc hội sắp diễn ra. Điều đó khiến cho cầu mua vào thấp đi và có thể đây là giai đoạn lý tưởng để nhiều người chơi trò chơi “đánh xuống”.
Áp lực bán đôi khi không cần quá lớn cũng đủ để dìm cổ phiếu giảm giá mạnh. Cho dù tỷ trọng margin hiện tại rất thấp, nhưng có thể vẫn có nhiều nhà đầu tư vẫn phải chịu áp lực bán ra bởi đòn bẩy. Đó là câu chuyện lúc này, nên một sớm một chiều thực khó để nhận định.
Thực tế, nếu như cầu mua xuất hiện đủ mạnh có thể sẽ sớm kích thích dòng tiền quay trở lại. Bởi những tay chơi kiểu bán đắt mua rẻ sẽ luôn là lực cầu thường trực nếu thị trưởng đảo chiều. Nhưng về mặt kỹ thuật, mốc 537 điểm của VN-Index khả năng giữ được là khó khăn. Mà nếu vậy, thị trường có thể sẽ chờ đợi sự kỳ diệu đến khi VN-Index chạm trở lại vùng 510 điểm (+/).
Với góc nhìn tích cực với thị trường, có thể thị trường chưa tăng được, nhưng đây là cơ hội để nhà đầu tư có tiền có thể mua vào. Giá nhiều cổ phiếu giảm sâu mà nhà đầu tư lúc này đang bỏ qua rất nhiều cơ hội. Ngay cả những doanh nghiệp làm ăn tốt, tỷ lệ cổ tức/giá cao hơn ngân hàng nhiều lần cũng nằm trong danh sách bị bán như HVG, LAS, HSG...
Ông Hoàng Thạch Lân, chuyên gia chứng khoán
Ông Hoàng Thạch Lân
Thị trường đang trong giai đoạn đi ngang và rất dễ suy giảm hơn là đi lên, bởi những sự kiện mang yếu tố địa chính trị gần đây đang tác động tâm lý rất lớn lên nhà đầu tư, kể cả nhà đầu tư ngoại. Do đó trong tuần sau, tôi nghĩ chưa có gì cải thiện hơn.
Ông Nguyễn Trung Du, Giám đốc Phát triển MGTV CTCK VNDirect
Thị trường vẫn trong một tháng 5 ảm đạm như tôi từng lo ngại trước đó và điều này có lẽ còn tiếp diễn trong vài tuần tới. Tuy nhiên, tôi vẫn duy trì đánh giá, đây là vùng trũng nhất của năm và những triển vọng sau đó của thị trường ở các tháng tiếp theo là khá lạc quan.
Do đó, những đợt giảm hướng về vùng đáy trung hạn quanh vùng 520 như tuần tới sẽ mở ra cơ hội để chọn lọc các cổ phiếu mua tích lũy cho chu kỳ tăng giá sau đó.
Tôi vẫn cho rằng, nhóm cổ phiếu có sức nặng và vẫn giữ vai trò cầm trịch thị trường từ đầu năm tới nay là nhóm 3 cổ phiếu ngân hàng quốc doanh (VCB, BID, CTG) vẫn sẽ tiếp tục duy trì vai trò này trong thời gian tới nhưng những cổ phiếu nhóm ngành chứng khoán, bất động sản đã lặng sóng khá lâu và đã xuống sâu sẽ tiềm ẩn cơ hội cho một đợt sóng đầu cơ mới.
Ông Phan Ngọc Anh Cương, Giám đốc đầu tư, CTCK SaigonBank Berjaya
Theo tôi, thời gian sắp tới, các nhà đầu tư có thể chú ý nhóm cổ phiếu bất động sản, bởi thị trường bất động sản đã có nhiều tín hiệu tích cực rõ ràng trong năm nay, nhất là từ ngày 1/7/2015, việc rới rộng điều kiện cho người nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam cũng là cú hích không nhỏ cho thị trường bất động sản, qua đó tạo đà cho cổ phiếu nhóm ngành này. Tuy nhiên, việc lựa chọn cổ phiếu cũng phải xem xét kỹ cơ bản và thế mạnh từng doanh nghiệp, chứ không phải cổ phiếu bất động sản nào cũng tốt.
Các nhà đầu tư cổ phiếu nhóm ngành này có thể tham khảo 1 số yếu tố như quỹ đất, khả năng phát triển dự án, tiềm lực tài chính, khả năng bán hàng, phân phối sản phẩm để đánh giá và so sánh chính xác hơn về doanh nghiệp bất động sản.
Ngoài ra, các cổ phiếu kín room, các cổ phiếu được hưởng lợi nếu Việt Nam gia nhập TPP cũng nên cho vào tầm ngắm, bởi nếu những chính sách hỗ trợ được thông qua, thì khả năng lớn các cổ phiếu đó sẽ có biến động theo chiều hướng tích cực, cũng như hỗ trợ cho thị trường chứng khoán rất tốt.
Bà Nguyễn Ngọc Lan, Trưởng phòng môi giới, CTCK Agriseco
Thị trường giảm điểm trong 2 tuần đầu tiên của tháng 5 trước lo ngại về tình hình căng thẳng tại biển Đông nếu Trung Quốc đưa giàn khoan vào thềm lục địa của nước ta, cũng như việc điều chỉnh tỷ giá, giá xăng gần đây.
Cá nhân tôi cho rằng, thị trường có thể tiếp tục sụt giảm về điểm số và thanh khoản trong tuần tới. Tuy nhiên, tôi cho rằng lại là cơ hội cho nhà đầu tư gia tăng tỷ trọng cổ phiếu tốt trước khi thị trường tăng trở lại trong những tháng cuối năm.
Ông Bùi Nguyên Khoa, Trưởng bộ phận Phân tích thị trường, CTCK BSC
Ông Bùi Nguyên Khoa
Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư CTCK Maybank KimEng
"Sell in May and go away" vẫn đè nặng lên thị trường, mỗi lần thị trường tăng điểm được một chút thì lực bán lại mạnh hơn, đặc biệt là khối ngoại (bệ đỡ lớn cho tâm lý thị trường lúc này) đang có dấu hiệu bán ròng trở lại trong khi không có những thông tin tích cực đủ lớn để hỗ trợ thị trường mà những tin đồn hay nỗi lo về sự bất ổn vẫn còn trên thị trường. Bởi thế, bức tranh thị trường vẫn có khá nhiều gam màu tối.
Trong tuần tới, nếu khối ngoại mua ròng trở lại và hỗ trợ 520-530 được duy trì vững vàng thì thị trường mới có lại động lực. Nhóm "cầm trịch" thị trường hiện nay là nhóm dầu khí và ngân hàng. Tuy nhiên nhóm dầu khí có xu hướng xấu đi, còn nhóm ngân hàng thì chỉ có những ngân hàng lớn giữ giá tốt hơn. Nếu 2 nhóm này giữ vững được giá của mình sẽ là hỗ trợ lớn cho thị trường.
