Phụ thuộc nguyên liệu, doanh nghiệp giấy kém sức cạnh tranh
Ngành công nghiệp giấy đóng vai trò không nhỏ trong sự phát triển chung của ngành công nghiệp chế biến lâm sản nói riêng, của nền kinh tế nước ta nói chung.
Tuy nhiên, sản phẩm giấy trong nước đang chịu sức ép cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ giấy nhập khẩu, nhất là các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia… Một trong những lý do khiến sản phẩm giấy sản xuất trong nước kém sức cạnh tranh chính là các doanh nghiệp sản xuất giấy không tự chủ được nguồn nguyên liệu đầu vào.
Được biết, mỗi năm, các doanh nghiệp giấy Việt Nam sử dụng tới 70% nguyên liệu thế thải để sản xuất. Hơn một nửa trong số này lại tới từ nguồn nhập khẩu.
Theo giải thích của các doanh nghiệp ngành này, tình trạng nhập khẩu nguyên liệu cao là vì ít doanh nghiệp đầu tư được dây chuyền chế biến nguyên liệu thô (chủ yếu là gỗ) thành bột giấy làm nguyên liệu sản xuất giấy thành phẩm.
Nhiều doanh nghiệp thậm chí phải xuất khẩu gỗ nguyên liệu thô sang các nước và nhập lại bột giấy thành phẩm về làm nguyên liệu sản xuất. Thêm vào đó, nguồn gỗ thô trong nước phục vụ cho sản xuất bột giấy không dồi dào do chịu sự cạnh tranh với ngành chế biến đồ gỗ công trình nội, ngoại thất.
Thực tế này khiến nguyên liệu đầu vào của ngành giấy trong nước vừa không ổn định, chi phí lại cao hơn so với doanh nghiệp giấy trong khu vực.
Theo đại diện Công ty cổ phần Giấy An Hòa, đơn vị sở hữu và vận hành Nhà máy Giấy và bột giấy An Hòa, việc đầu tư nhà máy sản xuất bột giấy, chủ động được nguồn nguyên liệu sẽ giúp doanh nghiệp nội cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài. Tuy nhiên, lộ trình này còn tuỳ vào năng lực tài chính của từng doanh nghiệp.
Với Giấy An Hòa, để phát triển bền vững, ngoài đầu tư cho trang thiết bị, Công ty còn đặt ra chiến lược đầu tư vùng nguyên liệu giấy với việc xây dựng quỹ đất lâm nghiệp và vùng nguyên liệu rộng lớn, từ đó làm giảm đi gánh nặng nhập khẩu nguyên liệu giấy và bột giấy.
Giấy An Hòa, điển hình phát triển vùng nguyên liệu
Theo đại diện Công ty cổ phần Giấy An Hòa, việc phát triển nguồn nguyên liệu được xem là xu hướng tất yếu đối với các doanh nghiệp sản xuất giấy. Nằm trong chiến lược dài hạn, thời gian qua, Giấy An Hòa đã tập trung xây dựng quỹ đất lâm nghiệp và vùng nguyên liệu rộng lớn.
Ngày 27/6/2008, UBND tỉnh Tuyên Quang có Quyết định số 1012/QĐ-CT về việc phê duyệt quy hoạch vùng nguyên liệu cung ứng cho Nhà máy Giấy và bột giấy An Hoà nhằm tạo nguồn cung cấp nguyên liệu gỗ cho Nhà máy, phát triển trung tâm nghiên cứu với nhiệm vụ chính là ươm giống cây, trồng rừng nguyên liệu đủ cung cấp các loại giống tốt cho các đơn vị sản xuất nguyên liệu giấy trong và ngoài tỉnh Tuyên Quang.
Tổng diện tích được quy hoạch 85.650,9 ha rừng trồng và đất lâm nghiệp thuộc quy hoạch rừng sản xuất tại 105 xã của các huyện: Yên Sơn, Sơn Dương, Hàm Yên, Chiêm Hoá, Lâm Bình và thị xã Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang.
Với điều kiện về vị trí địa lý thuận lợi, Công ty cũng đã xây dựng các trung tâm nguyên liệu lâm nghiệp tại các tỉnh Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Thái Nguyên và Bắc Cạn. Bên cạnh việc tạo công ăn việc làm cho rất nhiều lao động địa phương, hàng năm, Giấy An Hoà cung cấp gần 3 triệu cây giống, hướng dẫn kỹ thuật canh tác, thu mua gỗ và dăm gỗ nguyên liệu của người dân.
Dây chuyền sản xuất bột giấy của Nhà máy Bột giấy và giấy An Hòa có công suất 130.000 tấn/năm, với công nghệ nấu liên tục, tẩy trắng không sử dụng Clo nguyên tố (ECF).
Hệ thống thiết bị của Nhà máy hiện đại, mới 100%, trong đó các thiết bị chính do hãng Metso sản xuất tại Thụy Điển và Phần Lan. Hệ thống có khả năng thu hồi đến 95% lượng hóa chất sử dụng trong quá trình sản xuất. Điều này góp phần làm giảm giá thành sản phẩm và giảm thiểu tối đa các chất thải ra môi trường.
Giấy An Hòa có công suất 130.000 tấn/năm
Dây chuyền bột giấy bắt đầu sản xuất thương mại từ tháng 11/2012 và đến nay, sản phẩm bột giấy An Hòa đã được các đơn vị sản xuất giấy hàng đầu tại Việt Nam sử dụng thường xuyên như: Tổng công ty Giấy Việt Nam, Công ty cổ phần Giấy Việt Trì, Công ty cổ phần Tập đoàn Tân Mai, Công ty cổ phần Giấy và bao bì Việt Thắng… và xuất khẩu sang các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ, Bangladesh.
Từ những đầu tư đó, nhiều năm qua, Giấy An Hòa không chỉ là đơn vị có công suất sản xuất bột giấy và giấy cao cấp lớn nhất Việt Nam mà còn là doanh nghiệp điển hình với thế mạnh về xây dựng và phát triển vùng nguyên liệu giấy.
