Có thể tạm phân loại các nhà đầu tư theo các thể loại như sau:
- Thứ nhất, đó là những nhà đầu tư phân tích rất kỹ mọi thông tin về công ty phát hành cổ phiếu, về công nghệ, về thị trường đầu vào và đầu ra, về các đối thủ cạnh tranh. Họ quyết định đầu tư theo thực chất của công ty. Đây là những nhà đầu tư biết bỏ tiền vào những công ty có triển vọng tốt, vì vậy họ giúp cho nền kinh tế phát triển tốt hơn.
- Loại thứ hai nghiên cứu rất kỹ thông tin của chứng khoán để thấy giá bình quân trong một thời gian dài. Khi giá tăng lên trên bình quân, họ tin là giá sẽ xuống, nên họ bán ra. Nhờ có nhiều người bán ra nên giá xuống. Ngược lại, khi giá xuống dưới mức bình quân, họ tin là giá sẽ lên, vậy là họ đi mua vào. Nhờ hành động mua vào mà giá lên. Như vậy, nhóm này góp phần làm ổn định thị trường.
- Loại thứ ba lại có tâm lý ngược lại. Khi thấy giá một cổ phiếu lên, họ giả định là ngày mai sẽ lên nữa. Họ đổ xô đi mua. Vì họ đi mua mà giá càng lên. Một khi giá xuống, họ lại giả định ngày mai sẽ xuống nữa, vậy là vội vàng đi bán. Vì nhiều người bán mà giá đã xuống lại càng xuống. Nhóm thứ ba này thúc đẩy sự bất ổn định của thị trường.
- Loại thứ tư là những người đầu tư theo bình quân thị trường. Họ mua nhiều loại chứng khoán khác nhau, tin là có thứ này xuống thì có thứ khác lên. Vị thế của họ tùy thuộc vào biến động chung của thị trường, mà ít phụ thuộc vào một vài cổ phiếu cụ thể nào.
- Loại thứ năm là những nhà đầu tư tập trung mua cổ phiếu của một công ty đến khi có thể đạt một phần kiểm soát công ty đó. Họ gần như "chung thủy" dài hạn với công ty đó và ít quan tâm đến những biến động nhất thời theo tâm lý thị trường.
- Loại thứ sáu là những nhà đầu cơ rất ngắn hạn. Họ mua vào bán ra liên tục hàng ngày theo tin đồn nhanh, có khi "sáng mua, trưa bán". Thị trường gọi nhóm này là "gây nhiễu".
Tất nhiên, không phải ai cũng kiên định theo một cách hành xử đã chọn. Và ranh giới giữa các loại trên không phải bao giờ cũng rõ ràng. Nhưng nếu quan sát thị trường thời gian qua, có thể thấy không ít người thuộc loại thứ ba và loại thứ sáu.
Một số nguồn thông tin mà nhà đầu tư sử dụng
- Lời tư vấn của những tổ chức chuyên môn. Những tổ chức này kinh doanh bằng cách đưa ra những lời tư vấn. Tuy nhiên, họ lại rất dè dặt trong những tình huống nhạy cảm. Thông thường, họ không đưa ra những khẳng định chắc chắn, vì lo cho uy tín của mình.
- Thông tin của công ty phát hành chứng khoán.
- Thông tin của cơ quan quản lý.
- Thông tin từ báo chí. Đây là những thông tin có địa chỉ xác thực của những người phải chịu trách nhiệm trước luật pháp về nội dung đăng tải. Hoặc báo chí đưa ra những thông tin có nguồn gốc rõ ràng. Hoặc báo chí đưa ra những lời cảnh báo cho những người chơi mà không biết thông tin.
- Tin đồn trên thị trường, không biết từ đâu ra. Không loại trừ những tin đồn đưa ra với chủ đích đẩy giá lên hay kéo giá xuống.
