Khí đốt ở châu Âu tăng giá nhanh chóng
Các chuyên gia phân tích cho rằng, giá khí đốt ở châu Âu đảo chiều từ giảm sang tăng chủ yếu do sự gián đoạn nguồn cung vì hoạt động bảo trì diễn ra lâu hơn dự kiến tại các nhà máy khí đốt quan trọng tại Na Uy.
Ông Bill Weatherburn, chuyên gia kinh tế hàng hóa tại công ty phân tích Capital Economics cho rằng, đợt tăng giá gần đây cho thấy mức độ nhạy cảm của thị trường châu Âu với sự gián đoạn nguồn cung.
Xu hướng tăng giá nhanh chóng trên thị trường khí đốt châu Âu trong tháng 6 này cho thấy khu vực vẫn dễ bị ảnh hưởng trước bất kỳ sự gián đoạn nguồn cung nào trong bối cảnh nguồn cung cấp khí đốt từ Nga giảm xuống mức tối thiểu.
Tuy vậy, giá khí đốt tự nhiên của châu Âu hiện nay vẫn thấp hơn nhiều so với mức của mùa hè năm ngoái, khoảng thời gian mà châu Âu rơi vào tình trạng bế tắc về năng lượng sau khi cuộc xung đột của Nga-Ukraine diễn ra.
Công ty Gassco - Nhà điều hành mạng lưới khí đốt của Na Uy, cho biết kế hoạch ngừng hoạt động tại một trong số các nhà máy khí đốt của công ty đã được gia hạn đến ngày 15/7. Lúc đầu, nhà máy này dự kiến hoạt động trở lại vào ngày 21/ 6. Hai nhà máy khí đốt khác vẫn trong tình trạng ngưng hoạt động vô thời hạn do các vấn đề về quy trình.
Vào năm 2022, Na Uy đã thay thế Nga trở thành nguồn nhập khẩu khí đốt tự nhiên lớn nhất của Liên minh châu Âu (EU), với thị phần khoảng hơn 24%, so với mức 15% của Nga.
Châu Âu có thể sắp mất thêm một nguồn cung cấp khí đốt khác
Giá khí đốt TTF đã tăng vọt vào tuần trước sau khi có thông tin Hà Lan có kế hoạch đóng cửa vĩnh viễn mỏ khí đốt Groningen vào tháng 10 năm nay, thay vì một năm sau đó như kế hoạch ban đầu.
Từng là nhà cung cấp khí đốt tự nhiên chính cho châu Âu, Hà Lan đã giảm sản xuất tại mỏ khí đốt trên đất liền của nước này trong thập kỷ qua vì nguy cơ xảy ra động đất. Mỏ này là một trong những mỏ khí đốt lớn nhất trên thế giới nhưng hiện chỉ chiếm một phần nhỏ trong nguồn cung cấp khí đốt của châu Âu. Tuy nhiên, có thông tin nói rằng mỏ khí đốt này có thể đóng cửa vào tháng 10 dường như đã khiến các nhà giao dịch phải lo lắng.
Ông Tom Marzec-Manser, người đứng đầu bộ phận phân tích khí đốt tại ICIS, chia sẻ với CNN rằng: Thị trường khí đốt châu Âu và rộng hơn là thị trường khí đốt toàn cầu chắc chắn chưa thoát khỏi bất ổn trong việc cân đối giữa nguồn cung và cầu.
Theo vị chuyên gia này, giá khí đốt luôn được kỳ vọng còn tăng, xét tới việc giá khí đốt tự nhiên tương lai cho hai mùa đông tới vẫn còn cao so với mức bình quân lịch sử.
Giá khí đốt ở châu Âu đã tăng vọt lên mức cao nhất mọi thời đại là 340 Euro/MWh (372 USD/MWh) vào cuối tháng 8 năm ngoái khi các nước châu Âu chạy đua để lấp đầy dự trữ khí đốt trước khi bước vào những tháng mùa đông.
... nhưng giai đoạn hoảng loạn như mùa hè năm ngoái khó xảy ra
Theo dữ liệu từ Cơ sở hạ tầng khí đốt châu Âu, các cơ sở lưu trữ khí đốt của khu vực hiện đã đầy 73%, đây là mức cao hơn nhiều so với mức bình quân 56% của cùng thời điểm trong năm trong 5 năm qua.
Ông Massimo Di Odoardo, chuyên gia nghiên cứu cấp cao về thị trường khí đốt tại công ty tư vấn Wood Mackenzie cho biết: Giai đoạn hoảng loạn mà chúng ta chứng kiến vào mùa hè năm ngoái rất khó xảy ra lần nữa.
"Mức dự trữ khí đốt kỷ lục ở Nhật Bản và Hàn Quốc, kết hợp với sự phục hồi yếu hơn dự kiến của nền kinh tế Trung Quốc, cũng làm giảm khả năng châu Âu buộc phải tham gia vào một cuộc tranh giành tốn kém nữa với châu Á để nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) trong năm 2023", ông Di Odoardo nhận định.
Ông Henning Gloystein, Giám đốc phụ trách các vấn đề năng lượng, khí hậu và tài nguyên của công ty nghiên cứu Eurasia Group cho biết: Châu Âu vẫn phải đối mặt với thực tế là chỉ còn rất ít khí đốt của Nga ở châu Âu, nên bất kỳ sự gián đoạn ngoài kế hoạch nào đều có thể dẫn đến tăng giá đột biến.
Theo ông Di Odoardo, việc đóng cửa kéo dài các nhà máy khí đốt quan trọng ở Na Uy có thể dễ dàng cắt đứt nguồn cung hơn nữa trong vài tháng tới. Ông cho rằng chỉ cần giảm khoảng 5 tỷ mét khối khí đốt là thị trường có thể sẽ trở nên thắt chặt hơn nhiều.
