Sự thay đổi nhanh chóng này xảy ra khi giá dầu tăng khoảng 30% từ mức thấp nhất trong năm nay, đã thay đổi động lực của các quốc gia đang phát triển. Giá dầu thô đắt hơn khiến áp lực về lạm phát quay lại và làm giảm kỳ vọng lãi suất giảm, đồng thời đe dọa làm suy yếu cán cân tài chính của các nước nhập khẩu dầu.
Đó là một sự thay đổi có thể đảo ngược kỳ vọng của những nhà đầu cơ giá lên ở thị trường mới nổi. Từ trái phiếu Ấn Độ đến đồng forint của Hungary và đồng peso của Philippines, tài sản của các quốc gia đang phát triển ngày càng dễ bị tổn thương khi Mỹ cam kết giữ lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn và giá dầu chạm mốc 100 USD/thùng.
Jon Harrison, Giám đốc điều hành chiến lược vĩ mô thị trường mới nổi tại GlobalData TS Lombard cho biết: “Rõ ràng là xu hướng giảm phát ở các thị trường mới nổi ngoài Trung Quốc đã chững lại. Giá dầu chắc chắn là một phần quan trọng, nhưng giá lương thực, đồng đô la mạnh hơn và tình trạng giảm phát từ Trung Quốc ít hơn là những yếu tố bổ sung”.
Các vết nứt đang bắt đầu hiển thị. Chỉ số trái phiếu chính phủ của các thị trường mới nổi của Bloomberg và chỉ số MSCI của tiền tệ các quốc gia đang phát triển sắp có tháng giảm thứ hai liên tiếp.
Hasnain Malik, chiến lược gia của Tellimer cho biết: “Các nền kinh tế phụ thuộc vào nhập khẩu dầu và những nền kinh tế mà dầu thô chiếm tỷ lệ cao trong thu nhập hộ gia đình sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Các quốc gia này bao gồm Ấn Độ, Philippines, Pakistan, Jordan, Kenya và Maroc”.
Carlos de Sousa, nhà quản lý tiền ở thị trường mới nổi của Vontobel Asset Management cho biết, họ đang tìm cách giảm bớt vị thế của mình tại các thị trường phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu dầu vì chi phí cao hơn sẽ ảnh hưởng đến cán cân thanh toán và tiền tệ của các quốc gia.
Theo phân tích của Bloomberg về trái phiếu chính phủ kỳ hạn 5 năm từ 13 nền kinh tế mới nổi lớn, trái phiếu chính phủ của Ấn Độ là trái phiếu dễ bị tổn thương nhất trước sự tăng vọt của giá dầu.
 |
| Mức độ biến động của trái phiếu chính phủ của một số quốc gia khi giá dầu tăng |
Các nhà kinh tế của Nomura cho biết, không giống như các giai đoạn trước, giá dầu tăng khó có thể dẫn đến giá bán lẻ ở Ấn Độ cao hơn do cuộc tổng tuyển cử và tiểu bang sắp tới. “Điều này có nghĩa là tác động lạm phát hạn chế nhưng lại có tác động lan tỏa lớn hơn đối với thâm hụt kép”, các nhà kinh tế cho biết.
HSBC Holdings lưu ý rằng trái phiếu của Nam Phi cũng có thể bị ảnh hưởng do quốc gia này là nước nhập khẩu dầu ròng. GlobalData TS Lombard cho rằng, trái phiếu của Trung Quốc sẽ có khả năng phục hồi tốt nhất vì giá dầu cao giúp bình thường hóa tình trạng giảm phát giá sản xuất.
Theo Esther Law, nhà quản lý tiền cấp cao về nợ thị trường mới nổi tại Amundi SA ở London, đối với những nền kinh tế bị ảnh hưởng tiêu cực bởi giá dầu, chu kỳ nới lỏng có thể sẽ bị trì hoãn hoặc chậm lại. “Trong kịch bản này, chúng ta có thể thấy đường cong lợi suất ở các quốc gia này phẳng hơn với việc cắt giảm lãi suất sẽ được định giá”, ông cho biết.
Trong khi đó, tác động của việc dầu tăng giá là không đồng đều. Đối với các nhà xuất khẩu năng lượng như Malaysia, Mexico và Ả Rập Xê Út, giá dầu thô đắt hơn là yếu tố tích cực vì chúng có thể giúp tăng doanh thu của chính phủ.
Theo Gaël Fichan, Giám đốc danh mục đầu tư cấp cao tại Banque Syz SA, về mặt ngoại hối, giá dầu thô đắt hơn và đồng đô la mạnh hơn sẽ có tác động tiêu cực đối với đồng peso của Philippines, đồng rupiah của Indonesia, đồng baht của Thái Lan và đồng forint của Hungary.
Marcella Chow, chiến lược gia thị trường toàn cầu tại JPMorgan Asset Management cho biết: “Giá dầu cao hơn có thể sẽ đóng vai trò là thuế đối với các nền kinh tế nhập khẩu ròng khác, làm giảm thu nhập thực tế và làm chậm tăng trưởng. Điều này có thể gây áp lực giảm giá đối với tiền tệ của họ và ngân hàng trung ương có thể cần duy trì lãi suất ở mức hiện tại hoặc thậm chí tăng lãi suất để bảo vệ tiền tệ”.
Điều này đã xảy ra ở Philippines, ngân hàng trung ương nước này đang nhận thấy “cơ hội tốt” rằng sẽ tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ vào tháng 11 và có thể tăng lãi suất hơn nữa sau đó để chống lại những cú sốc về nguồn cung.
