Chính quyền Tổng thống Biden chỉ trích rằng Arab Saudi liên kết với Nga để đẩy giá dầu lên cao vào thời điểm thế giới đang phải vật lộn với chi phí năng lượng leo thang.
Về phía Nga, Tổng thống Vladimir Putin đã cam kết duy trì mức sản lượng hiện tại cho đến năm 2025.
Việc áp trần đối với giá dầu từ Nga đang được Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) triển khai, ông Putin gọi quyết định trên là “mối đe doạ cho hàng tỷ người trên thế giới”. Ông nhấn mạnh Nga sẽ không bán dầu cho những nước áp dụng chính sách này và tuyên bố Moscow sẽ đáp trả bằng việc đẩy mạnh cung cấp dầu cho châu Á.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết, xuất khẩu dầu Nga đã giảm gần 4% trong tháng 9, do doanh số bán dầu sang châu Âu giảm mạnh trước khi các lệnh trừng phạt của EU có hiệu lực vào cuối năm nay. Cụ thể, tổng lượng dầu xuất khẩu của Nga đã giảm 230.000 thùng/ngày trong tháng 9 vừa qua, xuống 7,5 triệu thùng/ngày.
Trong đó, lượng dầu mỏ của Nga xuất khẩu sang EU giảm 390.000 thùng/ngày, còn 2,6 triệu thùng/ngày. Tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu dầu sang châu Âu trong tổng kim ngạch xuất khẩu dầu của Nga đã giảm từ mức 50% vào đầu năm nay xuống 35% hiện nay.
Năm 2023, IEA dự kiến sản lượng dầu thô của Nga sẽ đạt trung bình 9,5 triệu thùng/ngày, giảm từ 10,9 triệu thùng/ngày trong năm 2022, do tác động của các lệnh trừng phạt.
Một số quan chức Mỹ lo ngại việc cắt giảm sản lượng của OPEC+ cộng với kế hoạch áp trần giá dầu Nga của phương Tây sắp tới có thể khiến giá dầu tăng đột biến. Kế hoạch của phương Tây là duy trì nguồn cung dầu từ Nga đủ ở mức ổn định để ngăn giá dầu leo thang và kế hoạch này đang có nguy cơ đổ bể.
Trong những tuần qua, các nhà lãnh đạo G7 dường như “quên” việc áp giá trần đối với dầu Nga. Tuyên bố mới nhất của G7 cũng chỉ cam kết tiếp tục hợp tác để bảo đảm an ninh năng lượng và khả năng chi trả trên toàn G7 và các nước khác.
Bản thân trong khối EU cũng có những ngờ vực về khả năng thành công của kế hoạch này. Ví dụ, Đức bày tỏ lo ngại các nước nhập khẩu dầu Nga khác như Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không chấp nhận kế hoạch áp giá trần với dầu Nga.
Việc áp trần giá dầu nếu thực hiện, sẽ diễn ra cùng với lệnh cấm nhập khẩu dầu của EU. Mỹ, Anh và Canada đã ngừng nhập khẩu dầu Nga, trong khi châu Âu hồi tháng 5 đồng ý ngừng nhập dầu Nga bằng đường biển (từ ngày 5/12/2022) và ngừng nhập toàn bộ sản phẩm hóa dầu của Nga (từ ngày 5/2/2023).
Nguy cơ kéo theo từ động thái cắt giảm sản lượng dầu của OPEC+ là Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất quyết liệt hơn, đồng USD mạnh lên và tăng trưởng kinh tế thấp kéo dài. Nhận định về động thái của OPEC+, ông Amrita Sen, chuyên gia phân tích dầu mỏ tại Công ty Tư vấn Energy Aspects (Anh) nói: “Đây là một tín hiệu rất rõ ràng cho thấy OPEC bất mãn với động thái áp giá trần lên dầu Nga. Bất kể việc áp trần giá dầu có hiệu quả hay không, họ xem đây là một tiền lệ nguy hiểm”.
Ngân hàng Morgan Stanley (Mỹ) nâng dự báo giá trong quý I/2023 từ 95 USD/thùng lên 100 USD/thùng. Ngân hàng Goldman Sachs (Mỹ) cũng nâng dự báo giá dầu thô Brent cho quý I/2023 thêm 10 USD, lên 110 USD/thùng.
Global X Management cũng dự báo giá dầu có thể dễ dàng tăng trở lại trên 100 USD/ thùng trong năm tới do nguồn cung vốn đã eo hẹp có thể bị thách thức hơn nữa bởi sự gia tăng tiêu thụ của Trung Quốc.
IEA cũng lên tiếng cảnh báo rằng: “Kế hoạch giảm sản lượng của OPEC+ sẽ làm lệch quỹ đạo tăng trưởng kinh tế toàn cầu và nguồn cung dầu trong thời gian còn lại của năm nay và năm sau. Giá dầu cao hơn sẽ càng làm trầm trọng thêm biến động của thị trường và gia tăng nỗi lo ngại về an ninh năng lượng. Với áp lực lạm phát và lãi suất không ngừng tăng, giá dầu tăng cao có thể minh chứng điểm giới hạn cho nền kinh tế toàn cầu bước vào bờ vực suy thoái”.
Cảnh báo trên được đưa ra sau khi IMF trong tuần này hạ triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2023 xuống 2,7%, mức dự báo tăng trưởng thấp nhất kể từ năm 2001.
