Fitch: Hệ thống ngân hàng Việt Nam dễ tổn thương trước các cú sốc

Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings vừa đưa ra nhận định, những sự kiện gần đây trong hệ thống ngân hàng Việt Nam cho thấy ngành này rất dễ tổn thương trước các cú sốc. Rất có thể tổ chức này sẽ đưa ra những hành động có tính tiêu cực đối với xếp hạng tín nhiệm của các ngân hàng Việt Nam vốn đang ở mức thấp nhất trong khu vực châu Á Thái Bình Dương.

Theo Fitch, vụ bắt giữ ông trùm ngành ngân hàng vừa qua có thể làm dấy lên lo ngại của nhà đầu tư về các vấn đề như quản trị doanh nghiệp, tính minh bạch và thanh khoản của hệ thống ngân hàng.

Mặc dù trong vụ việc này, NHNN đã có nhiều hỗ trợ cho hệ thống ngân hàng, Fitch vẫn sẽ theo dõi sát sao ảnh hưởng của sự việc trên đối với các ngân hàng Việt Nam . Fitch sẽ đưa ra những hành động mang tính tiêu cực nếu như hệ thống ngân hàng phải đối mặt với tình trạng rút tiền ồ ạt, rủi ro về thanh khoản, quản trị doanh nghiệp hoặc tiềm ẩn rủi ro thua lỗ đe dọa đến nguồn vốn.

Mặc dù vụ việc chỉ xảy ra trong thời gian ngắn và đã được kiểm soát phần lớn, Fitch nhấn mạnh rằng các ngân hàng Việt Nam vẫn ở trong tình trạng dễ bị tổn thương do có tỷ lệ nợ/GDP ở mức quá cao so với nhiều nước mới nổi khác. Tỷ lệ trên kết hợp với môi trường vĩ mô dễ biến động – điều thường thấy ở các nước đang phát triển – khiến hệ thống tài chính khá nhạy cảm với các cú sốc.

Fitch còn cho rằng các tính toán về tỷ lệ nợ xấu của hệ thống ngân hàng Việt Nam đang ở mức thấp hơn so với thực tế. Đồng thời, các thống kê thiếu tính minh bạch và rất có thể năng lực tài chính của hệ thống ngân hàng Việt Nam hiện ở mức yếu hơn so với các báo cáo.

Kể từ năm 2011, tỷ lệ nợ xấu đã tăng cao trên khắp hệ thống. Trong khi Việt Nam đã đạt 1 số thành tựu trong việc hạ nhiệt lạm phát và lãi suất, hoạt động kinh tế đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi các yếu tố tiêu cực từ kinh tế thế giới.

Cũng theo Fitch, lợi nhuận của các ngân hàng sẽ chỉ tăng trưởng ở mức khiêm tốn do những lần cắt giảm lãi suất trong 6 tháng đầu năm đã ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận cận biên trong khi nhu cầu về các khoản vay mới không tăng. Thêm vào đó, mặc dù 1 số ngân hàng lớn đã tăng vốn trong thời gian cuối năm 2011 và 6 tháng đầu năm nay, toàn bộ hệ thống ngân hàng vẫn đang khá yếu và dễ bị ảnh hưởng bởi các cú sốc liên quan đến chất lượng tài sản.

Các cơ quan chức năng cũng đã cố gắng giải quyết 1 vài vấn đề mang tính chất gốc rễ. Một số biện pháp cải cách cụ thể cũng đã được đưa ra, ví dụ như tái cấu trúc các ngân hàng nhỏ và có kế hoạch thành lập công ty quản lý tài sản để mua nợ xấu từ khác ngân hàng. Tuy nhiên, theo Fitch, cho đến nay Việt Nam vẫn chưa có được bước tiến rõ rệt trong việc triển khai các biện pháp này.