Dự báo tác động tới các ngành, lĩnh vực
Trái với những lo ngại trước đó, thị trường toàn cầu và TTCK trong nước đã có phản ứng khá tích cực với thông tin Fed tăng lãi suất. Các chỉ số Dow Jones, Nasdaq, S&P 500 trên sàn chứng khoán Mỹ đều tăng điểm sau quyết định của Fed. TTCK châu Âu cũng có diễn biến tích cực.
Diễn biến này lan sang cả thị trường châu Á khi TTCK Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam… cũng tăng điểm. Chỉ số VN-Index trong phiên hôm qua (17/12) ghi nhận mức tăng 4,56 điểm (+0,8%), đạt 577,11 điểm.
Ông Vũ Quang Đông, Tổng giám đốc CTCK Vietcombank (VCBS) cho rằng, với những định hướng chính sách đã được Fed đưa ra trong nhiều tháng qua, lãi suất USD tăng không còn là cú sốc đối với thị trường thế giới và Việt Nam cũng vậy.
Việc “thử thách”, nghe ngóng thị trường sau một thời gian dài mới chính thức đưa ra quyết định tăng lãi suất cho thấy động thái thận trọng của Fed đối với bất kỳ chính sách thắt chặt tiền tệ nào. Khi tâm lý NĐT toàn cầu đã sẵn sàng, việc đưa ra quyết định chính thức sẽ được thị trường đón nhận.
Thị trường Mỹ và thế giới đón nhận quyết định tăng lãi suất của Fed vì nó phản ánh bản thân nền kinh tế Mỹ tốt lên.
Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Chiến lược đầu tư, CTCK Maritime (MSI) cho biết, nền kinh tế Mỹ thời gian qua có những tín hiệu phục hồi tích cực thông qua các báo cáo về việc làm, tỷ lệ thất nghiệp…
Trong khi đó, người đứng đầu Fed đưa ra quan điểm thận trọng và khá thực tế khi cho rằng, Mỹ không thể mãi duy trì tỷ lệ lãi suất thấp 0 - 0,25%, nhưng sẽ chỉ tăng ở mức 0,25%. Điều này có thể đảm bảo không tác động quá tiêu cực đến thị trường, mặc dù đây chỉ là bước thăm dò trước khi tiếp tục lộ trình tăng lãi suất lên 0,5% trong năm 2016.
Ngay sau quyết định nêu trên của Fed, các CTCK đã đưa ra báo cáo nhận định về tác động của việc lãi suất đồng USD tăng sẽ ảnh hưởng đến các ngành, các doanh nghiệp trong thời gian tới như thế nào. Theo CTCK BSC, các ngành sẽ được hưởng lợi từ việc Fed nâng lãi suất đồng USD là nhóm ngành xuất khẩu như thủy sản, dệt may, công nghệ…
Ngược lại, các ngành có khả năng chịu ảnh hưởng tiêu cực là nhóm ngành nhập khẩu như dược phẩm, nhựa, săm lốp, cũng như nhóm ngành có mức độ vay nợ ngoại tệ lớn như điện, vận tải biển, xi măng. Trong khi đó, VPBS cho rằng, sau khi Fed tăng lãi suất, nhóm thủy sản, dệt may, công nghệ sẽ được hưởng lợi và nhóm gặp bất lợi thuộc về ngành dược, nhựa, săm lốp và điện, vận tải biển, xi măng.
Lo ngại vốn ngoại rút ra
Mặc dù đã dự đoán và có sự chuẩn bị từ trước, nhưng nhiều ý kiến cho rằng, quyết định tăng lãi suất của Fed vẫn có tác động không nhỏ đến thị trường tiền tệ thế giới cũng như thị trường Việt Nam.
Bởi lẽ, quyết định này khiến đồng USD trở nên mạnh hơn, kéo theo lo ngại lãi suất ở các thị trường khác sẽ tăng lên trong thời gian tới. Chưa kể, lãi suất đồng USD tăng sẽ gây sức ép lên tỷ giá. Tại Việt Nam, hoạt động điều hành tỷ giá và lãi suất của Ngân hàng Nhà nước có thể gặp khó khăn trong thời gian tới.
Nhưng điều NĐT lo ngại nhất là lãi suất đồng USD tăng sẽ kích hoạt mạnh hơn lượng vốn rút ra khỏi các thị trường mới nổi và Việt Nam không phải là ngoại lệ.
Số liệu giao dịch trên TTCK Việt Nam của khối ngoại trong 2 tuần đầu tháng 12 cho thấy, các NĐT nước ngoài đã thực hiện bán ròng với khối lượng khá lớn, trong đó 3 - 4 ngày đầu tiên, giá trị bán ròng lên tới 700 - 800 tỷ đồng.
NĐT nước ngoài thường có xu hướng mua ròng khi thị trường giảm và bán ròng khi thị trường tăng. Tuy nhiên, động thái của khối ngoại trong thời gian gần đây thể hiện xu hướng ngược lại. Việc khối ngoại liên tục bán ròng trước thời điểm khá “nhạy cảm” là quyết định nâng lãi suất của Fed đã ảnh hưởng đến tâm lý nhiều NĐT trong nước. Nửa đầu tháng 12, TTCK tăng giảm đan xen, nhưng theo xu hướng đi xuống, với thanh khoản sụt giảm.
“Hoạt động bán ròng của NĐT nước ngoài vừa qua một phần do động thái tăng lãi suất của Fed và tác động tiêu cực tới TTCK Việt Nam trong ngắn hạn.
Trong trung hạn, nếu nền tảng vĩ mô liên quan tới tỷ giá và xuất nhập khẩu của Việt Nam tiếp tục vững vàng trước quyết định tăng lãi suất của FED, TTCK sẽ có diễn biến tích cực do “sức khỏe” nền kinh tế Mỹ được cải thiện, tác động tích cực tới tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam”, ông Đông nói.
Chưa có thống kê lượng về vốn rút ra từ TTCK Việt Nam quay lại thị trường Mỹ, nhưng hầu hết ý kiến đều nhận định, quyết định tăng lãi suất của Fed sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến việc rút ra của dòng vốn ngoại tại các thị trường mới nổi và cận biên, trong đó có Việt Nam.
