Ra mắt trong bối cảnh thế giới đầy biến động, Sách Trắng năm nay mang đến một cách tiếp cận trọng tâm hơn, giới thiệu “Những ưu tiên chiến lược” - các cải cách trọng tâm do 19 Tiểu ban ngành nghề của EuroCham đề xuất, đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức cạnh tranh và thúc đẩy hội nhập sâu rộng của Việt Nam với EU.
Niềm tin kinh doanh trong thế giới biến động
Sách Trắng 2025 được công bố vào một thời điểm mang tính then chốt, những thay đổi liên tục trong chính sách thuế đối ứng từ Hoa Kỳ và tình hình địa chính trị ngày càng phức tạp. Việt Nam, nền kinh tế nặng về xuất khẩu - đang chịu áp lực lớn hơn bao giờ hết. Dù phần lớn doanh nghiệp vẫn chưa thay đổi chiến lược đầu tư, nhu cầu về các cải cách mạnh mẽ nhằm củng cố niềm tin và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia đang trở nên vô cùng cấp thiết.
Trước những biến chuyển nhanh chóng của nền kinh tế toàn cầu, Sách Trắng 2025 - EuroCham khuyến nghị các nhà hoạch định chính sách cần đẩy nhanh các cải cách quan trọng, đồng thời tận dụng tối đa vị thế chiến lược của Việt Nam như một cửa ngõ kết nối giữa Liên minh châu Âu và khu vực ASEAN.
Với các khuyến nghị thực tiễn, cụ thể theo từng ngành, ấn phẩm này tập trung vào câu hỏi cốt lõi: Làm thế nào để Việt Nam vừa tiếp tục thu hút và giữ chân dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) trong năm 2025, vừa thúc đẩy mục tiêu tăng trưởng bền vững với tầm nhìn dài hạn?
 |
Ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham phát biểu tại sự kiện |
Ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham chia sẻ: “Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, “ngoại giao cây tre” của Việt Nam cần được đặt trên nền tảng vững chắc với những liên minh kinh tế dài hạn và cân bằng… Dù đối mặt với nhiều trở ngại toàn cầu, mục tiêu tăng trưởng GDP 8% của Chính phủ Việt Nam trong năm 2025 vẫn được giữ nguyên - thể hiện rõ quyết tâm và khát vọng phát triển mạnh mẽ. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần tập trung củng cố nội lực, đồng thời tận dụng hiệu quả các lợi thế từ mạng lưới hợp tác quốc tế”.
Những ưu tiên chiến lược
Lần đầu tiên, Sách Trắng giới thiệu một khung sáng kiến liên ngành, xoay quanh 5 “ưu tiên chiến lược” - những lĩnh vực trọng tâm cần được cải thiện nhằm nâng cao tính minh bạch, hiệu quả và sức hấp dẫn của môi trường kinh doanh tại Việt Nam. Cụ thể, các ưu tiên bao gồm: chính sách thị thực; thủ tục nhập cảnh và hạ tầng sân bay; giấy phép lao động; hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT); và thủ tục hải quan.
Đây là những điểm nghẽn mang tính hệ thống, từ lâu đã được cộng đồng doanh nghiệp châu Âu nhận diện là rào cản trong quá trình vận hành và mở rộng đầu tư. Việc cải thiện các lĩnh vực này sẽ giúp cắt giảm đáng kể thủ tục hành chính rườm rà, củng cố niềm tin từ các nhà đầu tư quốc tế và nâng cao năng lực cạnh tranh dài hạn cho nền kinh tế Việt Nam.
Bên cạnh đó, 19 Tiểu ban ngành nghề của EuroCham đã đưa ra các khuyến nghị trọng tâm trong những lĩnh vực then chốt - từ chuỗi cung ứng chất bán dẫn, tài chính xanh cho tới nông nghiệp bền vững và hạ tầng xe điện - với các đề xuất rõ ràng, được xây dựng dựa trên góc nhìn thực tiễn từ cộng đồng doanh nghiệp thành viên, bao gồm cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ năng động lẫn các tập đoàn đa quốc gia. Những đóng góp này cùng hướng tới một mục tiêu chung: kiến tạo một nền kinh tế Việt Nam năng động, hiện đại và sẵn sàng đón đầu các xu thế chuyển đổi toàn cầu.
 |
Theo EuroCham, trong bối cảnh cạnh tranh khu vực ngày càng nóng dần - khi các quốc gia láng giềng có thể được hưởng những ưu đãi thuế quan hấp dẫn hơn - Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt quan trọng. Để duy trì vị thế là điểm đến lý tưởng cho các dòng vốn chất lượng cao, Việt Nam cần hành động quyết liệt và kịp thời. Điều đáng mừng là, động lực thay đổi đang hiện hữu từ cả hai phía.
Liên minh châu Âu đang chuẩn bị rót vốn đầu tư vào các sáng kiến dài hạn, có chất lượng và tính bền vững cao - mở ra cơ hội vàng để Việt Nam đẩy nhanh quá trình chuyển đổi mang tính đột phá. Song song đó, Chính phủ Việt Nam đã cho thấy cam kết mạnh mẽ trong cải cách hành chính và đơn giản hóa thủ tục - những tín hiệu tích cực củng cố niềm tin của các nhà đầu tư châu Âu hiện vẫn coi Việt Nam là “ngôi nhà thứ hai”.
Được biết, niềm tin này tiếp tục được phản ánh trong kết quả mới nhất của Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) quý I/2025 do EuroCham thực hiện - ngay trước thềm một thay đổi lớn trong chính sách thương mại được công bố tại Washington. Thông qua BCI và Sách Trắng, các doanh nghiệp châu Âu không chỉ duy trì sự hiện diện mạnh mẽ tại Việt Nam mà còn chủ động lên tiếng, đóng góp các khuyến nghị thiết thực nhằm thúc đẩy một môi trường kinh doanh cạnh tranh, linh hoạt và thân thiện hơn với nhà đầu tư.
Thời cơ vàng để chuyển mình
Phát biểu tại sự kiện, Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam Julien Guerrier tái khẳng định cam kết lâu dài của châu Âu đối với thương mại tự do và công bằng: “Thương mại tự do và công bằng là một phần trong ADN của châu Âu - là nền tảng cho sự thịnh vượng và năng lực cạnh tranh của chúng tôi. EU quyết tâm hợp tác với các đối tác, trong đó có Việt Nam, để cùng ứng phó với thực tế mới của nền kinh tế toàn cầu”.
 |
Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam Julien Guerrier |
Đại sứ Guerrier cũng nhấn mạnh, cột mốc sắp tới - kỷ niệm 5 năm Hiệp định Thương mại Tự do EU - Việt Nam (EVFTA) - như một dịp quan trọng để nhìn lại những tiến triển đạt được và làm mới các mục tiêu chung: “EVFTA đã cho thấy rõ ràng rằng thương mại và dòng vốn đầu tư có thể phát triển mạnh mẽ khi chúng ta xây dựng trên một nền tảng vững chắc. Chúng ta cần khai thác tối đa hiệp định này để mở khóa toàn bộ tiềm năng mà nó mang lại”.
Tại Lễ công bố Sách Trắng, các chuyên gia EuroCham đã chia sẻ những góc nhìn thực tiễn từ cộng đồng doanh nghiệp châu Âu, đồng thời đưa ra các khuyến nghị thiết thực nhằm hỗ trợ Việt Nam phát triển bền vững. Một thông điệp rõ ràng xuyên suốt sự kiện: Thời điểm hành động chính là ngay bây giờ.
Ông Bruno Jaspaert nhận định, dù giai đoạn hiện tại đầy thách thức - với những biến động nhanh chóng và bất ổn toàn cầu ngày càng leo thang - nhưng đây cũng là thời cơ vàng để chuyển mình. Việt Nam có cơ hội để củng cố các thế mạnh cốt lõi, mở rộng những mối quan hệ thương mại bền vững và đáng tin cậy, đồng thời tận dụng hiệu quả mạng lưới các hiệp định thương mại tự do nhằm thu hút thêm dòng vốn đầu tư chất lượng cao từ nước ngoài. Bên cạnh đó, việc tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý sẽ là tiền đề vững chắc cho tăng trưởng dài hạn và phát triển bền vững.
“Ấn phẩm Sách Trắng của EuroCham chính là chiếc la bàn định hướng - không chỉ dành cho Việt Nam mà còn cho cả châu Âu - để cùng vượt qua những sóng gió của hiện tại và khai mở những cơ hội của ngày mai”, ông Bruno Jaspaert nói.
Nhìn về tương lai, Đại sứ Guerrier bày tỏ sự lạc quan và kêu gọi cả hai bên nắm bắt cơ hội: “EU và Việt Nam hoàn toàn có thể cùng nhau biến những thách thức hiện tại thành những cơ hội mới cho thương mại và đầu tư song phương. Các chuyến thăm sắp tới của Cao ủy Thương mại EU Maroš Šefčovič và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, cùng với kế hoạch nâng cấp quan hệ ngoại giao EU - Việt Nam, sẽ là những cột mốc quan trọng trên con đường hướng tới một tương lai thịnh vượng chung".
