Đòn bẩy tài chính rất lớn
Vài năm trở lại đây, việc chào mời đầu tư chứng khoán quốc tế ngày càng phổ biến. Những người đang hoặc từng tham gia thị trường chứng khoán trong nước, hay đầu tư forex (ngoại tệ) là đối tượng mục tiêu được nhắm tới. Nhiều nhà đầu tư cho hay, không biết bằng cách gì, bên chứng khoán quốc tế có được số điện thoại của họ và gọi điện để mời chào tham gia giao dịch không mất phí.
Theo một chuyên gia công nghệ thông tin, phần lớn nhà đầu tư có một vài tài khoản mạng xã hội, việc này mở ra cơ hội tiếp cận dễ dàng hơn cho phía “đi săn”. Cụ thể, qua hoạt động quảng cáo trên các nền tảng như Facebook, người dùng có thể tiếp cận kênh đầu tư chứng khoán quốc tế. Chỉ cần một click vào trang, hoặc like, hoặc comment, follow, bên chứng khoán quốc tế sẽ dễ dàng có được thông tin cá nhân, điển hình là số điện thoại liên hệ.
“Việc người dùng để lại “dấu chân điện tử” là điều khó tránh, các công ty chứng khoán quốc tế nói riêng, hay các nhãn hàng muốn tiếp cận khách hàng tiềm năng nói chung dễ dàng bám đuổi được nhà đầu tư từ môi trường mạng xã hội mở như hiện nay”, vị chuyên gia nói.
Phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán từng đến trụ sở của một công ty chuyên mời chào các nhà đầu tư tham gia đầu tư chứng khoán phái sinh quốc tế (CFD), địa chỉ tại số 434 Trần Khát Chân, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Nhân viên ở đây tư vấn, đầu tư vào CFD có cơ hội thu lời cao, nhà đầu tư chỉ cần bỏ ra số tiền tương đương vài phần trăm giá trị giao dịch là có thể sở hữu cổ phiếu, rồi hưởng 100% lợi nhuận từ biến động giá.
Nhà đầu tư có thể lựa chọn các mức đầu tư khác nhau, theo các gói tiêu chuẩn với mức sử dụng đòn bẩy khác nhau. Cụ thể, với tài khoản Tiêu chuẩn, nhà đầu tư nộp lần đầu tối thiểu 1.000 USD. Với tài khoản Ruby, Cao cấp và Kim Cương, số tiền nộp lần đầu tối thiểu lần lượt là 5.000 USD, 10.000 USD và 20.000 USD. Sự khác biệt cơ bản của các gói tài khoản nằm ở yếu tố đòn bẩy và khối lượng giao dịch.
Chẳng hạn, với tài khoản Tiêu chuẩn, đòn bẩy ở mức 1:1.000, trong khi với tài khoản Ruby, Cao cấp và Kim Cương, mức này là 1:500. Khối lượng giao dịch tối thiểu với tài khoản Tiêu chuẩn là 0,01 lô, với tài khoản Ruby là 0,1 lô, với tài khoản Cao cấp và Kim cương là 1 lô.
Về hình thức, tiền của nhà đầu tư sẽ phải “chạy vòng”, chuyển tiền qua cổng Ngân Lượng (để đổi từ VND sang USD) rồi chuyển vào tài khoản đầu tư ở các sàn giao dịch mà công ty môi giới liên kết và nhà đầu tư có thể thực hiện các hoạt động mua bán cổ phiếu.
Tính an toàn mong manh
CFD là hình thức kinh doanh được chào mời, tiếp thị rầm rộ, nhưng theo ghi nhận của người viết, tính an toàn của hoạt động đầu tư này rất “mong manh”.
TS. Nguyễn Minh Tuấn, Đại học Kinh tế cho biết, hình thức đầu tư chứng khoán quốc tế chưa được cấp phép ở Việt Nam. Do đó, nếu nhà đầu tư tham gia thì khi tranh chấp xảy ra, phía chịu thiệt sẽ là các nhà đầu tư.
“Do kinh tế khó khăn nên tình trạng lừa đảo ngày càng nhiều. Không chỉ với chứng khoán quốc tế mà ở trong nước, nhiều bên còn làm giả app đầu tư của các công ty chứng khoán để lừa tiền của người dân”, ông Tuấn nói và khuyến nghị, với các cuộc gọi mời chào đầu tư như vậy, nhà đầu tư nên nhanh chóng dập máy, tránh việc nghe lâu rồi bị các đối tượng “ru ngủ” và dẫn đến việc mất tiền oan. Nhà đầu tư cũng nên tự đặt câu hỏi, nếu lợi nhuận cao, trong khi vốn đầu tư thấp như vậy thì tại sao các công ty chứng khoán quốc tế không tự đầu tư, mà lại mất công mời chào nhà đầu tư, trong khi không thu phí.
Hình thức đầu tư chứng khoán quốc tế chưa được cấp phép ở Việt Nam, nên việc mời gọi đầu tư nhiều khả năng là lừa đảo.
Tương tự, chuyên gia chứng khoán Đặng Trần Phục nhấn mạnh, ở Việt Nam chưa được phép đầu tư chứng khoán quốc tế, do đó, việc mời gọi đầu tư 100% là lừa đảo.
Ông Phục cảnh báo, không ít đối tượng tự lập app công nghệ, thực hiện giao dịch ảo và lừa nhà đầu tư, chứ không phải giao dịch qua sàn trung gian. Thông thường, với những giao dịch đầu và số tiền nhỏ, việc rút tiền sẽ thành công và nhà đầu tư có lãi, nhưng khi nhà đầu tư nạp vào số tiền lớn thì các đối tượng sẽ chiếm dụng toàn bộ bằng cách đánh sập sàn hay huỷ app.
Năm 2016, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 105/2016/TT-BTC cho phép các tổ chức kinh doanh chứng khoán, quỹ đầu tư chứng khoán, công ty đầu tư chứng khoán và doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm đáp ứng các điều kiện được đầu tư gián tiếp ra nước ngoài. Tuy nhiên, với nhà đầu tư cá nhân thì việc đầu tư ra nước ngoài bằng ngoại tệ, trong đó có đầu tư chứng khoán là chưa được phép. Mặt khác, theo quy định về quản lý ngoại hối, Việt Nam chưa cho phép cá nhân chuyển tiền ra nước ngoài vì mục đích đầu tư tài chính.
Người cư trú là công dân Việt Nam chỉ được được mua, chuyển, mang ngoại tệ ra nước ngoài theo quy định của Ngân hàng Nhà nước cho các mục đích sau: học tập, chữa bệnh ở nước ngoài; đi công tác, du lịch, thăm viếng ở nước ngoài; trả các loại phí, lệ phí cho nước ngoài; trợ cấp cho thân nhân đang ở nước ngoài; chuyển tiền thừa kế cho người hưởng thừa kế ở nước ngoài; chuyển tiền trong trường hợp định cư ở nước ngoài; chuyển tiền một chiều cho các nhu cầu hợp pháp khác.
Luật sư Nguyễn Minh Long, Giám đốc Công ty Luật TNHH Dragon cho hay, pháp luật Việt Nam hiện nay chưa có quy định cụ thể để điều chỉnh hoạt động đầu tư CFD và cũng chưa có định nghĩa chính thức nào về “chứng khoán quốc tế” hay “chứng khoán phái sinh quốc tế”.
“Chúng tôi đã tham vấn một số chuyên gia về đầu tư chứng khoán trong nước, họ đều không mặn mà với hình thức đầu tư này, coi đây là sự biến tướng của sàn giao dịch vàng, forex. Trên thực tế, chúng tôi có nhiều khách hàng đến nhờ hỗ trợ pháp lý do bị mất tiền khi đầu tư CFD. Nhiều nhà đầu tư bị mất trắng tài sản”, ông Long chia sẻ.
