ECB đã tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản, đưa lãi suất tiền gửi về 0%. ECB đã giữ lãi suất ở mức thấp lịch sử và ở mức âm kể từ năm 2014 để xử lý cuộc khủng hoảng nợ công của khu vực và đại dịch Covid-19. Khi triển vọng kinh tế của khu vực xấu đi, đồng euro đã giảm 10% so với đồng USD trong năm nay.
“Hội đồng Thống đốc đánh giá rằng việc thực hiện bước đầu tiên lớn hơn trên lộ trình bình thường hóa lãi suất chính sách là phù hợp so với báo hiệu tại cuộc họp trước đó”, ECB cho biết trong một tuyên bố.
ECB trước đó đã báo hiệu rằng họ sẽ tăng lãi suất vào tháng 7 và tháng 9 nếu giá tiêu dùng tiếp tục tăng. Tuy nhiên, một số nhà đầu tư nghi ngờ về các hành động của ECB khi họ dự đoán một cuộc suy thoái vào cuối năm nay.
Trước đó vào tháng 6, ECB dự báo tỷ lệ lạm phát là 6,8% cả năm nay và 3,5% vào năm 2023. Về tăng trưởng, ngân hàng trung ương ước tính tăng trưởng GDP là 2,1% cho năm nay và năm tới.
Một trong những bất ổn lớn nhất trong tương lai là liệu Nga có cắt hoàn toàn nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên cho châu Âu hay không. Các dòng khí đốt tự nhiên đã giảm khoảng 60% kể từ tháng 6 và đường ống quan trọng Nord Stream 1 đã tiếp tục vận chuyển khí đốt từ Nga tới Đức vào thứ Năm (21/7) sau thời gian bảo trì 10 ngày.
Ủy viên Kinh tế châu Âu Paolo Gentiloni cho rằng, việc cắt giảm hoàn toàn nguồn cung từ Moscow trong bối cảnh châu Âu phụ thuộc rất nhiều vào khí đốt của Nga có thể đẩy khu vực đồng euro vào cuộc suy thoái trong năm nay, mặc dù đây không phải là kịch bản cơ bản của EU hiện tại.
Mặc dù ECB đã tăng lãi suất 50 điểm cơ bản, nhưng ECB vẫn chậm hơn các ngân hàng trung ương toàn cầu, đặc biệt là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nâng lãi suất lên 75 điểm cơ bản vào tháng trước và có khả năng sẽ tăng lãi suất với biên độ tương tự vào tháng 7
Tuy nhiên, khu vực đồng euro phải hứng chịu nhiều thách thức hơn với ảnh hưởng của xung đột Nga-Ukraine và lo ngại về việc Nga cắt nguồn cung cấp khí đốt có thể đẩy khối này vào suy thoái, khiến các nhà hoạch định chính sách gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa tăng trưởng và lạm phát.
Tuy nhiên, việc tăng chi phí đi vay trong thời kỳ suy thoái đang gây tranh cãi và có thể làm tăng thêm nỗi đau cho các doanh nghiệp và hộ gia đình.
Nhưng nhiệm vụ cuối cùng của ECB là kiểm soát lạm phát và tăng trưởng giá nhanh quá lâu có thể kéo dài vấn đề do các công ty tự động điều chỉnh giá. Thị trường lao động châu Âu cũng ngày càng thắt chặt, cho thấy áp lực từ tiền lương cũng có khả năng khiến giá cả tăng cao.
Một số ngân hàng trung ương, đặc biệt là Fed đã tuyên bố rõ ràng rằng họ sẵn sàng giảm tốc độ tăng trưởng để kiểm soát lạm phát vì nguy cơ "chế độ lạm phát" mới được thiết lập là quá cao. Và nếu một cuộc suy thoái sắp xảy ra, ECB cần phải tăng lãi suất để chu kỳ thắt chặt của họ kết thúc sớm hơn.
ECB cũng cho biết, động thái lãi suất này “sẽ hỗ trợ việc lạm phát quay trở lại mục tiêu trung hạn của Hội đồng thống đốc bằng cách củng cố việc duy trì kỳ vọng lạm phát và bằng cách đảm bảo rằng các điều kiện nhu cầu điều chỉnh để đạt được mục tiêu lạm phát trong trung hạn”. Mục tiêu lạm phát của ngân hàng trung ương là 2%.
Phát biểu sau khi quyết định được công bố, Chủ tịch ECB Christine Lagarde đã mô tả lý do cho mức tăng lãi suất lớn hơn: “Lạm phát tiếp tục ở mức cao không thể tránh khỏi và dự kiến sẽ duy trì trên mục tiêu của chúng tôi trong một thời gian. Dữ liệu mới nhất cho thấy tốc độ tăng trưởng chậm lại, cho thấy triển vọng cho nửa cuối năm 2022 và hơn thế nữa”.
Seema Shah, chiến lược gia trưởng tại Principal Global Investors cho biết rằng, ECB không thắt chặt chính sách của mình trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ "và chắc chắn không đi kèm với những nụ cười ăn mừng”.
“ECB đang bước vào một nền kinh tế chậm lại nghiêm trọng, đối mặt với hiện tượng đình lạm nghiêm trọng khi lạm phát cao và tăng trưởng thấp, cú sốc hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát của ngân hàng, đồng thời phải đối mặt với cuộc khủng hoảng chính trị ở Ý dẫn đến một tình thế khó xử liên quan tới rủi ro chính trị. Không có Ngân hàng Trung ương ở thị trường phát triển nào khác ở vị thế tồi tệ hơn ECB”, bà cho biết.