Chiều 3/12, Hội đồng xét xử chuyển sang thẩm vấn các bị cáo và những người liên quan về hành vi Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Ở hành vi Cố ý làm trái, Nguyễn Đức Kiên và các bị cáo Lê Vũ Kỳ, Lý Xuân Hải, Trịnh Kim Quang, Phạm Trung Cang, Huỳnh Quang Tuấn, nguyên là các lãnh đạo ACB bị quy kết vì ra chủ trương đầu tư cổ phiếu ACB trái quy định pháp luật.
Cụ thể, tháng 11/2009, Hội đồng quản trị ACB thông qua Nghị quyết theo đó chủ trương đầu tư một số loại cổ phiếu trên thị trường chứng khoán và giao cho Nguyễn Đức Kiên, khi đó là Chủ tịch Hội đồng đầu tư ACB thực hiện.
Các bị cáo Lê Vũ Kỳ, Lý Xuân Hải, Trịnh Kim Quang, Phạm Trung Cang đều thừa nhận có tham gia cuộc họp đó, có chủ trương đầu tư cổ phiếu nhưng không xác định rõ là đầu tư cổ phiếu nào. Việc thực hiện cụ thể giao cho Nguyễn Đức Kiên làm.
Bị cáo Lê Vũ Kỳ trình bày cuối cuộc họp có đề xuất đầu tư một số cổ phiếu nhưng không bàn cụ thể cổ phiếu nào. Có nêu nhiều cổ phiếu như Eximbank, Vietcombank, ACB đều là cổ phiếu tốt, có tiềm năng, thanh khoản cao. Người nêu ra chủ trương đầu tư là Nguyễn Đức Kiên.
Sau khi HĐQT ACB ban hành Nghị quyết thì Công ty Chứng khoán ACBS trực tiếp thực hiện chủ trương đầu tư này.
Bị cáo Trịnh Kim Quang, vừa là thành viên HĐQT ACB vừa là thành viên Hội đồng tín dụng khai tại cuộc họp ngày 2/11/2009, có ý kiến đề xuất ACB mua cổ phiếu quỹ. Nhưng ý kiến đó bị bác bỏ vì nếu mua hệ số an toàn vốn của ACB sẽ bị ảnh hưởng.
“Tôi khẳng định tôi có hiểu biết tối thiểu để không ra lệnh mua cổ phiếu ACB cho ngân hàng ACB”, bị cáo Quang nói.
“Tôi không biết và không nhận được báo cáo về cách tổ chức thực hiện”.
Bị cáo Phạm Trung Cang thừa nhận có cuộc họp, bàn đầu tư một số cổ phiếu tốt vì ACBS đang dư 700 tỷ đồng sau khi tăng vốn điều lệ lên 1.500 tỷ đồng và giao cho Nguyễn Đức Kiên thực hiện. Do phụ trách mảng tín dụng nên bị cáo Cang không được tham gia thực hiện, báo cáo.
Bị cáo Lý Xuân Hải thừa nhận về nội dung cuộc họp thống nhất đầu tư cổ phiếu và giao cho Nguyễn Đức Kiên.
Theo bản án sơ thẩm, sau khi có Nghị quyết của HĐQT ACB, Nguyễn Đức Kiên đã chỉ đạo Công ty ACBS tiến hành đầu tư cổ phiếu ACB. Do Quyết định 27/2007/QĐ-BTC quy định CTCK không được mua cổ phiếu của công ty mẹ nên bị cáo Kiên đã chỉ đạo Công ty ACBS ký hợp đồng hợp tác đầu tư với Công ty ACI và Công ty ACI – HN.
ACB cho KienLongBank và VietBank vay vốn qua thị trường liên ngân hàng với lãi suất thấp. Sau đó KienLongbank và VietBank dùng nguồn tiền này để mua trái phiếu của ACBS.
CTCK ACBS dùng nguồn tiền từ phát hành trái phiếu (1.500 tỷ đồng) để mua 51,7 triệu cổ phiếu ACB. Bản án sơ thẩm xác định ACB đã mua CP của chính mình.
Trình bày trước Hội đồng xét xử, bị cáo Hải khai không biết gì về việc thực hiện đầu tư cổ phiếu này. Chỉ khi Công ty Kiểm toán PWC thực hiện soát xét báo cáo tài chính bán niên năm 2010 và thông báo về khoản đầu tư của ACBS vào cổ phiếu ACB qua Công ty ACI và Công ty ACI – HN thì bị cáo Hải mới biết.
“Khi đó phía kiểm toán thông báo rằng ACBS có khoản tạm ứng rất lớn cho ACI và ACI – HN để đầu tư cổ phiếu ACB. Tôi rất sửng sốt”, bị cáo Hải nói.
Theo lời bị cáo, sau khi biết, bị cáo đã yêu cầu ACBS chấm dứt việc đầu tư này.
Đại diện Công ty kiểm toán PWC xác nhận lời khai của bị cáo Hải rằng tại buổi làm việc với Công ty PWC, bị cáo Hải không biết việc đầu tư này.
Trong khi đó, ông Nguyễn Ngọc Chung, Quyền Tổng giám đốc Công ty chứng khoán ACBS trong thời kỳ đó khai rằng, tại cuộc họp giao ban của ACBS vào tháng 11/2009, Nguyễn Đức Kiên đã chỉ đạo ACBS phối hợp với Công ty ACI và Công ty ACI – HN đầu tư cổ phiếu.
Theo hợp đồng hợp tác đầu tư, số cổ phiếu này đứng tên Công ty ACI - HN và Công ty ACI nhưng toàn bộ nguồn vốn do ACBS chuyển sang. Bản chất sở hữu là của ACBS.
Ông Chung thừa nhận khi triển khai chúng tôi có băn khoăn về tính hợp pháp vì theo quy định ACBS không được mua cổ phiếu ACB.
“Tôi có thắc mắc với anh Kiên thì anh Kiên bảo đây là chỉ đạo phải triển khai”, ông Chúng nói.
Ông Chung cũng thừa nhận lời khai của ông trong hồ sơ vụ án khẳng định đây là hành vi sai so với quy định của Quyết định 27/2007/QĐ-BTC.
