Đua tiêu thụ thép: Tóe lửa

Nhu cầu trong nước thấp

Thị trường bất động sản đóng băng, sức cầu của ngành thép trong nước vẫn thấp, hàng tồn kho tăng cao. Điều này cộng với việc giá phôi thép trên thị trường thế giới bắt đầu giảm mạnh từ cuối quý I, khiến các nhà sản xuất đồng loạt điều chỉnh giảm giá bán thép xây dựng lên tới 2 triệu đồng/tấn. Theo đó, giá bán niêm yết dao động ở mức 12,7-13,77 triệu đồng/tấn đối với thép cây; từ 12,7-13,62 triệu đồng/tấn thép tròn cuộn. Giá bán lẻ thép xây dựng ở hầu hết các địa phương ổn định và phổ biến ở mức 15,4 - 17,8 triệu đồng/tấn tại miền Bắc và 16 - 18 triệu đồng/tấn tại miền Nam.

Theo ông Phạm Chí Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam, 6 tháng đầu năm, sản lượng tiêu thụ của ngành thép đạt 5,82 triệu tấn, tăng 6,84% so với cùng kỳ năm 2012. Điều này là do doanh nghiệp sản xuất trong nước đã đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường các nước ASEAN với các sản phẩm thép không gỉ, ống thép không hàn, thép mạ kim loại và sơn phủ mầu… Tuy nhiên, sản lượng tiêu thụ sản phẩm thép xây dựng (thép cây, thép dây cuộn) chỉ đạt 2,39 triệu tấn, giảm 8,5% so với cùng kỳ năm trước.

Nhu cầu thép xây dựng giảm sút, khiến nhiều nhà máy thép chỉ chạy khoảng 40-50% công suất thiết kế, nhưng lượng hàng tồn kho vẫn rất lớn. Theo báo cáo của Tổng công ty Thép Việt Nam, doanh nghiệp có quy mô lớn nhất trong ngành, sản lượng thép thành phẩm 6 tháng đầu năm của Tổng công ty là 675.900 tấn, nhưng hàng tồn kho lên tới hơn 190.000 tấn.

"Dội"  cung

Theo dự báo của Hiệp hội Thép Việt Nam, nhu cầu tiêu thụ thép năm 2013 chỉ tăng khoảng 2-3% so với năm 2012. Nhu cầu tiêu thụ thép chưa được cải thiện, thì tới đây, nguồn cung trên thị trường thép tiếp tục dội lên, khi hàng loạt nhà máy mới đi vào hoạt động, khiến cung càng vượt xa cầu. Nhà máy mới của CTCP Thép Thái Trung (Thái Nguyên) (với công suất lắp đặt 500.000 tấn/năm) và CTCP Thép Miền Trung (Đà Nẵng), công suất lắp đặt 250.000 tấn/năm đang bắt đầu tung hàng ra thị trường.

Từ nay đến cuối năm, nhà máy mới của CTCP Thép Miền Trung; nhà máy mới của Thép Hòa Phát (với công suất 450.000 tấn/năm); nhà máy mới của CSVC Sumikin (công suất 1,2 triệu tấn)… sẽ đi vào hoạt động. Nhiều dự án thép mới với công suất hàng trăm nghìn tấn thép vẫn tiếp tục được đầu tư.

Mặc dù các DN thép đang chuyển hướng đẩy mạnh xuất khẩu và tỷ lệ tăng trưởng xuất khẩu của ngành thép khá cao trong 6 tháng đầu năm (với mức tăng 23,6% so với cùng kỳ năm ngoái của lượng thép thành phẩm và 442,4% của sản lượng thép xây dựng), nhưng giá trị thực chỉ đạt hơn 1,1 tỷ USD, tương ứng với gần 1,4 triệu tấn thép các loại. Sản lượng tiêu thụ này so với công suất sản xuất của các DN toàn thị trường không lớn và việc đẩy mạnh xuất khẩu cũng không dễ với các DN trong ngành, khi dự báo trong quý III này, nhu cầu tiêu thụ trên thị trường thế giới giảm sút, nguồn cung dư thừa.

Trong khi nguồn cung vượt xa cầu, trên thị trường nội địa, các DN ngành thép chịu sức ép cạnh tranh với sản phẩm thép giá rẻ của nước láng giềng Trung Quốc. Trong cuộc đua sống còn của các DN ngành thép, đòi hỏi các DN trong ngành phải quyết liệt tái cơ cấu hoạt động, tối ưu hóa chi phí để đưa ra sản phẩm có giá bán cạnh tranh. Ưu thế đang thuộc về những DN có quy mô vốn lớn, tự chủ được từ khâu nguyên liệu đến sản xuất thành phẩm.

Các dự án đi vào hoạt động trong năm 2013

Các dự án đang xây dựng trong năm 2013

Bảng cân đối sản xuất thép năm 2013

Đơn vị : Tấn

Nguồn: VSA