Trong năm nay, dự trữ ngoại hối trên toàn cầu đã giảm khoảng 1.000 tỷ USD, tương đương 7,8% xuống còn 12.000 tỷ USD, mức giảm mạnh nhất kể từ khi Bloomberg bắt đầu tổng hợp dữ liệu vào năm 2003.
Biến động của dự trữ ngoại hối toàn cầu hàng quý |
Nguyên nhân của sụt giảm dự trữ ngoại hối đơn giản là do thay đổi định giá. Khi đồng đô la tăng lên mức cao nhất trong hai thập kỷ so với các đồng tiền dự trữ khác như đồng euro và đồng yên đã làm giảm giá trị đồng đô la của việc nắm giữ các đồng tiền này. Tuy nhiên, việc dự trữ ngoại hối ngày càng cạn kiệt cũng phản ánh sự căng thẳng trên thị trường tiền tệ đang buộc ngày càng nhiều ngân hàng trung ương phải nhúng tay vào chiến tranh tiền tệ để chống lại sự mất giá của đồng tiền.
Dự trữ ngoại hối của Ấn Độ đã giảm 96 tỷ USD trong năm nay xuống còn 538 tỷ USD. Ngân hàng trung ương nước này cho biết những thay đổi định giá tài sản chiếm 67% sự suy giảm dự trữ ngoại hối trong năm tài chính từ tháng 4, ngụ ý phần còn lại đến từ sự can thiệp để nâng đỡ tiền tệ. Đồng rupee đã mất giá khoảng 9% so với đồng USD trong năm nay và xuống mức thấp kỷ lục vào tháng trước.
Trong lần can thiệp đầu tiên để hỗ trợ đồng tiền này kể từ năm 1998, Nhật Bản đã chi khoảng 20 tỷ USD vào tháng 9 để làm chậm đà trượt giá của đồng yên. Động thái này chỉ chiếm khoảng 19% sự sụt giảm trong dự trữ ngoại hối trong năm nay. Bên cạnh đó, một động thái can thiệp tiền tệ ở Cộng hòa Séc làm giảm dự trữ ngoái hối ở nước này 19% kể từ tháng 2.
Axel Merk, Giám đốc đầu tư tại Merk Investments cho biết: “Đây là một phần của các triệu chứng của “chim hoàng yến trong mỏ than”. Các vết nứt đang lộ ra. Và những lá rủi ro sẽ đến với tốc độ ngày càng tăng”.
Mặc dù mức độ suy giảm là bất thường, nhưng thực tế việc dụng dự trữ ngoại hối để bảo vệ tiền tệ không phải là điều gì mới mẻ. Các ngân hàng trung ương mua đô la và tích trữ dự trữ đô la để làm chậm sự tăng giá của đồng nội tệ khi dòng vốn nước ngoài tràn vào. Trong những thời điểm tồi tệ, họ sử dụng nguồn dự trữ để làm dịu bớt ảnh ưởng từ dòng vốn tháo chạy.
Hầu hết các ngân hàng trung ương vẫn có đủ sức mạnh để tiếp tục can thiệp nếu họ muốn. Dự trữ ngoại hối của Ấn Độ vẫn cao hơn 49% so với mức năm 2017 và đủ để thanh toán hàng nhập khẩu trong 9 tháng. Các ngân hàng trung ương bao gồm Indonesia, Malaysia, Trung Quốc và Thái Lan sẽ công bố dữ liệu dự trữ ngoại hối mới nhất vào thứ Sáu (7/10).
Nhưng đối với một số quốc gia khác lại đang đối mặt với tình trạng dự trữ ngoại hối nhanh chóng cạn kiệt. Dữ liệu do Bloomberg tổng hợp cho thấy, sau khi dự trữ ngoại hối giảm 42% trong năm nay, dự trữ ngoại hối hiện có của Pakistan đã không đủ để trang trải cho 3 tháng nhập khẩu.