Theo thống kê của Báo Đầu tư Chứng khoán, trong 10 năm qua, có tới 7 năm, khối ngoại mua ròng trong tuần cuối cùng của tháng 4, trước kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5. Đáng chú ý, trong 6 năm trở lại đây từ (2016-2021), trạng thái giao dịch của khối ngoại trong khoảng thời gian này khá nhịp nhàng với xu hướng mua – bán ròng xen kẽ nhau và chủ yếu diễn biến này khá trùng lặp với xu hướng của chỉ số VN-Index, ngoại trừ năm 2021.
Tuy nhiên, điều này không còn mới mẻ trên thị trường khi sự trái chiều này đã liên tục xẩy ra trong những phiên giao dịch trước đó với hiện tượng thị trường liên tục khởi sắc cùng thanh khoản tăng mạnh mẽ thì khối ngoại vẫn miệt mài bán ròng.
Cụ thể, thống kê 3 tháng đầu năm 2021, chỉ số VN-Index đã tăng 87,57 điểm, tương ứng tăng 7,93% lên sát mốc 1.200 điểm, là tiền đề giúp thị trường bứt mạnh qua vùng giá 1.240 điểm trong những phiên tiếp theo của đầu tháng 4. Còn HNX-Index có sự bật cao với mức tăng 53,55 điểm, tương ứng tăng tới hơn 41%, lên vùng giá 286 điểm khi kết phiên giao dịch cuối cùng của tháng 3. Đồng thời, thanh khoản thị trường cũng thường xuyên duy trì những phiên đạt giá trị trên 15.000 tỷ đồng.
Trong khi đó, quý I/2021, khối ngoại đã bán ròng trên 18.500 tỷ đồng, trong đó có tới 7 phiên tổng giá trị bán ròng vượt trên 1.000 tỷ đồng và đỉnh điểm là phiên 15/1 bán ròng tới hơn 2.100 tỷ đồng. Nếu chỉ tính riêng tháng 3, khối này đã bán ròng tới hơn 12.250 tỷ đồng.
Vào thời điểm này, giới chuyên gia đã cho rằng, xu hướng bán ròng của khối ngoại có thể còn kéo dài hết quý II/2021.
Tuy nhiên, bước sang tháng 4, khối ngoại đã có những chuyển biến tích cực, đặc biệt phiên mua ròng khủng ngày 9/4 với giá trị trên 2.300 tỷ đồng đã kéo tổng giá trị trong cả tháng lên hơn 400 tỷ đồng. Điều này cũng phần nào tiếp sức giúp thị trường bay cao hơn khi chỉ số VN-Index liên tiếp xác lập đỉnh lịch sử mới và đã ghi nhận mức tăng hơn 1/2 số điểm của 3 tháng đầu năm, tương ứng tăng gần 48 điểm (+4%).
Mặt khác, thông thường giao dịch mua/bán ròng mạnh của khối ngoại sẽ phần nào tác động tới tâm lý thị trường cũng như xu hướng của các chỉ số. Tuy nhiên, kể từ nửa cuối năm 2020 đến nay, quy luật trên đã không còn tác dụng khi thị trường có sự tham gia khá lớn từ nhà đầu tư cá nhân trong nước. Đây là nhân tố chính tiếp lửa cho thị trường, giúp thanh khoản thị trường không ngừng tăng vọt và các chỉ số bứt tốc.
Giao dịch của khối ngoại trong tuần trước kỳ nghỉ lễ 30/4 trong 10 năm qua (đơn vị: triệu đồng)
| Năm |
Tuần trước kỳ nghỉ |
Giá trị mua/bán ròng của khối ngoại |
|
| VN-Index |
HNX-Index |
||
| 2012 |
1,73% |
2,71% |
93.000 |
| 2013 |
0,27% |
0% |
128.000 |
| 2014 |
-0,16% |
-0,93% |
267.000 |
| 2015 |
-0,60% |
0,20% |
286.659 |
| 2016 |
0,99% |
-0,32% |
-596.760 |
| 2017 |
0,75% |
0,75% |
319.859 |
| 2018 |
-6,22% |
-7,50% |
-721.230 |
| 2019 |
1,40% |
1,50% |
118.460 |
| 2020 |
-0,97% |
-0,12% |
-1.369.850 |
| 2021 |
-0,73% |
-0,66% |
638,46 |
Trong khi đó, trong 5 phiên giao dịch đầu tiên sau kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5, theo thống kê của Báo Đầu tư Chứng khoán, trong 10 năm qua, nhà đầu tư nước ngoài mua ròng trong 6 năm và bán ròng 4 năm, trong đó, những tuần bán ròng này đều rơi vào những năm gần đây (2017-2020).
Đặc biệt, tại thời điểm này trong đó năm 2020, trong khi khối ngoại xác lập giá trị bán ròng cao nhất thì thị trường ghi nhận mức tăng vượt trội ở cả chỉ số VN-Index và HNX-Index.
Bỏ qua tác động của giao dịch nhà đầu tư nước ngoài, xu hướng tăng mạnh của thị trường được đánh giá là quá trình hồi phục tích cực sau khi thị trường bị bán tháo ở tháng 2 và tháng 3 do ảnh hưởng quá lớn từ đại dịch Covid-19.
Giao dịch của khối ngoại trong tuần sau kỳ nghỉ lễ 30/4 trong 10 năm qua (đơn vị: triệu đồng)
| Năm |
Tuần sau kỳ nghỉ |
Khối ngoại mua/bán ròng |
|
| VN-Index |
HNX-Index |
||
| 2011 |
-1,54% |
-1,07% |
145.070 |
| 2012 |
0,54% |
1,77% |
465.170 |
| 2013 |
0,15% |
1,20% |
642.900 |
| 2014 |
-6,15% |
-7,07% |
521.839 |
| 2015 |
-1,40% |
-2,97% |
577.070 |
| 2016 |
1,36% |
-0,38% |
277.723 |
| 2017 |
0,36% |
0,19% |
-286.135 |
| 2018 |
-2,20% |
-0,10% |
-2.497.870 |
| 2019 |
-2,65% |
-1,06% |
-141.200 |
| 2020 |
+5,8% |
+2,98% |
-2.772.420 |
Còn nếu tính cả trong tháng 5, khối này luôn mua ròng trong 9 năm và chỉ bán ròng duy nhất trong năm 2020 vừa qua. Còn nếu tính cả trong tháng 5, khối này luôn mua ròng trong 9 năm và chỉ bán ròng duy nhất trong năm 2020 vừa qua.
Tuy nhiên, nếu so với tuần đầu tiên của tháng 5/2020 bán ròng mạnh mẽ thì tính chung cả tháng, khối ngoại đã giảm nhiệt bán ròng đáng kể. Nguyên nhân chính là nhờ phiên mua ròng khủng vào ngày 14/5/2020 có giá trị hơn 2.400 tỷ đồng với giao dịch đột biến cổ phiếu MSN khi được mua ròng gần 39 triệu đơn vị, tương ứng tổng giá trị hơn 2.335 tỷ đồng.
Thống kê giao dịch khối ngoại tháng 5 trong 9 năm qua (đơn vị: triệu đồng)
| Năm |
VN-Index |
HNX-Index |
Khối ngoại mua/bán ròng |
| 2011 |
-12,29% |
-16,87% |
62.900 |
| 2012 |
-9,41% |
-7,25% |
301.595 |
| 2013 |
9,25% |
10,73% |
1.359.449 |
| 2014 |
-2,76% |
-5,05% |
2.582.629 |
| 2015 |
1,27% |
0,58% |
1.397.430 |
| 2016 |
3,35% |
1,54% |
988.426 |
| 2017 |
2,80% |
4,88% |
1.491.251 |
| 2018 |
-7,52% |
-6,30% |
22.399.010 |
| 2019 |
-1,90% |
-2,47% |
3.993.460 |
| 2020 |
+12,4% |
+2,78% |
-910.000 |
Đánh giá về xu hướng bán ròng của khối ngoại trong thời gian dài từ năm 2020 đến hết quý I/2021, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích khối Khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam nhìn nhận, xét theo chiều hướng giá trị bán ròng, đây là xu hướng dòng tiền tìm đến thị trường có sức bật tốt hơn, tăng trưởng tốt hơn. Nguyên nhân thứ hai có thể dẫn đến xu hướng khối ngoại bán ròng là các quỹ đầu tư truyền thống đang hoạt động kém hiệu quả.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), cho rằng khối ngoại chỉ đảo danh mục hoặc tạm thời rút ra nhưng vẫn ở trạng thái tiền mặt chứ không hoàn toàn rút tiền khỏi Việt Nam. Bên cạnh đó, không phải lúc nào khối ngoại cũng quyết định đúng, vì vậy mà việc rút ròng của họ là không quá đáng ngại.
Tuy nhiên, với sự quay trở lại của dòng vốn ngoại trong những phiên giao dịch gần đâu trong tháng 4, đã giúp nhà đầu tư kỳ vọng xu hướng này sẽ tiếp tục được duy trì sau kỳ nghỉ lễ 30/4 – 1/5 kéo dài khi khối này đã trải qua chuỗi thời gian dài xả bán từ năm 2020.
