1. Đã thành thông lệ, mỗi năm có hai dịp, giữa năm và cuối năm, SCIC lại tổ chức gặp gỡ với các nhà báo. Cuộc gặp mặt giữa năm nay của SCIC đọng lại nhiều nội dung như thoái vốn làm sao để đạt hiệu quả tốt ở những doanh nghiệp tên tuổi như FPT, Nhựa Tiền Phong…; tái cấu trúc các doanh nghiệp từng vang bóng như Bệnh viện Giao thông Vận tải, Tổng công ty Sông Đà…; làm thế nào để những doanh nghiệp này trở lại, đóng góp tốt cho nền kinh tế, có lãi và gia tăng hiệu quả vốn Nhà nước…
Lãnh đạo SCIC chia sẻ, đó cũng là một phần những công việc, hoạt động hàng ngày mà SCIC thực hiện. SCIC hiểu mối quan tâm của giới truyền thông cũng là mối quan tâm của các thành viên thị trường, trong đó có SCIC. Làm tốt sẽ có thông tin để chia sẻ. Cũng từ lâu, Báo Đầu tư đã là người bạn đồng hành, chuyển tải nhiều thông tin về hoạt động của SCIC và các doanh nghiệp trong danh mục đầu tư của Tổng công ty.
Có thể nói, năm 2023 là một năm môi trường kinh doanh đặc biệt khó khăn, nhưng chiến lược không “ngủ đông” đã góp phần đưa không ít doanh nghiệp có vốn của SCIC vượt sóng, có bước đệm tốt cho năm 2024.
Theo ông Vũ Anh Tuấn, Tổng giám đốc Bảo Minh, năm qua, bên cạnh những khó khăn chung của nền kinh tế, các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ còn gặp nhiều thách thức do các cơ chế, chính sách mới được Nhà nước ban hành và áp dụng. Chiến lược phòng thủ có thể giúp doanh nghiệp hạn chế được rủi ro trong thời gian ngắn nhưng cũng có thể gây ra tác động về lâu dài, bởi việc lấy lại khách hàng, lấy lại mạng lưới phân phối, thị phần là điều rất khó khăn.
Với quan điểm đó, năm 2023, Bảo Minh đã đưa vào hoạt động thêm 3 công ty thành viên, đồng thời ra mắt công cụ phần mềm khai báo, giám định và bồi thường trực tuyến đối với bảo hiểm xe cơ giới, ký kết hợp tác khai thác sản phẩm bảo hiểm với nhiều đối tác đại lý lớn trên thị trường. Kết quả, năm qua, Công ty đạt doanh thu 6.630, tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 328,9 tỷ đồng, tăng trưởng 5,03% và 13,11% so với năm trước đó.
Ông Tuấn cho rằng, với mô hình công ty đại chúng niêm yết, mỗi quyết định mang tính định hướng, chiến lược của Bảo Minh đòi hỏi sự đồng thuận, ủng hộ rất lớn của cổ đông; trong đó, vai trò dẫn dắt quan trọng nhất là công ty mẹ SCIC.
Năm qua, FPT Telecom thực hiện tái cấu trúc toàn diện nhằm tạo động lực tăng trưởng, tối ưu hiệu quả hệ thống tổ chức và phục vụ khách hàng. Công ty nhanh chóng đón đầu các công nghệ tiên tiến và phát triển các sản phẩm tiên phong: Ứng dụng AI và Big Data để cá nhân hóa trải nghiệm, nâng cao hiệu quả phục vụ…
Một doanh nghiệp khác là Vinare cũng hái quả ngọt từ chiến lược tăng tốc với tổng doanh thu năm 2023 đạt 3.319 tỷ đồng; trong đó, doanh thu từ mảng nghiệp vụ cốt lõi tăng trưởng 28,9%. Nhờ vậy, lợi nhuận trước thuế của Tổng công ty đạt 473,6 tỷ đồng, tăng 7,8% so với năm 2022. Vinare trả cổ tức năm 2023 là 20% (trong đó 10% bằng tiền mặt và 10% bằng cổ phiếu), vượt kế hoạch đặt ra là 12%.
Ông Hoàng Việt Anh, Chủ tịch FPT Telecom cũng cho biết, SCIC đã và đang ủng hộ mạnh mẽ những đổi mới, sáng tạo của FPT Telecom nhằm nâng cao sức cạnh tranh cũng như hiệu quả kinh doanh.
2. Dấu ấn SCIC cũng thể hiện khá mạnh mẽ với ngành dược Việt Nam. Sau khi đạt vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực đông dược, Công ty cổ phần Traphaco đã bắt tay vào triển khai tái cấu trúc với chiến lược “Giữ vững vị thế số 1 đông dược, đầu tư phát triển tân dược chất lượng cao”. Tính đến nay, đã có 29 sản phẩm nhận chuyển giao công nghệ ở các giai đoạn khác nhau từ nghiên cứu, đăng ký đến triển khai ra thị trường.
Theo bà Đào Thúy Hà, Phó tổng giám đốc Traphaco, doanh nghiệp có được sự ủng hộ của các cổ đông lớn khi triển khai chiến lược mới. Trong đó, SCIC luôn xác định Traphaco là doanh nghiệp được đầu tư để phát triển bền vững và lâu dài, giúp doanh nghiệp phát huy được các giá trị truyền thống, đồng thời có thay đổi phù hợp với thị trường.
Tại Dược Hậu Giang, với sự ủng hộ của các cổ đông lớn, trong đó có SCIC, Công ty tiếp tục có bước tiến trong giai đoạn vừa qua. Dược Hậu Giang đã đầu tư máy móc, chuẩn hóa dây chuyền sản xuất lên EU/Japan-GMP nhằm tăng cường chất lượng thuốc phục vụ người tiêu dùng trong nước và xuất khẩu sang các thị trường khó tính. Hai năm 2022 - 2023, doanh nghiệp dược này giữ vững vị thế trong nhóm doanh nghiệp có lợi nhuận nghìn tỷ, lần lượt đạt 1.100 tỷ đồng và 1.159 tỷ đồng...
3Bên cạnh thúc đẩy hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp triển vọng trong danh mục đầu tư, SCIC còn tham gia tái cấu trúc ở những doanh nghiệp từng vang bóng một thời.
Bốn năm trước (tháng 8/2020), quyền đại diện vốn nhà nước tại Tổng công ty Sông Đà được chuyển giao về SCIC. Thời điểm đó, Sông Đà đang gặp rất nhiều khó khăn. Giá trị sản xuất dở dang, công nợ lớn do một số công trình đã nghiệm thu, đưa vào vận hành nhưng chủ đầu tư chưa thu xếp đủ vốn để thanh toán. Khả năng thanh toán thấp, nguy cơ mất khả năng thanh toán rất cao. Một chương trình “khám bệnh” tổng thể được cổ đông lớn SCIC và Sông Đà thực hiện sau đó đã đưa ra nhiều giải pháp tái cấu trúc quyết liệt mà Tổng công ty phải thực hiện.
Ông Trần Văn Tuấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Sông Đà cho biết, SCIC đã yêu cầu Sông Đà và người đại diện vốn tại các đơn vị có vốn góp củng cố hoạt động thi công các công trình hầm, thuỷ điện; mở rộng hoạt động thông qua tìm kiếm các dự án mới ở nước ngoài; từng bước chuyển đổi cơ cấu sản xuất tại một số đơn vị xây lắp để có thể thi công các công trình, dự án thuộc các lĩnh vực hạ tầng giao thông, thuỷ lợi, khu công nghiệp, nhà dân dụng... Đối với các doanh nghiệp thuỷ điện, SCIC yêu cầu các doanh nghiệp này vận hành hiệu quả các nhà máy hiện có, tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động.
Nhóm giải pháp tái cơ cấu tài chính của Tổng công ty Sông Đà tập trung vào việc thu hồi công nợ, cổ tức và tái cấu trúc một số khoản đầu tư; bán khoản đầu tư, khai thác các công cụ tài chính để thu xếp dòng tiền thanh toán nợ, đặc biệt là xử lý khoản nợ trái phiếu từ năm 2017 có dư nợ gốc là 1.040 tỷ đồng.
Từ năm 2022 đến nay, Tổng công ty Sông Đà luôn hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kinh doanh, chia cổ tức tiền mặt cho cổ đông. Bên cạnh đó, nhiều đầu việc quan trọng đang dần hoàn thành như quyết toán cổ phần hóa, nghiệm thu thanh quyết toán các công trình lớn, có thêm nhiều hợp đồng mới… Ông Tuấn cho biết, năm 2024, giá trị các hợp đồng mới của Sông Đà dự kiến đạt gần 7.000 tỷ đồng.
Nhìn rộng hơn bức tranh tái cơ cấu các doanh nghiệp sau khi SCIC tiếp nhận vốn, có thể kể đến những cái tên như Tập đoàn Dệt may (Vinatex), Tổng công ty Thủy sản Việt Nam (Seaprodex), Tổng công ty Xây dựng và Phát triển hạ tầng (Licogi), Tổng công ty Thép Việt Nam…
Cái khó của các doanh nghiệp có vốn nhà nước là phải chịu nhiều quy định khắt khe cả về đầu tư và quản trị tài chính. Quy trình, thủ tục phê duyệt kiến nghị, đề xuất kéo dài. Dù vậy, cổ đông lớn SCIC và các doanh nghiệp không vì thế mà "chùn tay" trước khó khăn, thách thức.
Kinh nghiệm từ nhiều doanh nghiệp được SCIC tham gia tái cơ cấu thành công đã cho thấy, khi có quyết tâm thực hiện, các bên liên quan đều có thể tìm được con đường để xử lý các khó khăn.