Công bố kiểu đánh đố
Trong bản tin của TCT Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) về kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2013 chỉ cho biết chung chung: “Trong điều kiện nền kinh tế trong nước và thế giới còn nhiều khó khăn, thách thức, sản xuất - kinh doanh phục hồi chậm, TCT đã cơ bản hoàn thành chỉ tiêu tài chính 6 tháng”. Hoàn thành như thế nào, người đọc tìm đỏ mắt không ra.
Trên website của TCT Sông Đà mới cập nhật kết quả kinh doanh năm 2013, trong khi hiện đã là giữa quý II/2014. Tương tự, các TCT như HUD, Handico… phải chờ đến đầu năm sau, may ra nhà đầu tư mới biết được kết quả kinh doanh của năm trước trong những bản tin hiếm hoi về lễ tổng kết hoạt động của doanh nghiệp.
Tập đoàn Dầu khí Việt Nam hàng quý có họp báo về hoạt động kinh doanh, nhưng hầu như chỉ công bố doanh thu và thành tích nộp ngân sách nhà nước, lợi nhuận và các chỉ tiêu tài chính khác… ít khi được công khai.
Báo cáo tài chính, thuyết minh báo cáo tài chính, ý kiến của kiểm toán về các báo cáo tài chính của các DNNN hiện vẫn là “món ăn” xa xỉ với giới đầu tư.
Chính bởi sự mờ tỏ như vậy, nên những thông tin được công bố trong bản cáo bạch khi DNNN thực hiện IPO, theo nhận xét của một số quỹ đầu tư, trong nhiều trường hợp có thể không đủ mức độ tin cậy với nhà đầu tư.
Chờ “tin độc”
Thông tư hướng dẫn việc công khai thông tin tài chính của DNNN đã được Bộ Tài chính ban hành tháng 11/2013 và có hiệu lực từ 5/1/2014. Theo đó, doanh nghiệp thực hiện công khai thông tin tài chính chậm nhất là ngày 31/7 cùng năm đối với thông tin 6 tháng và ngày 30/4 năm sau đối với thông tin năm.
Cũng theo quy định này, DNNN sẽ phải công khai nội dung thông tin báo cáo tài chính đã được kiểm toán, các ý kiến đánh giá, xác nhận, kết luận, kiến nghị của kiểm toán, của chủ sở hữu và cơ quan quản lý tài chính doanh nghiệp về báo cáo tài chính, về tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp phải công khai thông tin năm về kết quả kinh doanh; về các khoản thu nhập và thu nhập bình quân của người lao động; về tình hình tiền lương, thù lao, tiền thưởng và thu nhập bình quân hàng tháng, năm trước liền kề của từng viên chức quản lý doanh nghiệp…
Đây là những thông tin từ lâu được coi là “độc” và vốn rất khó kiếm với giới đầu tư. Theo ông Nguyễn Duy Long, Trưởng phòng Tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính, từ tháng 7 tới, DNNN sẽ phải thực hiện công bố thông tin tài chính bán niên. Thông thường, tháng 5 là thời điểm các DNNN nộp báo cáo tài chính năm trước về Bộ Tài chính, sau đó Bộ tổng hợp để có báo cáo chi tiết về tình hình sức khỏe DNNN, gửi các cơ quan có liên quan. Ngày 31/5 là thời hạn cuối cùng để DN nộp báo cáo tài chính năm.
Trên thực tế, hầu như không có DNNN nào bị phạt vì chậm nộp báo cáo tài chính bởi nhiều lý do. Tới đây, khi DNNN buộc phải công bố thông tin trên website và các phương tiện thông tin đại chúng, công chúng sẽ tham gia giám sát việc này và sức khỏe tài chính của các “quả đấm thép” sẽ phần nào minh bạch hơn.