Luật sư Phạm Vũ Khánh Toàn - Trưởng VP Luật sư Phạm & Liên danh chia sẻ tại tọa đàm.
Từng là nạn nhân của việc bị làm nhái thương hiệu, sản phẩm, bà Phạm Thị Đào, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất mỹ phẩm An Đào thấu hiểu hơn hết việc phải tự bảo vệ mình trước “rừng” thông tin.
Theo bà Đào, hàng giả tràn lan, nhưng pháp luật xử lý còn quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Vì vậy, doanh nghiệp phải tự cứu mình bằng cách thuê thám tử theo dõi cách thức vận chuyển, tiêu thụ hàng giả, hàng nhái, cùng với đó là đầu tư công nghệ hiện đại để hạn chế bị làm giả.
Ngoài ra, để chống hàng giả, công ty áp dụng phương thức bán hàng theo từng tỉnh/thành với mã vạch riêng cho từng địa phương, nếu sản phẩm bán tại địa phương mà không khớp mã vạch sẽ bị thu hồi.
Trên thực tế, việc làm nhái các sản phẩm/thương hiệu lớn không phải mới diễn ra gần đây. Nhưng các doanh nghiệp có sản phẩm/thương hiệu lớn vẫn lúng túng và gặp không ít khó khăn trong việc xử lý những thông tin này.
Chia sẻ tại tọa đàm về “Tầm quan trọng của quyền sở hữu trí tuệ đối với thương hiệu dưới góc nhìn của pháp lý và thực tiễn”, vừa được tổ chức tại TP.HCM, Luật sư Phạm Vũ Khánh Toàn, Trưởng VP Luật sư Phạm & Liên danh cho biết, hiện đang có một số những quan điểm của doanh nghiệp chưa phù hợp.
Cụ thể, trong kinh doanh, doanh nghiệp hay dùng nhãn hiệu và thương hiệu để chỉ sản phẩm, nhưng trong văn bản quy phạm pháp luật dùng từ “nhãn hiệu” chứ không dùng thuật ngữ thương hiệu.
Theo luật sư Toàn, tại Việt Nam, hiện khá phổ biến tình trạng doanh nghiệp còn chủ quan trong việc đăng ký quyền sở hữu trí tuệ cho nhãn hiệu/ thương hiệu của mình. Nhiều doanh nghiệp cứ nghĩ đã “khai sinh” ra thương hiệu và cứ tiến hành quảng bá, thậm chí có những doanh nghiệp còn không quan tâm đăng ký, dẫn tới trường hợp doanh nghiệp khác đã đăng ký, đến khi có tranh chấp, nhờ luật sư kiện, không những khó “giải oan” được mà còn mất uy tín, ảnh hưởng tới kinh doanh.
Liên quan đến câu chuyện xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về vi phạm sở hữu trí tuệ, Luật sư Toàn cho biết, hiện nay các cơ quan như quản lý thị trường, tòa án thường nhờ các tổ chức liên quan giám định hàng hóa xem có vi phạm hay không. Cách làm này là không phù hợp và trên thế giới không có tổ chức nào như vậy.
Các cơ quan quản lý nhà nước nếu thấy vi phạm không rõ ràng thì cần khuyến cáo doanh nghiệp gửi văn bản lên Cục Sở hữu trí tuệ để có hướng dẫn cụ thể, hoặc đưa ra tòa để xác định rõ ràng, chặt chẽ hơn về mặt pháp lý. Vì cơ quan quản lý nhà nước chỉ có quyền xử lý hành chính khi nhãn hiệu có lỗi với xã hội và người tiêu dùng.
Ông David Tân Nguyễn, Chủ tịch BrainGroup, Giám đốc Chiến lược BrainMark Vietnam cũng cho rằng, việc xử phạt không rõ ràng gây hệ lụy rất lớn cho doanh nghiệp.
Ví dụ như gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng là họ không nhận biết được sản phẩm có thực sự bị vi phạm hay không? Cơ quan nào mới đủ thẩm quyền? Nếu người tiêu dùng hiểu doanh nghiệp thì câu chuyện sẽ khác nhưng có người lại tin vào thông tin không chính thức thì bao nhiêu nỗ lực trong quá khứ của doanh nghiệp sẽ mất đi khi người tiêu dùng quay lưng.
“Doanh nghiệp sẽ thiệt hại rất lớn, mất thị trường, sản phẩm còn nhưng xây lại thương hiệu sẽ mất thời gian và khó hơn, tốn kém hơn. Vì vậy, khi đã làm rõ câu chuyện có vi phạm hay không? Nếu doanh nghiệp không vi phạm thì phải quay lại vấn đề ai sẽ chịu trách nhiệm bồi thường cho doanh nghiệp”, ông David Tân Nguyễn nhấn mạnh.
Chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng thương hiệu và bảo vệ nhãn hiệu, ông Lê Quốc Vinh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Le Group of Companies cho biết, nhãn hiệu “Đẹp” là một danh từ chung, nên nhãn hiệu Tạp chí Đẹp dù nổi tiếng nhưng lại không được bảo hộ từ “Đẹp” như là tên riêng độc quyền.
Tuy nhiên, Công ty đã dùng sự sáng tạo để xây dựng rất nhiều giá trị cho thương hiệu đó nên sản phẩm đã in sâu vào tâm trí của người tiêu dùng. Chính vì vậy mới không bị nhầm lẫn với những cái tên na ná như Đẹp Fashion…
“Đây là cách chúng tôi tự bảo hộ tốt nhất cho danh từ chung khó được bảo hộ như Đẹp”, ông Vinh chia sẻ.
