Từ cuối năm 2014, giá dầu giảm từ trên 100 USD/thùng xuống lúc thấp nhất chỉ hơn 26 USD/thùng (đầu năm 2016), khiến nhiều dự án khai thác, thăm dò trong ngành dầu khí phải tạm dừng, giãn tiến độ.
Theo đó, kết quả kinh doanh của đa số doanh nghiệp dầu khí bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi khối lượng công việc và giá cả giảm mạnh. Thậm chí, bên cạnh giảm lương thưởng, nhiều đơn vị phải cắt giảm nhân sự.
Cổ đông của các doanh nghiệp này chịu cảnh thiệt đơn, thiệt kép: giá cổ phiếu đi xuống, cổ tức hàng năm suy giảm, thậm chí không có.
PVS dự kiến cổ tức 7%
Những năm đỉnh điểm của giá dầu, doanh thu và lợi nhuận tăng cao, Ban lãnh đạo Tổng công ty cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PVS) đề xuất chi trả cổ tức tiền mặt 15 - 20%/năm, tương đương gần 1.000 tỷ đồng/năm.
Tuy nhiên, năm 2014 - 2015, tỷ lệ này giảm xuống 12% và theo phương án phân phối lợi nhuận năm 2016 vừa được Đại hội đồng cổ đông (ĐHCĐ) thông qua, cổ tức là 10%.
Năm 2017, với kế hoạch doanh thu, lợi nhuận trước thuế giảm lần lượt 33% và 44% so với năm 2016, PVS dự kiến cổ tức là 7%.
PVC, PVD, PVB có thể không trả cổ tức
Tổng công ty cổ phần Dung dịch khoan và Hóa phẩm Dầu khí (PVC) những năm trước chi trả cổ tức 12 - 14%/năm, nhưng với kết quả kinh doanh lỗ sau thuế 33,4 tỷ đồng trong năm 2016, bên cạnh việc cổ phiếu bị đưa vào diện cảnh báo, hy vọng về cổ tức đã giảm về con số 0.
Quý I/2017, PVC lỗ 17,5 tỷ đồng (cùng kỳ năm 2016 lãi 5,1 tỷ đồng). Ban lãnh đạo PVC cho biết, diễn biến bất lợi của giá dầu đã ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Tổng công ty.
Để đảm bảo tính cạnh tranh, Tổng công ty phải giảm giá dịch vụ dung dịch khoan cung cấp cho các nhà thầu dầu khí. Bên cạnh đó, lợi mảng dung dịch khoan tại Công ty mẹ DMC và các công ty con so với cùng kỳ năm trước đều giảm.
Tại Tổng công ty cổ phần Khoan và Dịch vụ khoan dầu khí (PVD) - một trong những doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi giá dầu giảm, ĐHCĐ 2017 vừa qua đã thống nhất không chia cổ tức năm 2016. Năm 2017, vấn đề cổ tức không được đề cập khi mục tiêu kinh doanh năm nay là không lỗ.
Với Công ty cổ phần Bọc ống Dầu khí (PVB), sau ghi nhận mức lỗ 53,9 tỷ đồng trong năm 2016, cổ đông không còn hy vọng về tỷ lệ cổ tức 20 - 25% như những năm trước. Câu hỏi giờ đây là khi nào doanh nghiệp mới có lợi nhuận trở lại để có thể bù hết lỗ lũy kế khi quý I/2017 lỗ thêm 5,6 tỷ đồng.
Quý I/2017, giá dầu cao hơn đáng kể so với quý I/2016, nhưng kết quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp dầu khí vẫn sụt giảm do độ trễ từ việc thực hiện các hợp đồng, dự án đã ký trước đó.
Khó khăn ngày càng nhiều hơn khi các hợp đồng hết hạn và doanh nghiệp không tìm kiếm được các hợp đồng mới. Tương lai chưa sáng của ngành khiến tỷ lệ cổ tức của các doanh nghiệp khó có cơ hội cải thiện trong ít nhất 1 - 2 năm tới.
GAS, PVT, PET: Cổ tức vẫn khả quan
Trái ngược với nỗi buồn của cổ đông nhiều doanh nghiệp hoạt động trực tiếp trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ thăm dò, khai thác dầu khí, cổ đông của một số doanh nghiệp khác trong ngành dầu khí vẫn đều đặn được nhận cổ tức ở mức cao.
Tổng công ty Khí Việt Nam - CTCP (GAS) không tránh khỏi bị ảnh hưởng bởi biến động bất lợi của giá dầu khi doanh thu, lợi nhuận suy giảm trong 3 năm qua, nhưng cổ tức được Tổng công ty duy trì ngang ngửa với thời kỳ giá dầu cao.
ĐHCĐ GAS mới đây đã thông qua mức cổ tức năm 2016 là 40%, tăng 10% so với dự kiến ban đầu. Năm 2017, GAS đặt kế hoạch kinh doanh giảm so với năm trước, cổ tức dự kiến là 30%.
Tổng công ty cổ phần Vận tải Dầu khí (PVT) hầu như không bị tác động bất lợi từ diễn biến giảm của giá dầu, thậm chí giá dầu ở mức thấp phần nào giúp Tổng công ty hưởng lợi khi chi phí nhiên liệu giảm. Thực tế cho thấy, giai đoạn 2014 - 2016, doanh thu, lợi nhuận của PVT có sự tăng trưởng.
Tại ĐHCĐ 2017, Ban lãnh đạo PVT đã thông qua phương án chi trả cổ tức năm 2016 ở mức 10%, cao hơn 2% so với năm 2015.
Tại Tổng công ty cổ phần Dịch vụ Tổng hợp Dầu khí (PET), mảng hoạt động liên quan đến dầu khí là kinh doanh vật tư thiết bị và nguyên liệu chỉ đóng góp trên dưới 20% về doanh thu và lợi nhuận gộp nên kết quả kinh doanh ít bị ảnh hưởng bởi biến động của giá dầu. ĐHCĐ ngày 27/4/2017 của PET đã thông qua phương án chi trả cổ tức năm 2016 là 15% (cổ tức năm 2015 là 16%).
Trong vòng hơn 1 tháng trở lại đây, giá dầu thế giới giảm từ trên 53 USD/thùng xuống dưới 46 USD/thùng, giá cổ phiếu của hầu hết doanh nghiệp dầu khí sụt giảm.
“Vàng thau lẫn lộn” là cơ hội cho những nhà đầu tư nhìn thấy điểm sáng trong câu chuyện riêng của từng doanh nghiệp.