Hai tháng đầu năm 2023 đã giao nhiệm vụ giải ngân đầu tư công hơn 700.000 tỷ đồng, tăng 140.000 tỷ đồng so với năm 2022.
Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2/2023 diễn ra tối 3/3, trả lời câu hỏi của báo chí về tình hình giải ngân vốn đầu tư công, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Trần Duy Đông nhấn mạnh, giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong những năm vừa qua.
Trong năm 2022, Thủ tướng đã ban hành 3 nghị quyết chuyên đề, 5 công điện, 1 chỉ thị và thành lập 6 tổ công tác để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Các Tổ trưởng Tổ công tác là Phó Thủ tướng và Bộ trưởng.
"Năm 2022, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt 92,97% so với kế hoạch, so với năm 2021 thì không bằng (năm 2021 là 95,11%). Tuy nhiên, năm 2022 phải tiêu số vốn tuyệt đối tăng thêm 120.000 tỷ đồng. Chúng ta giao tăng thêm là theo chương trình mục tiêu quốc gia… Tôi cho rằng đây là con số rất tích cực", Thứ trưởng nói.
Hai tháng đầu năm 2023, trách nhiệm nặng nề hơn khi đã giao cho các bộ, ngành địa phương tổng số trên 700.000 tỷ, tăng 140.000 tỷ đồng so với năm 2022 và tăng 260.000 tỷ đồng so với năm 2021.
Do vậy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quyết liệt, ngay từ đầu năm đã tổ chức Hội nghị toàn quốc thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Đồng thời, Thủ tướng ngay từ mùng 4 Tết đã đi rất nhiều địa phương, thúc đẩy giải ngân, tháo gỡ khó khăn các công trình trọng điểm quốc gia.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông |
Để giải ngân được số vốn này, theo lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kinh nghiệm từ năm 2022 có một số bài học như sau:
Thứ nhất là thực hiện hiệu quả 6 tổ công tác do Thủ tướng thành lập, đôn đốc các bộ, ngành, tháo gỡ các khó khăn.
Thứ hai là chuẩn bị tốt các dự án đầu tư từ khâu phê duyệt, lựa chọn, để khi có vốn giao thì giải ngân được ngay.
Thứ ba, tập trung giải quyết các khó khăn liên quan đến thể chế (nếu có) về công tác giải phóng mặt bằng.
Thứ trưởng thông tin thêm, trong 3 chương trình mục tiêu quốc gia thì ta có Chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc thiểu số miền núi. Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang tuần trước đã phê duyệt quyết định ban hành tiêu chí, định mức phân bổ cho đất ở, đất sản xuất hỗ trợ. Như vậy, hiện nay tất cả các văn bản pháp quy hướng dẫn 3 chương trình mục tiêu quốc gia đều đẩy nhanh việc phân bổ chi tiết xuống cấp huyện, cấp xã để tổ chức giải ngân.
Về giải quyết các khó khăn về nguyên, vật liệu, điều chỉnh giá, năm 2022 có tác động nhiều hơn, cân đối các vấn đề về nguyên vật liệu, giá. Nhưng còn một số vấn đề như đất cát san lấp, đặc biệt khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Nguồn nguyên liệu cho các công trình đường cao tốc Bắc Nam cần được quan tâm hơn để đảm bảo nguyên liệu.
Bài học thứ tư là đôn đốc các nhà thầu bố trí đủ nhân lực, nhân công để đảm bảo tiến độ. "Chúng tôi thấy đối với địa phương nào, đồng chí Chủ tịch tỉnh, Bí thư tỉnh, Trưởng ban quản lý dự án quan tâm sát tiến độ thì giải ngân tốt so với các địa phương khác", ông Đông nói.
Bài học cuối cùng là cần giải quyết vướng mắc liên quan đến vốn ODA. ODA thì đặc thù hơn, ví dụ phải điều chỉnh dự án, kế hoạch vay vốn, kéo dài hơn. Các bộ ngành hỗ trợ địa phương, phối hợp với nhà tài trợ để điều chỉnh sớm.
"Chúng tôi cho rằng, cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng, các bộ, ngành, tổ công tác… chúng ta sẽ nỗ lực để cố gắng giải ngân cao nhất số vốn 700.000 tỷ đồng. Chúng tôi tin tưởng sẽ làm được. Đây là nỗ lực rất lớn để thúc đẩy phát triển kinh tế và hỗ trợ các ngành kinh tế khác", Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh.
Giải ngân đầu tư công hai tháng đầu năm 2023 vẫn chậm
Tại phiên họp thường kỳ Chính phủ sáng 3/3, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, tính đến ngày 1/3/2023, các bộ ngành, địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch chi tiết tổng số tiền trên 602.000 tỷ đồng, đạt 85,2% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao.
Trong đó, vốn ngân sách trung ương trên 307.739 tỷ đồng, đạt 84,6%, vốn ngân sách địa phương là 294.448 đạt 85,8%.
Như vậy, trong tổng nguồn lực mà Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch vốn năm 2023 là trên 707.044 tỷ đồng, vẫn còn hơn 104.856 tỷ đồng chưa được phân bổ chi tiết, chiếm 14,8% kế hoạch.
Trong khi đó, giải ngân vốn đầu tư công kể từ đầu năm tới nay cũng vẫn còn chậm. Ước đến cuối tháng 2/2023, giải ngân vốn đầu tư công đạt trên 49.247 tỷ đồng, đạt 6,97% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn so với con số 8,61% của cùng kỳ năm ngoái,
Tuy nhiên, Bộ trưởng cho biết, xét về số giải ngân tuyệt đối thì cao hơn khoảng 4.600 tỷ đồng, tức là cao hơn khoảng 10% so với cùng kỳ năm 2022.
Ngày 21/2, tại Hội nghị đôn đốc đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế - xã hội, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo phấn đấu cả năm giải ngân tối thiểu đạt 95% kế hoạch được giao.