Tại dự thảo kinh doanh xăng dầu mới nhất, Bộ Công thương đề xuất không để Quỹ bình ổn xăng dầu tại doanh nghiệp đầu mối mà sẽ do Nhà nước nắm giữ
Dự thảo lần 3 Nghị định kinh doanh xăng dầu được Bộ Công thương gửi Bộ Tư pháp thẩm định có thêm điểm mới. Theo đó, Bộ này không đưa ra các quy định quản lý Quỹ bình ổn giá xăng dầu như tại các bản dự thảo trước đây.
Tại dự thảo, số dư Quỹ bình ổn giá xăng dầu dự kiến không để tại doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu như hiện nay, mà sẽ do Nhà nước nắm giữ. Việc sử dụng Quỹ theo quy định Luật Giá 2023 (có hiệu lực từ 1/7).
Bộ Tài chính sẽ hướng dẫn doanh nghiệp chuyển, nộp số dư Quỹ bình ổn xăng dầu vào ngân sách, theo dự thảo nghị định.
Theo đại diện Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương), Luật Giá 2023 quy định có 5 biện pháp bình ổn, trong đó có biện pháp thứ 5 là sử dụng Quỹ bình ổn đối với mặt hàng đã thành lập Quỹ.
Các Bộ, ngành xây dựng phương án bình ổn giá gửi Bộ Tài chính tổng hợp trình Chính phủ cho phép về mặt chủ trương, sau khi có chủ trương các bộ, ngành tổ chức thực hiện. Việc sử dụng Quỹ bình ổn thực hiện theo Luật giá 2023. Biện pháp bình ổn là có thời hạn.
Như vậy, trường hợp giá các mặt hàng xăng dầu có biến động bất thường, gây tác động lớn đến kinh tế - xã hội, sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân, Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan đánh giá mức độ biến động giá thị trường mặt hàng xăng dầu, mức độ ảnh hưởng đến kinh tế, sản xuất, kinh doanh; có văn bản gửi Bộ Tài chính tổng hợp để trình Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương bình ổn giá.
“Điểm mới là Quỹ bình ổn sẽ không sử dụng thường xuyên, khi giá xăng dầu có biến động bất thường, Bộ Công thương sẽ chủ trì phối hợp với các Bộ ngành xây dựng biện pháp bình ổn gửi Bộ Tài chính tổng hợp trình Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương để thực hiện”, đại diện Vụ Thị trường trong nước nói rõ.
Thơì gian qua, việc sử dụng Quỹ bỉnh ổn giá xăng dầu gây nhiều tranh cãi, nhiều ý kiến cho rằng đã đến lúc bỏ Quỹ này vì không hiệu quả, có những lúc quỹ hoạt động thiếu minh bạch đã tạo kẽ hở để một số doanh nghiệp chiếm dụng vốn, sinh ra nhiều tiêu cực trong quản lý tài chính, gây bất ổn thị trường.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ công bố cuối 2023 cho thấy, có 7 đầu mối xăng dầu đã sử dụng sai mục đích Quỹ bình ổn giá, không kết chuyển tiền về tài khoản quỹ mà để lại tài khoản thanh toán của doanh nghiệp, số tiền gần 8.000 tỷ đồng.
Quỹ Bình ổn giá liên tục bị các thương nhân đầu mối chiếm dụng và sử dụng sai mục đích bình ổn giá xăng dầu”, Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh
Góp ý xây dựng nghị định mới về kinh doanh xăng dầu thời gian gần đây, các doanh nghiệp lớn như Petrolimex, PV Oil..đều cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, việc duy trì Quỹ Bình ổn giá xăng dầu không còn phù hợp, bởi thực hiện chu kỳ điều hành giá 7 ngày/lần, giá xăng dầu trong nước đã bám sát giá thế giới, mức độ biến động giá giữa các lần điều chỉnh giá cơ bản không còn lớn.