Giải ngân chậm do nguồn cung hạn chế, lãi vay chưa hấp dẫn
Bộ Xây dựng vừa có báo cáo gửi tới các đại biểu Quốc hội về kết quả thực hiện Nghị quyết số 75/2022/QH15 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV và Nghị quyết số 109/2023/QH15 của Quốc hội về việc tiếp tục thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn.
Liên quan đến kết quả triển khai gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội (hiện đã tăng lên 140.000 tỷ đồng) theo Nghị quyết 33/NQ-CP của Chính phủ, Bộ Xây dựng cho biết, đến nay mới có 34/63 UBND tỉnh có văn bản công bố 83 dự án đủ điều kiện vay vốn ưu đãi trên Cổng thông tin điện tử.
Trong đó, đối với chủ đầu tư: Đã có 15 dự án đã ký hợp đồng tín dụng cho vay theo Chương trình 120.000 tỷ đồng với tổng mức cam kết cấp tín dụng là 4.200 tỷ đồng, dư nợ là 1.624 tỷ đồng; có 68 dự án còn lại chưa ký hợp đồng tín dụng cho vay theo Chương trình 120.000 tỷ đồng (trong đó có 57 dự án Chủ đầu tư không có nhu cầu vay vốn, 6 dự án đang được các NHTM thẩm định và 5 dự án không đáp ứng điều kiện cho vay).
Đối với người mua nhà: Qua rà soát hiện nay đã có 151 người mua nhà đã được vay vốn Chương trình 120.000 tỷ đồng với số tiền khoảng 80 tỷ đồng
Bộ Xây dựng cho hay, việc triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ còn chậm chủ yếu do một số vướng mắc. Thứ nhất, các ngân hàng tham gia chưa nhiều, ngoài nhóm ngân hàng Big 4 thì mới chỉ có thêm 4 ngân hàng (TPbank, VPBank, MBBank và TechcomBank) tham gia Chương trình.
Thứ hai, nguồn cung nhà ở xã hội bước đầu còn hạn chế, Luật Nhà ở năm 2023 và các Nghị định hướng dẫn đã tháo gỡ các khó khăn vướng mắc về nhà ở xã hội, tuy nhiên 01/8/2024 mới có hiệu lực thi hành.
Thứ ba, lãi suất và thời gian hạn hưởng lãi suất chưa thực sự thu hút người vay. Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã 02 lần hạ lãi suất nguồn vốn 120.000 tỷ đồng, tuy nhiên do lãi suất áp dụng trong nửa đầu năm 2024 là 8%/năm đối với chủ đầu tư và 7,5% đối với người mua nhà và thời hạn được hưởng lãi suất ưu đãi ngắn (3 năm đối với chủ đầu tư, 5 năm đối với khách hàng cá nhân).
Giảm thêm lãi suất, "mở room" cho các ngân hàng cho vay nhà ở xã hội
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, hiện Ngân hàng Nhà nước đang tiếp tục đề xuất giảm lãi suất và kéo dài thời gian vay ưu đãi). Để tháo gỡ các khó khăn hiện nay, Bộ Xây dựng đề xuất một số giải pháp.
Thứ nhất, tiếp tục rà soát, tháo gỡ khó khăn vướng mắc và đôn đốc các địa phương sớm công bố các danh mục dự án nhà ở xã hội đủ điều kiện vay vốn để triển khai hiệu quả chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội.
Thứ hai, tiếp tục xem xét giảm lãi suất, nâng thời hạn vay ưu đãi khuyến khích phát triển nhà ở xã hội.
Thứ ba, nghiên cứu cho phép mở các chỉ tiêu/hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại theo hướng: Phần cho vay nhà ở xã hội không phải tính vào chỉ tiêu/hạn mức tín dụng của ngân hàng và được đánh giá, tổng kết hàng năm;
Cuối cùng, Bộ Xây dựng đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo, khuyến khích thêm các ngân hàng thương mại tham gia chương trình cho vay nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỷ đồng.
