Phần thưởng cho đầu tư trí tuệ
Chiều tháng Chạp, ông D.K.Thắng, một nhà đầu tư có thâm niên trên thị trường chứng khoán thong thả nhìn lại một năm đầy cảm xúc. Ông tổng kết: “Năm qua, có nhiều mã cổ phiếu tăng đến mức không thể tin nổi”.
Ông Thắng lấy ví dụ cổ phiếu STB. Cổ phiếu này đã tăng mạnh từ vùng đáy 7.300 - 8.000 đồng/cổ phiếu hồi cuối tháng 3 lên 13.000 - 14.000 đồng/cổ phiếu vào cuối tháng 9, nhưng những nhà đầu tư bắt đầu mua vào ở quý IV vẫn có thể kiếm lời khoảng 60% nếu nắm giữ tới giữa tháng 1/2021.
Ở thời điểm bùng nổ tin đồn về STB (đầu quý III/2020), STB rõ ràng cần thay đổi cơ cấu cổ đông thông qua việc mua bán cổ phần, nhưng ông Thắng phân tích, đa phần các thương vụ này sẽ thông qua phương thức giao dịch thỏa thuận, nhà đầu tư cá nhân về cơ bản không hưởng lợi, có chăng phản ánh chút tâm lý kỳ vọng mà thôi.
Trong khi đó, STB cần xử lý khối nợ xấu mà theo ước tính, phải mất vài năm nữa mới có thể quay lại tăng trưởng bình thường. Chính vì vậy, ông quyết định không mua STB.
Trong đà hưng phấn của thị trường chung, nhiều cổ phiếu không thỏa mãn các tiêu chí nền tảng cơ bản đã tăng rất mạnh mẽ, song không vì thế mà ông Thắng từ bỏ nguyên tắc đầu tư giá trị.
Dĩ nhiên, nhà đầu tư kỳ cựu trên thị trường cũng có nhiều trường phái khác nhau, có nhà đầu tư theo trường phái giá trị, có nhà đầu tư theo trường phái tăng trưởng, cũng có nhà tư theo trường phái đầu cơ…
Nhưng về cơ bản, họ đều dựa trên tiêu chí phải có yếu tố cơ bản tốt, tức là lựa chọn doanh nghiệp có doanh thu, lợi nhuận thực, có lợi thế cạnh tranh và dư địa tăng trưởng.
Đôi khi, có sự hòa trộn về phương pháp, dạng đầu cơ ăn chênh lệch giá ngắn hạn thông qua việc lựa chọn cổ phiếu theo tiêu chí trên, nhưng tính toán thời điểm mua bán theo điểm rơi lợi nhuận, điểm rơi thông tin tích cực cộng với phân tích kỹ thuật, để tránh phải ôm lâu.
Đây là phương pháp được đúc kết từ kinh nghiệm “xương máu” ở giai đoạn trước, khi đặt niềm tin nhầm chỗ vào cổ phiếu rác.
Quyết định đầu tư và nắm giữ dài hơi đối với cổ phiếu MBB, TCB, VPB…, những cổ phiếu được nhìn nhận có lợi thế cạnh tranh, nhóm ông Thắng đã thắng lớn.
Quyết định đầu tư và nắm giữ dài hơi đối với cổ phiếu MBB, TCB, VPB…, những cổ phiếu được nhìn nhận có lợi thế cạnh tranh, đã thắng lớn.
Cổ phiếu MBB đã tăng lên mức giá 25.000 đồng/cổ phiếu, ghi nhận mức tăng giá 46% tính từ đầu quý III/2020 đến 25/1/2021. Hay TCB, tăng hơn 58%, lên vùng 35.800 đồng/cổ phiếu, VPB cũng tăng hơn 51% trong cùng khoảng thời gian.
Những cổ phiếu này đều được nhóm lọc tiêu chí cơ bản, có lợi thế cạnh tranh, chẳng hạn TCB, MBB có tiền gửi không kỳ hạn cao nhất hệ thống, cho phép ngân hàng duy trì chi phí vốn thấp hơn mặt bằng chung của ngành.
Nhóm nhà đầu tư này nhìn nhận rằng, năm 2021 có thể có chuyển động tích cực nhất định, vì chiến lược 5 năm tới của ngân hàng, có tham vọng cải thiện giá trị ngân hàng thông qua việc tăng vốn hóa trên thị trường.
Cả hai ngân hàng này đều dư khả năng để chia cổ tức ở mức 30 - 40%, cũng là chất xúc tác trong tương lai.
Trong khi đó, VPB, với lợi thế mảng bán lẻ, cộng thêm kỳ vọng từ việc chuyển nhượng phần vốn tại FE Credit nhằm có thêm nguồn vốn phục vụ các kế hoạch tham vọng sau này, cũng là lựa chọn.
Phần thưởng cho sự đầu tư trí tuệ, phân tích các chỉ số tài chính và triển vọng kinh doanh của các ngân hàng thậm chí còn khiến nhóm nhà đầu tư này bất ngờ.
“Kê cao gối ngủ”
Chuyên gia chứng khoán Nguyễn Hồng Điệp lại chia sẻ nỗi hối tiếc của mình khi cắt lỗ quá sớm với cổ phiếu thuộc dòng đầu tư giá trị, đầu tư tăng trưởng như HPG, MWG.
Hồi đầu năm 2020, khi những tin tức tiêu cực về đại dịch loang nhanh, thị trường chứng khoán rớt mạnh, anh quyết định bán ra cổ phiếu HPG ở vùng giá 23.000/cổ phiếu và MWG ở vùng giá 105.000 đồng/cổ phiếu.
Lúc đó anh vô cùng mừng rỡ vì cắt lỗ thành công, vì đúng là sau đó cổ phiếu HPG rơi xuống 15.000 đồng/cổ phiếu, còn MWG rớt xuống 60.000 đồng/cổ phiếu. Nhưng đến nay, thị giá MWG là 130.000 đồng/cổ phiếu, tăng hơn 60% so với mức giá anh đã bán ra.
Tham gia thị trường từ năm 2010, tự nhận mình theo “gu” đầu cơ, nhưng nhà đầu tư Đức Linh cho biết, quyết định mua bán cổ phiếu của anh không chỉ chạy theo tin đồn, theo đội “lái”.
Nhà đầu tư này thường dựa trên phân tích cơ bản doanh nghiệp, như lợi nhuận tăng trưởng mạnh, hay tài sản tốt, cộng thêm các chất xúc tác như chia cổ tức cao, hay sắp có thoái vốn của Nhà nước, hay chào đón cổ đông chiến lược… và đặc biệt là sử dụng phân tích kỹ thuật, đánh giá dòng tiền vào cổ phiếu và chọn điểm mua bán.
Theo anh Linh, nửa cuối năm 2020, thị trường dễ chọn cổ phiếu hơn, đa phần nếu nhà đầu tư tính toán một chút đã có thể sinh lãi. “Nhưng các cổ phiếu nền tảng tốt, ngành hưởng lợi… thì có mức tăng giá bền vững, và chắc chắn đêm về ngủ ngon hơn vì an tâm”, anh nói.
Đánh giá ngành thực phẩm thiết yếu chắc chắn sẽ hưởng lợi khi dịch bệnh xảy ra, nên ngay giai đoạn lockdown, anh Linh đã lựa chọn các cổ phiếu có hiệu quả kinh doanh tốt nhất trong ngành như MSN, DBC, TAC… để đầu tư. Và thực tế, các cổ phiếu này đều có sóng tăng ấn tượng trong nửa đầu năm.
Giai đoạn nửa cuối năm, khi người dân và doanh nghiệp đã quen ứng phó hơn với dịch bệnh, anh Linh tiếp tục thực hiện lọc cổ phiếu thêm một lần nữa và quyết định đầu tư vào MSN, với kỳ vọng chính là tập đoàn này sẽ có kết quả kinh doanh 2020 tích cực.
MSN đã tăng 65% trong quý IV và tiếp tục tăng hơn 16% trong thời gian từ sau Tết Dương lịch tới ngày 25/1/2021.
“Cứ doanh nghiệp làm ăn ngon, cộng thêm tin xúc tác, mình chọn thời điểm tham gia hợp lý là lãi rất tốt”, anh Linh kết luận.
Trong giai đoạn thị trường tăng vọt trong tháng 12/2020, khi mà đà tăng giá của rất nhiều cổ phiếu vô cùng phi lý, doanh nghiệp thua lỗ cổ phiếu cũng tăng giá tính bằng lần…, nhiều nhà đầu tư có kinh nghiệm phải thốt lên: “Đôi khi cảm thấy nhạy bén trong phân tích cơ bản, tích lũy kinh nghiệm, hay hiểu doanh nghiệp cũng vô nghĩa”. Dĩ nhiên, khi thị trường trong xu thế đi lên, ai cũng có thể thắng. Nhưng nếu thắng do thời thế thì rất nguy hiểm, bởi nó tạo sự ảo tưởng trong tư duy đầu tư của thế hệ đầu tư mới.
Có câu: “Phong độ nhất thời, đẳng cấp mới là mãi mãi”. Khi thị trường kém thuận lợi là lúc kiến thức và kinh nghiệm của nhà đầu tư thể hiện rõ nhất. Bởi khi ấy, những cổ phiếu đầu cơ sẽ rơi nhanh nhất và mạnh nhất khi dòng tiền, vốn là nguyên nhân chủ yếu đẩy giá, rút ra.
