Đầu tư cổ phiếu dài hạn

(ĐTCK-online) Phần lớn NĐT tham gia thị trường hiện nay đều không phải là nhà đầu tư lâu dài, mua cổ phiếu khi cảm nhận giá cổ phiếu đang ở mức hấp dẫn và bán ra khi giá cổ phiếu tăng.

Nhà đầu tư (NĐT) là người phải không chỉ sở hữu cổ phiếu mà sở hữu DN của cổ phiếu đó trong thời gian trên 1 năm. Lợi nhuận của NĐT đến từ sự chênh lệch giữa giá trị nhận được từ việc sở hữu cổ phiếu đó và thị giá (số tiền nhà đầu tư bỏ ra để mua cổ phiếu đó).

Do tính chất của khoản đầu tư, số tiền bỏ ra để đầu tư dài hạn phải thật sự bắt nguồn từ vốn dài hạn. Khoản tiền này không thể xuất phát từ các nguồn vốn vay ngắn hạn. Đầu tư gọi là dài hạn cần thiết phải "chôn vốn" trong thời gian đủ dài, do vậy nếu chi phí vốn vượt quá lợi nhuận thu được thì NĐT sẽ đối diện với rủi ro thua lỗ. NĐT cần hiểu cách tính dự tính giá trị thực một cách căn bản, hay giá trị nội tại, của cổ phiếu. Không ước tính được giá trị thực của DN thì khó có thể đầu tư hiệu quả.

Nguyên tắc quan trọng để đạt lợi nhuận trong đầu tư dài hạn là phải mua với giá tốt, tức là giá rẻ hơn giá trị của cổ phiếu. NĐT cần khôn ngoan để không rơi vào "bẫy" giá của cổ phiếu và lầm lẫn giữa giá và giá trị thực. Mua cổ phiếu với giá được xem là rẻ, nhưng cao hơn giá trị của cổ phiếu, thì NĐT sẽ bị thua lỗ.

Giá tốt xảy ra bởi một số nguyên nhân như thị trường không biết hết giá trị của DN đó và đánh giá nó thấp, hay khi thị trường bước vào giai đoạn sụp đổ hoặc suy thoái. Một NĐT nổi tiếng thế giới nhận định rằng, hãy mua cổ phiếu của DN tốt khi mọi người đang sợ hãi và bán ra. Dĩ nhiên chỉ mua khi giá thấp hơn giá trị thực.

NĐT nên tìm mua cổ phiếu của các DN dẫn đầu thị trường trong ngành kinh doanh chính, hoặc là sở hữu thương hiệu được khách hàng đánh giá cao. NĐT có thể tìm biết việc này qua những trải nghiệm hàng ngày của mình. Ngoài ra, NĐT cũng cần chọn DN có mô hình kinh doanh đơn giản hơn là đầu tư vào những DN kinh doanh quá phức tạp mà NĐT không hiểu rõ. DN cần có doanh thu, tỷ suất lợi nhuận cao và đặc biệt là tăng trưởng tốt, có dòng tiền mặt dồi dào.

NĐT cần lưu ý, trong hoạt động kinh doanh, dòng tiền mặt quan trọng hơn lợi nhuận. NĐT cũng cần quan tâm xem DN có chia cổ tức đều đặn hay không. Tùy thuộc vào chiến lược mà DN có kế hoạch chia cổ tức cho phù hợp. Nếu DN đang phát triển bình thường thì nên chia một phần hay hết lợi nhuận sau thuế để NĐT tái đầu tư và sử dụng khoản lợi nhuận này. Trong trường hợp, DN đang tăng trưởng mạnh và có tỷ lệ lãi suất cao, thì DN có thể giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư. Điều quan trọng nữa là DN có ban quản lý có tầm nhìn, có năng lực lãnh đạo,  chuyên nghiệp và trung thực.

Nếu nhìn vào giá trị thực của doanh nghiệp làm tiêu chuẩn căn bản để đưa ra quyết định đầu tư, NĐT cần lưu ý giá trị thực của DN không phải là một giá trị tuyệt đối. Giá trị của DN có thể bao gồm cả giá trị hữu hình và vô hình. Điều đáng nói ở đây là giá trị vô hình thì khó xác định và phụ thuộc nhiều vào ước tính.

Một số kinh nghiệm đầu tư cổ phiếu dài hạn:

 

Không có một quy chuẩn nào đảm bảo sự thành công trong đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, vẫn có những nguyên tắc cơ bản mà khi tuân thủ nó, NĐT có thể tạo ra cơ hội thành công lớn trên thị trường.

Mua cổ phiếu đang lên và bán đi những cổ phiếu mất giá là việc NĐT nên làm trong quá trình đầu tư. Thông thường, sau một thời gian, nếu NĐT tính toán thấy khoản đầu tư của mình đã sinh lợi lớn và cổ phiếu này sẽ không có khả năng tăng giá nữa thì nên bán chúng đi. NĐT không nên quá trung thành vào một nguyên tắc đầu tư cá nhân cứng nhắc nào mà nên đánh giá đúng tiềm năng của các công ty thông qua nghiên cứu của chính bản thân. Trong mỗi trường hợp, NĐT sẽ phải tự lập ra kế hoạch và quyết định đầu tư, mua cổ phiếu nào với mức giá bao nhiêu là hợp lý để đảm bảo khoản đầu tư có cơ hội thành công cao. Không có gì bảo đảm rằng cổ phiếu được đồn thổi là tốt sẽ sinh ra lợi nhuận. Khi ra quyết định đầu tư, NĐT phải biết rõ lý do tại sao. NĐT cần phải tự mình tiến hành những nghiên cứu và phân tích kỹ lưỡng trước khi rót vốn đầu tư vào loại cổ phiếu nào đó. Nếu NĐT lệ thuộc vào thông tin do người khác cung cấp thì rất dễ mắc phải sai lầm. Việc dựa vào nguồn thông tin không chính thống không khiến NĐT trở thành NĐT dài hạn thành công trên thị trường.

Điểm mấu chốt trong đầu tư chứng khoán là NĐT không nên mất bình tĩnh khi cổ phiếu bị xuống giá trong thời điểm nào đó. Với tư cách là NĐT dài hạn, NĐT cần tự tin vào chất lượng của các khoản đầu tư thay vì việc có những lo lắng không cần thiết có thể xuất phát từ những lợi ích ngắn hạn. Đồng thời, NĐT cũng không nên vì lợi nhuận trước mắt mà thay đổi thời gian nắm giữ cổ phần, hoặc bán ngay khi thấy giá của cổ phiếu đó đang ở mức cao. NĐT cần nắm bắt thông tin từ những chuyển động của thị trường, xem xét giá cổ phiếu trên cơ sở nhiều năm liền.

Phần lớn NĐT nhìn vào chỉ số P/E, coi đây là chỉ số cơ bản để đưa ra quyết định đầu tư. Tuy nhiên, nếu chỉ sử dụng chỉ số này để ra quyết định thì rất có thể NĐT phải đối mặt với nguy cơ thua lỗ. Chỉ số P/E chỉ giúp ích cho NĐT tốt nhất khi đặt nó vào trong bức tranh toàn cảnh và kết hợp với những phương pháp phân tích khác. Một chỉ số P/E thấp không có nghĩa rằng mức độ an toàn của một cổ phiếu cao và ngược lại. Ngoài ra, NĐT thường cho rằng sẽ ít bị thua lỗ hơn nếu đầu tư vào những cổ phiếu có mức giá thấp. Trong thực tế, cổ phiếu giá rẻ mang tính rủi ro cao hơn cả những cổ phiếu giá cao, do cổ phiếu giá cao được giao dịch thường xuyên hơn (có tính thanh khoản cao).

Nếu NĐT luôn thay đổi liên tục chiến lược đầu tư thì việc đầu tư rất khó thành công. Ngược lại, NĐT đi theo chiến lược đầu tư đã được chứng minh là hiệu quả trước đó sẽ luôn đi trước thị trường và tránh được thất bại mà phần lớn NĐT khác gặp phải. Để làm được điều này, NĐT cần học cách phân tích những dữ liệu, biểu đồ, kết quả kinh doanh hiện tại, rồi định hướng điều gì sẽ xảy ra và quyết đoán trong việc đưa ra quyết định.

Thông thường, NĐT dài hạn chọn chiến lược "mua và nắm giữ", không phụ thuộc vào sự biến động trên TTCK trong một vài phiên giao dịch. Nếu NĐT không có kinh nghiệm, nguồn vốn không ổn định, hạn chế về khả năng phân tích thì không nên áp dụng chiến lược đầu tư dài hạn. Do vậy, phần lớn NĐT không phù hợp với chiến lược đầu tư này.