Báo cáo tóm tắt… quá tóm tắt!
Tổng công ty cổ phần Dịch vụ tổng hợp Dầu khí (PET - niêm yết trên HOSE) không những chậm công bố báo cáo tài chính quý II/2008, mà còn công bố những số liệu theo kiểu… đánh đố người đọc! Cụ thể, theo báo cáo kết quả kinh doanh quý II/2008 công bố trên trang web của HOSE, lãi gộp của PET là 125,610 tỷ đồng, chi phí bán hàng 83,671 tỷ đồng, chi phí quản lý DN 1,214 tỷ đồng, chi phí khác không đáng kể, vậy nhưng, lãi thuần chỉ có 13,493 tỷ đồng (lẽ ra phải là 40,7 tỷ đồng). Đúng là báo cáo tóm tắt! Tìm đọc báo cáo tài chính đầy đủ nhưng không thấy trong trang web của HOSE, vào trang web của PET www.petrosetco.com.vn thì thấy, nhưng rồi… thất vọng!
Báo cáo đầy đủ… không đầy đủ!
Trong báo cáo kết quả kinh doanh quý II/2008 (đầy đủ) đăng tải trên trang web của PET có nêu thêm: chi phí tài chính 45,367 tỷ đồng. Đây đúng là nguyên nhân khiến lợi nhuận sụt giảm. Nhưng chỉ tiêu này lại là một câu đố khác khó lý giải hơn. Trong cấu thành của chi phí này có khoản lãi vay phải trả 19,033 tỷ đồng, chiếm 42%, ngoài ra không thấy nêu một khoản nào khác. Trong phần thuyết minh, Công ty cũng không diễn giải gì thêm. Tuy vậy, trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ quý II cho thấy, tiền chi trả lãi vay là 9,280 tỷ đồng, không phải là 19,033 tỷ đồng như trong báo cáo kinh doanh. Chênh lệch tới gần 10 tỷ đồng!
Lần giở lại báo cáo tài chính quý I/2008 của PET cũng thấy có sự chênh lệch. Trong báo cáo kinh doanh quý I, lãi vay phải trả là 15,082 tỷ đồng, nhưng ở báo cáo lưu chuyển tiền tệ, phần trả lãi vay chỉ là 7,530 tỷ đồng, chênh lệch gần một nửa. Càng khó hiểu hơn khi ở báo cáo kinh doanh luỹ kế 6 tháng đầu năm 2008, phần lãi vay phải trả là 74,361 tỷ đồng, đúng bằng tổng chi phí tài chính của cả 6 tháng.
Như vậy, ở đây có 3 con số lệch nhau: tính chung 6 tháng đầu năm, theo báo cáo kinh doanh từng quý tổng hợp lại thì lãi vay là 34,116 tỷ đồng; theo báo cáo lưu chuyển tiền tệ, lãi vay là 16,811 tỷ đồng; còn theo báo cáo kinh doanh, lãi vay lại là 74,361 tỷ đồng.
Những NĐT nhỏ lẻ thường được nhắc tới như thành phần chiếm đa số, hiểu biết hạn chế, mua bán theo tâm lý "bầy đàn", là nhân tố chính gây nên sự dao động lớn trên TTCK, họ chỉ có được những thông tin chính thống, chậm chạp để quyết định mua bán chứng khoán, với tư cách là một NĐT cá nhân, xin được hỏi:
- Gặp những báo cáo "rối mù" như trên thì làm sao NĐT thẩm định đúng sai, thật giả?
- Tin vào con số nào trong những số liệu nêu trên?
- Báo cáo quá tóm tắt và đầy mâu thuẫn như vậy thì trách nhiệm thuộc về ai?
- Đến bao giờ NĐT mới được cung cấp những thông tin đầy đủ, kịp thời, đúng quy định?
Theo tìm hiểu của Đầu tư Chứng khoán, báo cáo kết quả kinh doanh tóm tắt quý II/2008 của PET nộp cho HOSE được lập không đúng mẫu theo Thông tư số 38/2007/TT-BTC, cụ thể là thiếu khoản mục Doanh thu hoạt động tài chính và Chi phí hoạt động tài chính, nên người đọc sẽ không biết được lý do tại sao lợi nhuận sau thuế đạt thấp (quý I, doanh thu hoạt động tài chính của PET là 18,125 tỷ đồng, chi phí hoạt động tài chính là 45,367 tỷ đồng).
PET là tổng công ty, có các công ty con trực thuộc nên khoản lãi vay phải trả trong báo cáo kết quả kinh doanh quý I và II/2008 bao gồm lãi vay phải trả của các công ty con. Khoản lãi vay phải trả này lớn hơn so với số liệu trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ là do báo cáo lưu chuyển tiền tệ được lập theo phương pháp trực tiếp, ghi nhận các khoản thực trả (không phải là "phải trả"). Còn trong báo cáo kết quả kinh doanh lũy kế 6 tháng đầu năm, lãi vay phải trả lên tới 74,3 tỷ đồng, không khớp so với tổng của 15,082 tỷ đồng trong quý I và 19,033 tỷ đồng trong quý II (tức 34,058 tỷ đồng) có lẽ là do PET tính nhầm, bởi chi phí tài chính 6 tháng là 74,361 tỷ đồng, khó thể xảy ra trường hợp lãi vay phải trả cũng là 74,361 tỷ đồng, trong khi báo cáo kết quả kinh doanh quý I và II cho thấy, lãi vay phải trả tổng cộng là 34,058 tỷ đồng.
Một sự giải thích rõ ràng hơn có lẽ phải chờ PET công bố. Nhưng từ trường hợp này của PET cho thấy, việc công bố thông tin của một số DN vẫn chưa được chú trọng. Tại sao PET lại gửi HOSE bảng kết quả kinh doanh tóm tắt và thiếu sót, trong khi công bố trên trang web của Công ty lại là bản đầy đủ? Tại sao HOSE lại chấp nhận đăng tải những thông số tài chính khó hiểu và bất nhất của PET? Rất mong các DN nâng cao trách nhiệm trong việc công bố thông tin, làm sao thông tin đến với NĐT được chính xác, kịp thời, đầy đủ và rõ ràng.