“Bộ Xây dựng không sai và không có chuyện xin lỗi ở đây”. Lời khẳng định của ông Nguyễn Trần Nam, Thứ trưởng Bộ Xây dựng tại cuộc họp báo Chính phủ kéo dài đến 19h tối 28/2 là “dấu chấm lửng” cho sự kiện xã hội nóng nhất tuần qua: Cuộc tranh luận “nảy lửa” xung quanh Thông tư 16/2010/TT-BXD.
Câu chuyện vốn âm ỉ qua nhiều vụ khiếu kiện trước đó được “khơi mào” khi Nhóm nghiên cứu thuộc Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đưa ra một báo cáo khẳng định, việc hướng dẫn cách tính diện tích sàn căn hộ theo Thông tư 16 là trái quy định của Luật Nhà ở và Nghị định 71. Và những quy định này đã thổi bùng tình trạng tranh chấp liên quan đến diện tích căn hộ thời gian qua ở các khu chung cư, mà thiệt thòi đều do người dân gánh chịu.
Cuộc giải trình sau đó tại Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, các bên vẫn bảo lưu quan điểm của mình và sức nóng của cuộc tranh luận tiếp tục diễn ra tại buổi họp báo Chính phủ chiều 28/2, khi trước chất vấn của báo giới, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam một lần nữa cho rằng, việc tính diện tích sàn căn hộ theo một trong hai phương pháp nêu tại Thông tư số 16 đều không gây thiệt hại về quyền lợi cho người mua căn hộ, cũng như mang thêm lợi nhuận cho bên bán. Trả lời câu hỏi tại sao Bộ Xây dựng lại phải ban hành thêm Thông tư số 03/2014/TT-BXD có hiệu lực từ ngày 8/4/2014, theo ông Nam, việc sửa đổi một điều trong Thông tư 16 không phải vì thông tư này sai, mà vì quy định hiện không còn phù hợp với thực tiễn (!?).
"Thay vì trước đây hướng dẫn 2 cách tính diện tích sàn thì Thông tư 03 chốt lại một phương án, bởi trong quá trình áp dụng, người dân và chủ đầu tư có nhiều cách hiểu, có thể sai và gây nhiều khó khăn cho việc áp dụng. Thông tư 03 đưa ra một cách thống nhất hơn, chứ Thông tư 16 không sai", Thứ trưởng Nam chốt lại.
Tuy nhiên, việc chốt lại những tranh luận về Thông tư 16 lại mở ra nhiều băn khoăn, lo lắng cho giới kinh doanh bất động sản khi Thông tư số 03 có hiệu lực có thể làm tăng giá căn hộ lên khoảng 5 - 7%.
Trao đổi với Đầu tư Bất động sản, đại diện Liên minh Các sàn giao dịch bất động sản G5 phân tích, đa số các hợp đồng mua bán căn hộ hiện đều tính diện tích theo tim tường. Vì vậy, đơn giá bán 1 m2 sàn căn hộ sẽ giảm xuống. Nay theo Thông tư 03 phải tính diện tích sàn căn hộ theo kích thước thông thủy thì đơn giá bán 1 m2 sàn căn hộ sẽ tăng lên.
“Mặc dù tổng giá bán căn hộ của 2 trường hợp này đều không thay đổi, nhưng đơn vị bán hàng sẽ phải niêm yết giá với mỗi m2 tăng lên từ 5 - 7%, điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến tâm lý khách hàng”, vị này nói và cho rằng, điều này có thể tác động tiêu cực đến thị trường.
Cũng theo vị này, Thông tư 03 còn có thể tạo ra một cuộc cạnh tranh không lành mạnh khi các dự án ra hàng thời điểm trước tính diện tích theo tim tường giá bán 1 m2 sẽ rẻ hơn, trong khi những dự án ra sau phải tính diện tích thông thủy thì giá bán chắc chắn sẽ cao hơn nhiều, mặc dù chất lượng căn hộ không thay đổi.
Và trên thực tế, như đã từng xảy ra, người mua nhà đa số đều nhìn vào và “bị ấn tượng” bởi giá bán hơn là những điều khoản trong hợp đồng - điều có thể khiến họ thiệt hại cả tỷ đồng để mua những cái cột như trường hợp của các cư dân khu căn hộ KeangNam!
Bởi vậy, có thể nói, cái kết cho Thông tư 16 vẫn là một cái kết mở!
Nó có thể mở ra những lo lắng của chủ đầu tư khi họ đang bằng mọi cách hạ giá bán căn hộ để hấp dẫn khách hàng. Hoặc những băn khoăn của người mua nhà như trường hợp một bạn đọc gọi về đường dây nóng của Đầu tư Bất động sản, rằng với các hợp đồng đã ký theo Thông tư 16, nhưng chủ đầu tư chưa bàn giao nhà thì có được tính lại theo Thông tư 03?
Quan trọng hơn, đó cũng có thể là bài học cho cơ quan quản lý thị trường. Với sự tác động đến toàn xã hội liên quan đến những vấn đề sát sườn của người dân, sự cân nhắc kỹ càng, xin ý kiến nhiều bên mỗi khi ban hành chính sách là điều tối quan trọng.
