Đào tạo chứng khoán, học còn vênh với hành

Phân vai nhưng đừng tạo “lỗ hổng”         

Phân vai giữa các cơ sở đào tạo, CTCK, công ty quản lý quỹ trong đào tạo người hành nghề và công chúng đầu tư là cần thiết. Tuy nhiên, nếu thiếu cơ chế hợp tác chặt chẽ, hiệu quả giữa các đơn vị này, thì sẽ tạo ra “lỗ hổng” trong hoạt động đào tạo, dẫn đến chất lượng nguồn nhân lực không cao.

Các chuyên gia cảnh báo tại Diễn đàn GMS CMEF 2015 do Sở GDCK Hà Nội (HNX) phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Đào tạo chứng khoán (SRTC) tổ chức. Ngoài nước chủ nhà Việt Nam với đại diện HNX, HOSE, các CTCK tham dự…, Diễn đàn còn thu hút sự tham gia của đại diện các quốc gia tiểu vùng sông Mê Kông gồm: Thái Lan, Lào, Campuchia.

“Tuy đã có nhiều nỗ lực đổi mới, nhưng nội dung và phương pháp đào tạo các sinh viên chuyên ngành tài chính, ngân hàng, chứng khoán của các trường đại học hiện vẫn thiên về lý thuyết, thiếu thực hành. Điều này khiến sinh viên sau khi tốt nghiệp có ít kỹ năng làm việc, nên các CTCK phải đào tạo lại thì mới đáp ứng được yêu cầu công việc”, ông Nguyễn Hoàng Giang, Tổng giám đốc CTCK VNDirect nhìn nhận.

Phản hồi từ các trường đại học cho thấy, không phải họ không biết thực trạng học còn vênh với hành. Đại diện Học viện Ngân hàng đặt câu hỏi, để khắc phục tình trạng này, các trường đại học có nên tăng cường đào tạo chuyên sâu, tăng thời lượng đào tạo thực hành hay không? Có nên phân vai như hiện tại trong hoạt động đào tạo giữa các trường đại học, SRTC, các đơn vị sử dụng nhân sự như CTCK, công ty quản lý quỹ?

Theo ông Nguyễn Đoan Hùng, nguyên Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK), hiện là cố vấn cao cấp cho SRTC, từ kinh nghiệm quốc tế, cũng như trực tiếp làm việc với các chuyên gia nước ngoài, sự phân vai trong hoạt động đào tạo nguồn nhân lực cho lĩnh vực chứng khoán là cần thiết.

“Nếu các trường đại học quá đi sâu vào hoạt động đào tạo nhân lực cho lĩnh vực chứng khoán sẽ không phù hợp. Dù rất cố gắng nhưng vẫn sẽ có độ vênh so với nhu cầu sử dụng. Do đó, các trường đại học chỉ nên đào tạo kiến thức nền tảng, còn đào tạo chuyên sâu nên có sự phối hợp với các CTCK, công ty quản lý quỹ. SRTC thực hiện nhiệm vụ đào tạo, cấp chứng chỉ cho người hành nghề chứng khoán”, ông Hùng nói và lưu ý, điều quan trọng là các trường đại học, SRTC, các đơn vị sử dụng nguồn nhân lực chứng khoán cần phối hợp chặt chẽ trong thiết kế các chương trình, tổ chức đào tạo để tận dụng thế mạnh của nhau, đồng thời nâng cao được chất lượng đào tạo.

Từ kinh nghiệm đào tạo của một TTCK phát triển hơn trong khu vực, TS. Krisada Sektrakul, Giám đốc Trung tâm Đào tạo thị trường, Sở GDCK Thái Lan (SET) chia sẻ, mô hình đào tạo mới đang áp dụng tại Thái Lan nhấn vào 3 trụ cột: phát triển nội dung đào tạo, đổi mới hệ thống hạ tầng cũng như thi sát hạch, nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho lĩnh vực chứng khoán. Điểm mấu chốt của mô hình này là ngày càng tăng cường sự phối hợp, gắn kết các chương trình, cách thức đào tạo giữa SET, các trường đại học và CTCK.

“SET đã ký biên bản ghi nhớ về hợp tác đào tạo với hơn 20 trường đại học ở Thái Lan. Chúng tôi mở ra nhiều dự án đào tạo thông qua cơ chế hợp tác này như: tham gia soạn thảo giáo trình, thiết kế chương trình đào tạo, xây dựng các phòng thực hành… Đặc biệt, gần đây chúng tôi mở ra các trung tâm hỗ trợ các trường đại học triển khai hoạt động đào tạo tại 7 tỉnh trên cả nước. Chúng tôi mời các nhà môi giới uy tín tới giảng dạy, nói chuyện với sinh viên - người hành nghề trong tương lai, đồng thời là NĐT tiềm năng. Qua đó, giúp sinh viên gắn kết học lý thuyết với thực hành”, ông Krisada Sektrakul nói. 

Nên “làm mới” chương trình đào tạo

TTCK Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển, nên nhu cầu về nguồn nhân lực cho lĩnh vực này sẽ gia tăng trong thời gian tới. Ông Giang cho rằng, SRTC cần làm mới chương trình đào tạo, thi sát hạch.

“Thay vì phải tham gia các khóa học tập trung kéo dài tại SRTC nếu muốn tham gia thi và lấy chứng chỉ theo quy định của UBCK, SRTC nên đổi mới cách thức đào tạo theo thông lệ quốc tế, phù hợp với đặc thù và nhu cầu của người hành nghề chứng khoán. Vì tính chất công việc, họ rất khó thu xếp thời gian để theo học tập trung các khóa học kéo dài tại SRTC. Do đó, SRTC nên thiết kế thêm các khóa học từ xa, học trực tuyến, đồng thời tổ chức thi trực tuyến, để tiết kiệm thời gian và tạo sự thuận lợi cho người học”, ông Giang khuyến nghị.

Từ những ý kiến trao đổi của các chuyên gia trong và ngoài nước, Phó chủ tịch UBCK Phạm Hồng Sơn cho rằng, GMS - CMEF 2015 tạo cơ hội hợp tác song phương cũng như đa phương giữa các thành viên thị trường vốn khu vực GMS, các CTCK, trường đại học và học viện nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ TTCK, đồng thời thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các thị trường khu vực, hướng tới hội nhập thị trường vốn ASEAN và thành lập Cộng đồng kinh tế ASEAN vào cuối năm 2015.