Nông dân cũng đào coin
Cách trung tâm thành phố Cần Thơ không xa, giữa một khu đất trống nằm xa khu dân cư là khu nhà xưởng tập hợp hơn 150 máy đào coin hoạt động liên tục hàng ngày.
Anh Nguyên, phụ trách kỹ thuật của xưởng đào coin này cho biết, xưởng do một số cá nhân dựng lên vào tháng 4/2017. Chỉ sau 8 tháng, số lượng máy đã tăng từ gần 40 lên 150 máy. Vào thời điểm phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán có mặt ở đây, xưởng đang chuẩn bị lắp thêm hai dàn máy đào nữa.
Là kỹ sư công nghệ, anh Nguyên vừa phụ trách kỹ thuật, vừa đầu tư 5 máy đào, đặt ở xưởng này. Hai tháng trước, anh bỏ ra 50 triệu đồng đầu tư cho mỗi máy. Đến nay, anh đã thu hồi hết vốn đầu tư, còn máy vẫn chạy, giúp anh kiếm tiền mỗi ngày từ coin.
Siêu lợi nhuận là lý do nhiều người, trong đó có anh Nguyên, đổ tiền đầu tư máy đào tiền ảo. Ước tính, với mặt bằng giá coin và tốc độ đào coin hiện nay, sau 4 tháng là nhà đầu tư có thể thu về số tiền tương đương vốn của một máy đào coin.
Theo anh Nguyên, ở Cần Thơ có nhiều xưởng đào coin giống như xưởng anh đang quản lý. Không chỉ những nhà đầu tư có nguồn vốn nhàn rỗi mà nhiều người nông dân không biết gì về công nghệ cũng bỏ tiền mua máy đào bitcoin để kiếm thêm thu nhập hàng tháng.
Việc tập trung nhiều máy đào bitcoin vào một khu nhà xưởng mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư, quan trọng nhất là giúp giảm chi phí. Bản chất của đào coin là chạy phần mềm máy tính để giải các thuật toán. Nếu giải đúng thuật toán, coin tự động sẽ đổ về ví điện tử của người đào. Máy phải chạy liên tục 24/24h, nếu dừng đào thì khả năng lỗ rất cao.
Vì thế, sau khi đầu tư máy, điện là chi phí lớn nhất để đào coin. Do tập trung nhiều máy trong khu xưởng nên nguồn điện được sử dụng là điện 3 pha phục vụ sản xuất, chi phí thấp hơn so với dùng điện dân dụng, khoảng 500.000 đồng/máy/tháng.
Máy "đào" bitcoin, chạy phần mềm máy tính để giải các thuật toán, nếu giải đúng thì tiền điện tử sẽ tự động chuyển vào tài khoản của người đào
Bình quân một máy đào coin tiêu tốn khoảng 1.000 kWh. Tổng tiền điện cho một máy khoảng 1,8 triệu đồng/tháng, nếu tính theo giá điện dân dụng. Trong khi đó, chạy liên tục vài máy đào tại nhà có thể gặp rủi ro cháy máy nếu quá tải điện. Mặt khác, máy này tỏa nhiệt và hơi ồn.
Tùy thuộc vào diễn biến giá coin, nhưng nhà đầu tư có thể thu lợi hàng triệu đồng mỗi tháng trên một máy đào. Thời điểm giá coin tăng cao, anh Nguyên lãi ròng hơn 10 triệu đồng/tháng/máy.
Với lợi thế sử dụng điện 3 pha, nhiều tiệm game online cũng cho chạy máy vào ban đêm để đào coin, kiếm thêm thu nhập ngoài doanh thu từ khách thuê chơi game.
Lợi nhuận từ đào coin cũng đẩy giá máy, linh kiện lắp máy đào tăng cao gấp rưỡi trong thời gian qua. Người đào có thể mua máy nguyên chiếc hoặc tự lắp ráp. Bộ phận quan trọng nhất của máy là card đồ họa. Loại card này quyết định giá trị đồng tiền đào được. Chẳng hạn, card đồ họa để đào bitcoin đắt hơn rất nhiều so với card đồ họa dùng để đào các loại đồng tiền kỹ thuật số (cryptocurrency), đồng tiền con của bitcoin như ETH, Lifecoin, ETC…
Đa phần nhà đầu tư thường đào các loại tiền kỹ thuật số này để quy đổi ra đồng bitcoin. Mỗi máy đào cần tối thiểu 5 card đồ họa, chi phí đầu tư cho một máy đào hiện nay phổ biến là 70 triệu đồng. Tuổi đời một máy trung bình từ 1 - 2 năm và cần nâng cấp liên tục để cải thiện hiệu quả sử dụng. Phần mềm đào coin phổ biến là Playbitcoin, 50 Miner, MinerGate, GUIminer..., có thể dễ dàng tải về miễn phí.
Không đào được thì buôn
Tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, do giá điện đắt đỏ nên hoạt động đào coin không phát triển mạnh mẽ. Thay vào đó, nhà đầu tư đổ tiền mua bán tiền ảo kiếm lời, trong đó có một lượng tiền nhất định chuyển từ kênh chứng khoán, bất động sản sang đầu tư tiền ảo.
Đầu năm 2017, được mời chào đầu tư vào tiền ảo, một nhà đầu tư chứng khoán tên Hiền bỏ ra một số vốn nhỏ để mua coin, nhưng nhanh chóng mất nửa số tiền do không bán được. Sau thời gian tìm hiểu và nghiên cứu, anh Hiền quyết định đầu tư coin một lần nữa, với số vốn lớn hơn nhiều. Với kiến thức đầu tư tự tìm hiểu, anh chia danh mục đầu tư vào 7 loại coin có mức độ an toàn cao và dành một phần vốn để cho vay coin lấy lãi.
Về hoạt động cho vay, nhà đầu tư mua một loại coin nhất định sau đó cho người khác vay, thông qua sàn giao dịch. Bên vay được quyền giao dịch coin này phải trả phí vay hàng tháng. Anh Hiền cho biết, lãi suất vay coin có thể lên đến 48%/tháng. Tuy nhiên, rủi ro mất tiền khá cao khi người vay mất khả năng thanh toán.
Rủi ro lớn nhất với đầu tư tiền ảo là bị mất tài khoản. Theo anh Hiền, để phòng rủi ro hacker đánh cấp tài khoản, người chơi tiền ảo nên dùng hệ điều hành Mac OS, kết hợp phần mềm diệt virus cũng như sử dụng bảo mật 3 lớp bao gồm mật khẩu, xác nhận qua tin nhắn điện thoại và xác nhận qua Google Authenticator.
“Tất cả những điều đó không đảm bảo hoàn toàn cho tài khoản của mình. Tôi thường mua nhanh, bán nhanh”, anh Hiền nói.
Ngay cả với những người đào coin thì hoạt động giao dịch bán coin cũng phải tính toán kỹ để đảm bảo lợi nhuận. Những ngày cuối tháng 12/2017, giá bitcoin giảm đáng kể sau khi lập đỉnh 20.000 USD/bitcoin vào giữa tháng. Người đào coin sẽ phải tính toán bán ra ngay sau khi đào được, quy về tiền USD hoặc VND thể thu hồi vốn, hoặc bán một phần để trang trải chi phí hàng ngày và nắm giữ phần còn chờ giá coin tăng.
Nguy cơ trắng tay
Theo thống kê của Google, bitcoin là một trong những từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất trên thế giới và ở cả Việt Nam trong năm qua.
Ra đời từ năm 2009 với mục đích cung cấp một giải pháp mới về thanh toán, nhưng đến năm 2015 giới đầu tư thế giới mới bắt đầu quan tâm đến bitcoin, khi đó giá 1 đồng bitcoin chưa đầy 1 USD. Sau hơn 2 năm, bitcoin khiến giới đầu tư toàn cầu “sôi sục” khi liên tục có diễn biến tăng mạnh, có ngày tăng cả ngàn USD.
Giá tăng cao nên số lượng tội phạm liên quan đến công nghệ thông tin nói chung và bitcoin nói riêng tăng chóng mặt trong thời gian gần đây. Một trong những hành vi phổ biến là đánh cắp email cá nhân của người dùng để “hack” ví blockchain (chứa coin) của nhà đầu tư, đánh cắp tiền. Những hình thức lừa đảo, gian lận, những trường hợp mất tiền vì bị đánh cắp tài khoản liên tục xảy ra, với hình thức ngày càng tinh vi hơn.
“Bỗng vào một ngày đẹp trời, khi bạn không đăng nhập được vào tài khoản của mình được nữa, hoặc nếu vào được nhưng thấy số coin của mình về 0, bạn cũng chỉ biết chấp nhận mà thôi”, anh Hiền nói.
Một rủi ro khác là sập sàn giao dịch, như trường hợp mới đây của một trong những chợ giao dịch lớn của Hàn Quốc là Youbit đã đóng cửa do nghi ngờ bị tấn công bởi hacker, tác động tiêu cực đến giá bitcoin. Trước đó, tháng 7/2017, sàn giao dịch tiền ảo lâu đời và phổ biến nhất thời điểm đó trên thế giới là BTC-E đóng cửa không rõ nguyên nhân, gây tâm lý hoang mang và làm giảm sút đáng kể niềm tin của nhà đầu tư vào loại hình đầu tư này.
Bản chất của đào coin là chạy phần mềm máy tính để giải các thuật toán, nếu giải đúng thuật toán, coin tự động sẽ đổ về ví điện tử, được tạo miễn phí thông qua tài khoản cá nhân của nhà đầu tư. Nhà đầu tư có thể giao dịch coin thông qua các sàn giao dịch trong nước hoặc quốc tế.
Trên thế giới, hiện có khoảng 21 triệu bitcoin. Theo quá trình phát triển, ngoài bitcoin còn có hơn 1.000 loại tiền kỹ thuật số khác ra đời trên nền tảng của bitcoin, gọi là altcoin.