Trải qua một năm đầy biến động do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Cuộc bình chọn năm nay diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt do tất cả các doanh nghiệp bị tác động tiêu cực đến sản xuất - kinh doanh. Thời điểm soạn thảo BCTN rơi vào giai đoạn giãn cách xã hội, công tác tổng hợp thông tin, soạn thảo và công bố báo cáo của doanh nghiệp bị ảnh hưởng, vì vậy lượng thông tin và thời điểm công bố thông tin của nhiều doanh nghiệp bị trễ hạn. Diễn biến này phần nào ảnh hưởng đến kết quả đánh giá của doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam trong năm 2021.
Nhiều tiến bộ trong bối cảnh mới
 |
| Ông Nguyễn Thành Vinh, Thành viên Hội đồng sơ khảo chấm Báo cáo thường niên năm 2021 |
Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết năm nay đã thu hút hơn 500 doanh nghiệp niêm yết trên hai sàn chứng khoán HOSE, HNX, các doanh nghiệp được chia thành các nhóm theo mức vốn hóa lớn, vừa và nhỏ, cạnh tranh ở ba hạng mục giải thưởng là: Báo cáo thường niên - Báo cáo Phát triển bền vững - Quản trị công ty. Với hạng mục BCTN, tất cả các BCTN của năm tài chính 2020 đủ điều kiện tham gia bình chọn đều phải trải qua 2 vòng chấm. Trước khi vào vòng Chung khảo, BCTN của các doanh nghiệp sẽ được soát xét bởi 4 công ty kiểm toán hàng đầu Big 4 là Deloitte, Ernst & Young, KPMG và PwC nhằm đảm bảo tính khách quan độ tin cậy và chính xác cao nhất cho từng hạng mục tiêu chí chấm điểm. Tại vòng chấm chung khảo, Hội đồng bình chọn sẽ dựa vào kết quả chấm sơ khảo, kết quả soát xét của Big 4 để bình chọn ra các BCTN có số điểm cao nhất của mỗi nhóm vốn hóa để trao giải.
Năm 2021, dịch Covid-19 đã tác động không nhỏ đến mọi mặt của nền kinh tế, đòi hỏi các doanh nghiệp phải thay đổi cách thức làm việc để thích nghi với tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp và Cuộc bình chọn năm nay cũng vậy. Vượt qua những khó khăn, trở ngại đó, Hội đồng bình chọn đã tìm ra 25 doanh nghiệp có BCTN tốt nhất để vinh danh, trao giải, trong đó nhóm vốn hóa lớn và vừa mỗi nhóm có 10 doanh nghiệp và vốn hóa nhỏ là 5 doanh nghiệp. Nhìn chung, các BCTN đạt giải năm nay đều được đánh giá xuất sắc, trình bày đầy đủ, lôi cuốn, khoa học về thông tin, cơ cấu tổ chức, hoạt động và chiến lược của các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp đạt giải đã có những đầu tư rất bài bản, ngoài BCTN bằng tiếng Việt, còn BCTN bằng tiếng Anh, một số doanh nghiệp lớn còn có lập Báo cáo phát triển bền vững riêng.
Các doanh nghiệp này còn áp dụng chuẩn mực báo cáo tiên tiến nhất trong khu vực và trên thế giới như Thẻ điểm Quản trị công ty khu vực ASEAN, chuẩn mực toàn cầu GRI trong lập báo cáo phát triển bền vững… vào công bố thông tin, đánh giá hiệu quả hoạt động của hội đồng quản trị, ban kiểm soát, ban điều hành và các chương trình phát triển bền vững.
Thông điệp BCTN của những doanh nghiệp đạt giải đều truyền tải rõ nét thông tin mang tính đặc trưng và đột phá so với các năm trước, nội dung và hình ảnh lồng ghép trong báo cáo có sự tương thích và thống nhất, tạo hiệu ứng tốt với người xem, mẫu bảng biểu minh họa cho số liệu tài chính đa dạng, nhìn vào đó người xem có thể so sánh và hình dung được tốc độ phát triển của doanh nghiệp theo các mốc thời gian cụ thể.
Doanh nghiệp đã thực hiện việc cung cấp các thông tin trong BCTN theo quy định tại Thông tư 155/2015/TT-BTC và Thông tư 96/2020/TT-BTC, những thông tin khái quát về công ty, quá trình hình thành, phát triển qua các giai đoạn và các mốc sự kiện quan trọng, ngành nghề, địa bàn hoạt động và mô hình quản trị cơ cấu bộ máy quản lý được mô tả đầy đủ trong BCTN thông qua các sơ đồ, chuỗi sự kiện và hình ảnh minh họa sống động, màu sắc hài hòa.
Các số liệu chỉ tiêu tài chính công bố trong BCTN đều thông qua kiểm toán nhằm cung cấp số liệu minh bạch, chính xác, đảm bảo tính đầy đủ, rõ ràng, không mâu thuẫn, giúp cổ đông và công chúng có thể nắm bắt tốt hơn về tình hình tài chính, hoạt động và quản trị của doanh nghiệp, để kịp thời ra quyết định biểu quyết tại đại hội đồng cổ đông, cũng như các quyết định đầu tư.
BCTN đã phân tích khá đầy đủ và chi tiết những ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp của bối cảnh kinh tế, môi trường và xã hội không chỉ ở Việt Nam, mà còn trên thế giới đến hoạt động của doanh nghiệp trong năm, cũng như những kế hoạch mục tiêu chiến lược phát triển ngắn, trung và dài hạn.
BCTN đạt giải năm nay còn tiến hành đánh giá, phân tích và đưa ra những số liệu so sánh chỉ tiêu tài chính chủ yếu với các năm trước, minh bạch thông tin về tổng số cổ phần và loại cổ phần đang lưu hành, số lượng cổ phần chuyển nhượng tự do và số lượng cổ phần bị hạn chế chuyển nhượng theo quy định của pháp luật, cơ cấu cổ đông phân theo các tiêu chí tỷ lệ sở hữu, tình hình thay đổi vốn đầu tư của chủ sở hữu qua các đợt tăng vốn cổ phần, các đợt phát hành chứng khoán khác trong năm, các giao dịch cổ phiếu quỹ đã thực hiện giao dịch trong năm, bao gồm thời điểm giao dịch, giá giao dịch và đối tượng giao dịch.
Những doanh nghiệp có BCTN tốt nhất năm nay đều tập trung vào việc nâng cao chất lượng báo cáo và mô tả cụ thể về hệ thống quản trị, khả năng tuân thủ các quy tắc quản trị công ty và điều hành doanh nghiệp. Đồng thời, mô tả rõ các thông tin về hoạt động quản trị rủi ro và quy trình quản trị rủi ro, cùng các biện pháp triển khai thực tế tại doanh nghiệp. Ngoài ra, còn tiến hành so sánh hoạt động với doanh nghiệp cùng ngành, trình bày đánh giá việc thực hiện quản trị công ty theo các tiêu chuẩn như CG code/quản trị công ty ASEAN, hay thể hiện các hoạt động quan hệ với nhà đầu tư đã thực hiện trong năm.
Bên cạnh đó, BCTN còn tập trung vào tất cả các lĩnh vực quản trị doanh nghiệp, nhấn mạnh thêm các khía cạnh quản trị tốt hướng đến phát triển bền vững, các khía cạnh đánh giá vai trò và trách nhiệm của hội đồng quản trị trong quản trị doanh nghiệp.
Chú trọng phát triển bền vững
Trong bối cảnh hiện nay, phát triển bền vững trở thành vấn đề quan tâm hàng đầu của các quốc gia, đặc biệt là Việt Nam. Ở hạng mục báo cáo phát triển bền vững, những doanh nghiệp có BCTN lọt vào vòng Chung khảo sẽ được Hội đồng bình chọn xem xét chấm điểm báo cáo phát triển bền vững.
Các doanh nghiệp vào Chung khảo năm nay đã công bố chính sách và biện pháp thực hành, mô tả nỗ lực trong việc đảm bảo thực hiện các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường trong quá trình lựa chọn nhà cung cấp, sản xuất cung ứng dịch vụ, các biện pháp xử lý tái chế nguyên vật liệu, tiết kiệm nhiên liệu trong quá trình sản xuất - kinh doanh. Đồng thời, miêu tả cụ thể những biện pháp xử lý nước thải, rác thải và biện pháp giảm thiểu phát thải nhà kính do hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp ra môi trường.
Báo cáo phát triển bền vững được lập theo tiêu chuẩn GRI Standard với một cấu trúc rõ ràng, trình bày ngắn gọn, kết hợp với việc sử dụng các hình vẽ, minh họa và biểu đồ một cách hợp lý.
Doanh nghiệp đạt giải cũng đưa ra được các chính sách liên quan tới tác động môi trường của công ty, đồng thời công bố người chịu trách nhiệm cao nhất trong việc triển khai các chính sách và vấn đề môi trường trong doanh nghiệp, cũng như thông tin về các vi phạm pháp luật trong việc tuân thủ các quy định về môi trường. Đại đa số doanh nghiệp trong tốp 25 BCTN tốt nhất đều mô tả rõ về các chính sách an sinh xã hội, phúc lợi dành cho người lao động, mức lương trung bình hàng năm theo nhân viên và phân loại viên.
Ngoài ra, các chương trình đào tạo kỹ năng, học tập liên tục nâng cao tay nghề cho người lao động cũng được công bố rõ ràng trong báo cáo. Bên cạnh đó, đưa ra thông tin rõ ràng về các chính sách hoạt động đầu tư và phát triển cộng đồng, xây dựng các mục tiêu phấn đấu phát triển bền vững, môi trường cụ thể trung, dài hạn và các chính sách chiến lược phát triển bền vững của mình, cùng với việc hướng tới nền kinh tế và tài chính xanh, phát triển kinh tế song song bảo vệ môi trường.
Bình chọn Doanh nghiệp niêm yết là chương trình thường niên được đánh giá có ý nghĩa thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam minh bạch hơn, chuyên nghiệp hơn trong việc thực hiện công bố thông tin ra thị trường, hướng đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và thị trường chứng khoán Việt Nam. Thông tin những doanh nghiệp cụ thể được vinh danh là một trong những nội dung thu hút sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư và được dự báo, sẽ góp phần tạo nên động lực mới cho thị trường phát triển bền vững.
