Tín dụng là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm nhất trong phiên chất vấn Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng sáng 6/11.
Đại biểu Trần Thị Vân (Bắc Ninh) tỏ ra sốt ruột khi tín dụng tăng trưởng rất chậm và đề nghị Thống đốc cho biết nguyên nhân và giải pháp của Ngân hàng Nhà nước để tăng trưởng tín dụng đạt 14% như mục tiêu đề ra trong khi chỉ còn hai tháng nữa là hết năm 2023.
Trả lời, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói, lý do tăng trưởng tín dụng 9 tháng đầu năm thấp chủ yếu là do cầu tín dụng suy giảm, đơn hàng của doanh nghiệp giảm sút, khả năng khai thác cầu nội địa khó khăn do người dân khó khăn sau đại dịch Covid-19.
Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo rút ngắn thủ tục cho vay hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Đồng thời, có kiến nghị các bộ, ngành liên quan thực hiện các giải pháp cải thiện điều kiện tín dụng, đặc biệt với doanh nghiệp nhỏ và vừa được cải thiện. Nguồn cung tín dụng được điều hành theo hướng thuận lợi nhất cho các ngân hàng cung tín dụng ra nền kinh tế.
Cũng về tín dụng, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) chất vấn thêm NHNN đã thực hiện Nghị quyết Quốc hội yêu cầu nghiên cứu hạn chế và tiến tới xóa bỏ việc phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng với các ngân hàng đến đâu.Về vấn đề này, Thống đốc cho biết, room tín dụng là một trong các giải pháp điều hành của NHNN, cùng với các công cụ chính sách khác và được điều hành bám sát với chỉ đạo yêu cầu của Quốc hội và Chính phủ.
Mức tăng trưởng tín dụng hàng năm được Ngân hàng Nhà nước đưa ra định hướng đầu năm. Còn phân bổ hạn mức tín dụng dựa theo xếp hạng các tổ chức tín dụng, có tiêu chí rõ ràng về định lượng, định tính, quan trọng nhất là dựa trên kết quả xếp hạng các tổ chức tín dụng.
Mặc dù Nghị quyết của Quốc hội đã yêu cầu NHNN tiến tới xóa bỏ room tín dụng song NHNN đã tổ chức tọa đàm tham vấn ý kiến các chuyên gia kinh tế, các đại biểu quốc hội và các ý kiến đều thống nhất ở thời điểm này chưa thể bỏ cách điều hành phân bổ chỉ tiêu tín dụng. Bởi hiện nay nhu cầu vốn nền kinh tế phụ thuộc rất nhiều vào tín dụng, tỷ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam đang ở mức cảnh báo của WB, nếu bỏ chỉ tiêu này có thể làm tỷ lệ này càng trở nên rủi ro.
Theo Thống đốc, chỉ có thể bỏ room tín dụng khi các phân khúc khác của thị trường vốn hoàn thiện.
"Chúng tôi tiếp tục điều hành bằng cách này đến khi các phân khúc khác của thị trường tài chính như trái phiếu doanh nghiệp đáp ứng được nhu cầu thì việc bỏ cách điều hành phân bổ chỉ tiêu tín dụng sẽ khả thi hơn", Thống đốc cho hay.
Báo cáo Quốc hội trước đó, Thống đốc cũng cho hay, việc duy trì công cụ hạn mức tín dụng là nhằm đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng, qua đó góp phần tích cực trong kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, ổn định vĩ mô. Việc dỡ bỏ biện pháp này cần thận trọng, đảm bảo các điều kiện cần thiết và từng bước thực hiện phù hợp với điều kiện thị trường.
Cũng liên quan tới tín dụng, tại phiên chất vấn sáng nay, đại biểu Trần Thị Thanh Hương (An Giang) đặt câu hỏi về gói tín dụng 120.000 tỷ đồng vướng mắc ở đâu, tại sao giải ngân quá chậm.
Về nội dung này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng thừa nhận, gói 120.000 tỷ đồng đến nay mới giải ngân được hơn 100 tỷ đồng. Hiện có 18/63 UBND gửi văn bản công bố dự án tham gia chương trình, 53 dự án với nhu cầu vay 27.000 tỷ đồng.
Nguyên nhân khiến giải ngân gói tín dụng này còn hạn chế, theo Thống đốc, trước hết là do cả cầu lẫn cung còn hạn chế (nguồn cung về nhà ở xã hội còn ít; người dân có nhu cầu về nhà ở lớn nhưng nhu cầu vay mua nhà thì họ cân nhắc rất kỹ).
Thứ hai, điều kiện được hưởng chính sách nhà ở xã hội còn bất cập, như quy định về thu nhập không chịu thuế thu nhập cá nhân, chưa có nhà ở...
Thứ ba, gói 120.000 tỷ thực hiện 10 năm, trong khi cho vay bất động sản thường kéo dài và giải ngân theo thời gian, nên đạt thấp. Bà cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã kiến nghị, mong UBND tỉnh sớm công bố các dự án thuộc chương trình để các ngân hàng triển khai; và phối hợp với các bộ, ngành đẩy nhanh thực hiện.
Chưa hài lòng với câu trả lời của Thống đốc, đại biểu Nguyễn Anh Trí bổ sung thêm, chương trình 1 triệu nhà ở là một chương trình rất nhân văn và cần có sự tham gia vào cuộc của nhiều bộ, ngành, không chỉ riêng ngành ngân hàng, ví dụ như Bộ Xây dựng, Công đoàn...
Tán thành với nhận định của đại biểu, Thống đốc cho hay, nhu cầu nhà ở của công nhân rất lớn, song quyết định vay vốn hay không thì người dân hết sức cân nhắc. Để thực hiện chương trình này phải sử dụng nhiều nguồn lực, ngoài vốn vay thì phải có một phần nguồn lực của nhà nước để giải quyết vấn đề nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân. NHNN cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại triển khai gói 120.000 tỷ đồng này (hiện đã nâng lên 125.000 tỷ đồng và có thể tăng thêm thời gian tới nếu có thêm ngân hàng TMCP tư nhân tham gia).
