Theo cáo trạng, các cán bộ nguyên là lãnh đạo của PVN gồm ông Phùng Đình Thực (nguyên Tổng giám đốc), Nguyễn Quốc Khánh (nguyên phó Tổng giám đốc) bị cáo buộc đồng phạm với ông Đinh La Thăng (nguyên Chủ tịch HĐTV) chỉ đạo PVPower ký hợp đồng EPC với PVC trái quy định và chỉ đạo cấp dưới cấp tạm ứng 6,6 triệu USD và 1.312 tỷ đồng cho PVC. Hậu quả là Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng sai mục đích 1.115 tỷ đồng, gây thiệt hại cho nhà nước 119 tỷ đồng.
Mở đầu phiên hỏi sáng nay, luật sư Đinh Anh Tuấn, bảo vệ cho bị cáo Phùng Đình Thực đã đề nghị HĐXX mời bị cáo Đinh La Thăng lên hỏi.
Luật sư Tuấn hỏi: Chiều hôm qua, theo dõi phần trả lời của bị cáo có đưa ra nhận định về bị cáo Phùng Đình Thực, bị cáo nói, anh Phùng Đình Thực đã thực hiện hết trách nhiệm của mình. Bị cáo có thể cho biết, căn cứ vào đâu đưa ra nhận xét đó?
Bị cáo Thăng: Thưa HĐXX, thưa luật sư, bị cáo có hơn 5 năm làm Chủ tịch Hội đồng PVN, bị cáo đánh giá anh Thực là người có trách nhiệm, tận tâm, tâm huyết với công việc, rất quyết liệt.
Đối với Dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, anh Thực đã có triển khai Nghị quyết chỉ đạo thành lập ban chỉ đạo, có phân công trách nhiệm Phó tổng giám đốc.
Khi các Phó tổng giám đốc, Ban chuyên môn có báo cáo công việc liên quan đến dự án Thái Bình 2, thì anh Thực đều có giải quyết kịp thời, theo đúng thẩm quyền.
Luật sư Đinh Anh Tuấn đặt câu hỏi tiếp với ông Nguyễn Quốc Khánh (nguyên Phó tổng giám đốc PVN): Vì lý do gì, những sai phạm của hợp đồng EPC số 33 và 4194 đã không được báo cáo lên Ban Tổng giám đốc một cách kịp thời, mà có thể nói, đã bị che đậy suốt một thời gian dài. Ai phải chịu trách nhiệm trong việc chậm trễ báo cáo này?
Bị cáo Khánh trình bày: Hợp đồng do PVPower (nhà đầu tư) ký trực tiếp với Tổng thầu là PVC. Hợp đồng được ký kết dựa trên văn bản ủy quyền của HĐTV PVN ủy quyền cho HĐTV của PVPower thực hiện.
Luật sư tiếp tục truy trách nhiệm của đơn vị, cá nhân nhưng ông Khánh vẫn chỉ nhắc lại câu trả lời trên.
Trước đó, tại tòa chiều hôm qua (9/1), bị cáo Phùng Đình Thực khẳng định, trong 4 lần tạm ứng, ông nhận được 1 văn bản chỉ đạo xem xét giải quyết.
“Tôi có ý kiến trong hợp đồng không có khoản 14, nhưng họ không thực hiện theo chỉ đạo của tôi. Việc tạm ứng cho PVC, tôi không biết. Chỉ đến tháng 9, tôi mới nghe tài chính của PVC có vấn đề thì mới phát hiện".
"Ngày 21/2/2012, tôi báo cáo cụ thể về tình hình sử dụng vốn và yêu cầu hoàn trả ngay. Ông Trịnh Xuân Thanh trả lời đúng là sử dụng sai mục đích và cam kết với tập đoàn đẩy nhanh tiến độ triển khai”, bị cáo Thực khai nhận.
Hợp đồng cực kỳ thiếu sót
Nhóm luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Quốc Khánh hỏi ông Vũ Huy Quang (nguyên Tổng giám đốc PVPower): Tại sao soạn thảo, ký hợp đồng 33 thiếu các căn cứ như vậy?
Ông Quang: Hợp đồng 33 được ký trong bối cảnh rất đặc biệt, do bị ép tiến độ của tập đoàn yêu cầu phải ký ngày 28/2/2011. Trong hợp đồng 33 mục tiêu ký để khởi công, không thể triển khai bất kỳ nội dung nào của hợp đồng này. Điều 3 trong hợp đồng nói rất rõ là xác định tạm thời giá tạm tính lấy trên cơ sở các hợp đồng tương tự.
Luật sư: Một hợp đồng thiếu các căn cứ được mang ra ký kết mà ông nói mục tiêu chỉ để khởi công? Khi ký hợp đồng như vậy có giá trị pháp lý ko?
Ông Quang: Không có giá trị pháp lý.
Luật sư: Có lãnh đạo nào của PVN chỉ đạo các ông phải ký hợp đồng như thế không?
Ông Quang: Có các văn bản cụ thể với thông báo 120 ngày 10/2/2011 và 1356 ngày 21/2/2011.
Luật sư: Các văn bản này ông Nguyễn Quốc Khánh chỉ đạo PVPower hoàn tất các công việc?
Ông Quang: Hoàn tất hợp đồng và ký hợp đồng.
Luật sư: Ông Khánh có chỉ đạo nếu như hợp đồng thiếu căn cứ thì các anh vẫn cứ phải ký không?
Ông Quang: Không ạ.
Trước khi ký đồng, chúng tôi đã báo cáo Tập đoàn bằng 3 văn bản, nêu các vấn đề khó khăn, thời gian hoàn thành thủ tục theo pháp lý phải mất 6 tháng và chỉ ký được vào giữa tháng 6/2011. Các văn bản đều liên tục nhắc lại như vậy, nhưng Tập đoàn vẫn chỉ đạo phải ký hợp đồng ngày 28/2/2011.
Luật sư: Hợp đồng kinh tế vô hiệu, có khi nào ông đề nghị cấp vốn không?
Ông Quang: Không bao giờ. Việc hợp đồng vô hiệu, chắc chắn rằng việc đó không thể dẫn đến bất cứ rủi ro nào.
Có rất nhiều lời khai, báo cáo của các bị cáo, nhân chứng nói không biết về sự thiếu sót hợp đồng 33 cho đến ngày 30/5, tôi nói rằng, điều này không đúng, vì ngày 31/3/2011, khi ông Đinh La Thăng tổ chức cuộc họp thành lập ban quản lý dự án mới, bổ nhiệm ông Vũ Đình Chương là Trưởng ban quản lý dự án.
Tại cuộc họp đó có PVC, PVPower có đầy đủ thành viên HĐQT, HĐTV, ông Thăng yêu cầu PVPower báo cáo. Tôi nói rất rõ hợp đồng này cực kỳ thiếu sót và chưa đủ pháp lý. Chính vì có báo cáo của tôi, ông Thăng yêu cầu ban quản lý mới phải rà soát lại hợp đồng.
