Lãi suất tăng, tỷ giá giảm, dòng tiền dịch chuyển
Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế cho rằng, xu hướng thắt chặt tiền tệ trên thế giới đang dần kết thúc, nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ và nhiều nước châu Âu, sẽ chuyển sang nới lỏng tiền tệ để hỗ trợ tăng trưởng. Điều này khiến chỉ số USD Index giảm về mức 100 điểm thời gian gần đây.
Diễn biến của đồng bạc xanh trên toàn cầu đang tác động mạnh đến kinh tế trong nước. Tính tới giữa tuần này, giá USD bán ra tại các ngân hàng đã lùi về sát mốc 25.000 VND/USD. So với đầu năm, giá USD bán ra tại Vietcombank chỉ còn tăng hơn 2% so với đầu năm, giảm mạnh so với mức tăng 4% vào cuối tháng 6/2024.
Áp lực tỷ giá hạ nhiệt khiến nhà điều hành có thêm không gian để linh hoạt chính sách tiền tệ, hỗ trợ thanh khoản cho thị trường. Từ đầu tháng 8/2024 đến nay, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã một lần giảm lãi suất OMO và 3 lần giảm lãi suất chào thầu tín phiếu. Lãi suất cho vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng cũng đã lùi về mức 4,4-4,5%, thay vì sát mốc 5% như cuối tháng 7, đầu tháng 8. Cùng với sự hạ nhiệt của tỷ giá và lãi suất liên ngân hàng, đà tăng của lãi suất huy động trên thị trường dân cư cũng chậm lại.
Sự biến động của tỷ giá và lãi suất sẽ tác động mạnh đến các kênh đầu tư. Hiện nay, kênh đầu tư ngoại hối không còn hấp dẫn. Ba kênh đầu tư được chú ý nhất là tiết kiệm, chứng khoán và bất động sản.
Trên thực tế, dòng tiền đang dịch chuyển. Số dư tiền gửi tại các công ty chứng khoán tính tới cuối quý II/2024 giảm khoảng 9.000 tỷ đồng so với cuối quý I/2024. Ngược lại, lãi suất huy động tăng 4 tháng qua đã kéo dòng tiền nhàn rỗi quay trở lại ngân hàng.
Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc khối nghiên cứu, Công ty cổ phần Chứng khoán MB (MBS) thông tin, tại thời điểm cuối quý II, lượng tiền gửi của khách hàng cá nhân tại các công ty chứng khoán giảm, trong khi lượng tiền gửi tại các ngân hàng niêm yết đã tăng khoảng 6% so với đầu năm, cho thấy nhà đầu tư đang cơ cấu lại danh mục đầu tư của mình.
Tiền gửi cá nhân vào hệ thống ngân hàng cao kỷ lục hoàn toàn phù hợp trong bối cảnh lãi suất tiền gửi tăng lên, trong khi các kênh đầu tư khác như chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản tiếp tục khó khăn.
Dù vậy, ông Nghĩa cho rằng, lãi suất huy động sẽ chỉ tăng nhẹ thời gian tới, do Chính phủ sẽ tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất thấp nhằm hỗ trợ tăng trưởng. Theo chuyên gia này, bất động sản vẫn là kênh đầu tư hấp dẫn bậc nhất hiện nay.
Cũng theo ông Nghĩa, mặc dù thị trường vàng trong nước đang khá trầm lắng sau loạt động thái của NHNN, song khi Fed giảm lãi suất, cộng thêm căng thẳng địa chính trị trên thế giới, giá vàng sẽ tiếp tục đi lên, thậm chí có thể đạt mức 3.000 USD/oz vào năm 2026.
Phù hợp với phân bổ vào tài sản rủi ro
Các yếu tố hiện nay (bao gồm cả việc Fed cắt giảm lãi suất) sẽ hỗ trợ tích cực cho thị trường, nhưng là trong trung, dài hạn, không phải trong ngắn hạn. Điều tích cực là các chính sách hiện nay đang đi đúng hướng trong hỗ trợ tăng trưởng nền kinh tế, cũng hỗ trợ thị trường chứng khoán. Giai đoạn hiện nay chỉ phù hợp cho các nhà đầu tư có tỷ trọng tiền mặt lớn. Các nhà đầu tư nên tập trung cơ cấu lại danh mục để chờ đợi cơ hội lớn trong giai đoạn tiếp theo.
Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư Maybank Investment Bank
Theo các chuyên gia, xu hướng giảm lãi suất trên toàn cầu sẽ ngày càng rõ dần trong thời gian tới. Một khi lãi suất trên thế giới hạ nhiệt, dòng tiền sẽ tìm đến các thị trường mới nổi để tìm kiếm cơ hội sinh lời cao hơn, trong đó có Việt Nam. Trên thực tế, sau một thời gian bán ròng kéo dài, từ đầu tháng 8 đến nay, nhà đầu tư ngoại đã chuyển sang mua ròng trở lại.
Kinh tế hồi phục khả quan, khả năng được nâng hạng thị trường vào năm 2025 cũng là những yếu tố khiến chứng khoán trở thành kênh đầu tư đáng chú ý nhất giai đoạn tới.
“Chúng tôi cho rằng, môi trường vĩ mô hiện phù hợp với phân bổ vào tài sản rủi ro, bao gồm cổ phiếu”, ông Nguyễn Triệu Vinh, Phó giám đốc đầu tư Công ty Quản lý quỹ Vietcombank nhận định.
Trong khi đó, ông Ngô Thành Huấn, Giám đốc khối tài chính cá nhân Công ty cổ phần FIDT cho rằng, chứng khoán đáng để đầu tư nhất trong nửa cuối năm 2024, vì chứng khoán còn được gọi là “thị trường của sự kỳ vọng”.
Mặc dù vậy, các chuyên gia cũng cảnh báo, nhà đầu tư thận trọng trước thời điểm Fed giảm lãi suất. Trong quá khứ, mỗi lần Fed giảm lãi suất thì VN-Index lại giảm tương ứng, mức giảm tương quan với thị trường Mỹ, một phần do lo ngại suy thoái kinh tế Mỹ, một phần do tác động tâm lý. Tuy vậy, thường thì 1 năm sau khi Fed giảm lãi suất, thị trường lại phục hồi tốt, cùng với sự phục hồi của nền kinh tế thực.
Ông Phan Lê Thành Long, Tổng giám đốc AFA Group, đồng sáng lập Cộng đồng Cố vấn tài chính Việt Nam (VWA) cho rằng, trong ngắn hạn, sau khi Fed giảm lãi suất, VN-Index có thể sẽ điều chỉnh do hiệu ứng chốt lời. Nhiều khả năng sau độ trễ 1 năm, thị trường chứng khoán sẽ tăng, đồng pha với sự phục hồi của nền kinh tế thực.
Song, ngay cả khi thị trường chứng khoán đi lên, việc lựa chọn mã cổ phiếu nào mang lại hiệu quả cao cũng là thách thức với nhà đầu tư. Được biết, chuyên gia phân tích một số công ty chứng khoán đánh giá cao nhóm cổ phiếu ngành tài chính (đặc biệt là chứng khoán), bất động sản, đầu tư công, may mặc...