Ngày 7/6, TAND TP Hà Nội đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án Nguyễn Hồng Anh (SN 1974, tức Lisa Nguyen, nguyên Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty Cascon) về tội Cố ý làm trái quy định nhà nước và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo cáo trạng, năm 2010, Công ty United Arab Shipping Company (UASC) thuộc Các tiểu Vương quốc Ả-rập liên hệ với Cascon và thỏa thuận mua 10.000 container do Cascon (tên cũ là Công ty VTC) sản xuất với giá 4.038 USD/container.
Nguyễn Hồng Anh đã đề nghị UASC ký hợp đồng mua bán trực tiếp với Cascon số lượng 1.000 containner. 9.000 container còn lại, Cascon sẽ bán qua một đơn vị trung gian ở nước ngoài là Công ty TNHH Đầu tư quốc tế Sunny Investment (Công ty SNI). Công ty SNI sẽ bán tiếp cho Công ty UASC.
Thực chất SNI do Nguyễn Hồng Anh và Hsu Wen-Ta (người Đài Loan) thành lập tại quần đảo Virgin thuộc Liên hiệp vương quốc Anh.
Sau đó, Nguyễn Hồng Anh đã sử dụng các hợp đồng mua bán, phụ lục hợp đồng, biên bản ghi nhớ, kèm theo phương án kinh doanh để nộp cho Ngân hàng vay hơn 31 triệu USD.
Cascon đã sản xuất, chuyển giao hàng và nhận hơn 39 triệu USD. Tuy nhiên, công ty chỉ trả cho ngân hàng 11 triệu USD. Cơ quan điều tra xác định, bị cáo chiếm đoạt của ngân hàng số tiền 16,7 triệu USD, tương đương 353 tỷ đồng.
Thực chất, khi ký các hợp đồng mua bán hàng hóa, các bên đã thỏa thuận tiền thanh toán cho bên thi công – Cascon sẽ được chuyển đến tài khoản của Công ty SNI mở tại Ngân hàng HSBC Hồng Kông. Bên mua là UASC được chiết khấu 1,35% phí trên tổng giá trị hợp đồng.
Cuối năm 2011, do không thấy SNI chuyển trả đủ tiền vào tài khoản, ngân hàng yêu cầu Nguyễn Hồng Anh cung cấp hồ sơ pháp lý của Công ty SNI để tiến hành đòi nợ. Nguyễn Hồng Anh không cung cấp hồ sơ và chỉ đạo Nguyễn Thị Ngà (nguyên Trưởng phòng kinh doanh Cascon) sử dụng email với danh nghĩa là người của Công ty SNI khất nợ ngân hàng.
Qua xác minh, Công ty SNI đã được bán cho người khác và hiện không có hoạt động kinh doanh.
Đối với một số cán bộ ngân hàng, cơ quan điều tra xác định, họ tin tưởng Cascon là khách hàng truyền thống, phương án sản xuất, kinh doanh có lãi, thanh toán cho bên thi công được chuyển đến tài khoản do ngân hàng quản lý nên không phát hiện việc làm gian dối của bị cáo.
Với hành vi trên, Nguyễn Hồng Anh bị truy tố với tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Nguyễn Thị Ngà giữ vai trò đồng phạm.
Sau 1 ngày xét xử, tòa đã quyết định trả hồ sơ vì xuất hiện tình tiết mới. Lý do là tại tòa chưa làm rõ số tiền bị cáo gửi vào ngân hàng nước ngoài.
Ngoài ra, cơ quan tố tụng xác định, từ năm 2010-2011, Nguyễn Hồng Anh và Công ty VFC ký hợp đồng vay vốn số tiền 30 tỷ đồng. Bị cáo đã bán tài sản thế chấp gồm 258 container 20DC, 150 container 40 HC và 1,1 triệu kg thép, thu được 38 tỷ đồng. Số tiền thu về bị cáo chỉ trả cho Công ty VFC 10 tỷ đồng, còn 28 tỷ đồng đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
Việc làm này gây thiệt hại cho VFC số tiền 32 tỷ đồng. Bị cáo bị truy tố về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Riêng hành vi này đã được đưa ra xét xử độc lập từ năm 2015, bị cáo từng bị xử phạt 17 năm tù. Quá trình xét xử, bị cáo liên tục kêu oan, không nhận tội, không gây hậu quả mà con tăng giá trị tài sản. Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội đã hủy bản án sơ thẩm và nhập hành vi trên để xét xử cùng vụ án này.
