Chiều 29/5, sau 9 ngày xét xử và nghị án kéo dài, Hội đồng xét xử sơ thẩm, Tòa án Nhân dân tỉnh Lào Cai đã tuyên án đối với 17 bị cáo trong vụ khai thác trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng apatit, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 312 tỷ đồng.
Theo Hội đồng xét xử, về ý thức chủ quan, các cựu lãnh đạo tỉnh Lào Cai biết rõ những sai phạm về thẩm quyền. Tuy nhiên, vì mục đích phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, từ đó ký các văn bản, giấy chứng nhận đầu tư, có ý kiến bút phê, chỉ đạo vào các tài liệu khác có liên quan trái quy định của Luật Khoáng sản và các hệ thống pháp luật liên quan.
Hành vi phạm tội của các bị cáo đã xâm hại đến uy tín của Nhà nước, xâm phạm đến tính đúng đắn trong công tác quản lý Nhà nước, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Tuy nhiên, trong quá trình lượng hình, Hội đồng xét xử đã xem xét đến yếu tố nhân thân và thành tích cá nhân cũng như những đóng góp của các bị cáo trong quá trình nắm giữ các cương vị lãnh đạo tỉnh, từ đó, có bản án tương xứng với mức độ, tính chất phạm tội.
Từ đó, Hội đồng xét xử quyết định tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Vịnh, cựu Bí thư Tỉnh uỷ Lào Cai, 5 năm 6 tháng tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”; phạt bổ sung 30 triệu đồng để sung công quỹ Nhà nước.
Cùng tội danh trên, bị cáo Doãn Văn Hưởng, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai bị tuyên phạt 4 năm tù, phạt bổ sung 40 triệu đồng; 2 cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh gồm Nguyễn Thanh Dương và Lê Ngọc Hưng cùng bị tuyên phạt 3 năm 3 tháng tù, phạt bổ sung mỗi bị cáo 25 triệu đồng;
 |
Cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh cùng loạt cựu lãnh đạo tỉnh Lào Cai bị xử lý về hành vi tiếp tay khai thác, tiêu thụ trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng apatit, có giá trị hơn 610 tỷ đồng. |
Bị cáo Mai Đình Định, cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Lào Cai bị tuyên phạt 3 năm tù; Phan Văn Cương, cựu Phó giám đốc Sở Công thương và Lê Ngọc Dương, cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cùng bị tuyên phạt 2 năm 9 tháng tù;
Hai bị cáo Ngô Đức Hoàng, cựu chuyên viên Văn phòng UBND tỉnh Lào Cai và Vũ Đình Thủy, cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cùng bị tuyên phạt 2 năm 6 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo.
Bị cáo Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng thương mại Lilama bị tuyên phạt 4 năm tù về tội "Rửa tiền" và 3 năm 6 tháng tù cho tội "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên", tổng hợp hình phạt cho cả 2 tội danh là 7 năm 6 tháng tù.
Cùng với đó, Hội đồng xét xử tuyên phạt 7 bị cáo là cựu lãnh đạo Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam cùng về tội “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”, gồm: Nguyễn Quang Huy, cựu Tổng giám đốc, 3 năm tù, áp dụng hình phạt phạt bổ sung 50 triệu đồng; Phạm Cao Khiêm ,cựu Phó tổng giám đốc, 2 năm 9 tháng tù; Lương Văn Na, Phó tổng giám đốc, Thành viên Hội đồng thành viên và Nguyễn Văn Bình, Giám đốc Xí nghiệp khai thác 3 cùng bị tuyên phạt 2 năm 6 tháng tù;
Bị cáo Nguyễn Ngọc Bích, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên và Cao Văn Tham, cựu Phó phòng Kế hoạch thị trường cùng bị tuyên phạt 2 năm 6 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo; Nguyễn Văn Chung, nguyên Phó phòng phụ trách Phòng Kỹ thuật, điều độ, sản xuất bị tuyên phạt 2 năm tù, nhưng cho hưởng án treo.
Theo cáo trạng, năm 2009, UBND tỉnh Lào Cai cấp giấy chứng nhận cho Công ty Lilama thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn, nhà hàng tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP.Lào Cai, trên diện tích đất 3,77 ha.
Tuy nhiên, do một phần diện tích trùng với dự án thuộc quy hoạch quặng apatit đã được Bộ Công thương phê duyệt, nên UBND tỉnh Lào Cai quyết định thu hồi giấy chứng nhận và giao cho Công ty Apatit Việt Nam quản lý, sử dụng khu đất đó.
Tháng 3/2012, Nguyễn Mạnh Thừa đã cấu kết với nhóm bị cáo tại Công ty Apatit Việt Nam để được tham gia san gạt mặt bằng, khai thác hơn 167.000 tấn quặng apatit.
Chỉ 2 tháng sau, Công ty Lilama tiếp tục đề nghị UBND tỉnh Lào Cai giao lại diện tích đất này và cấp lại giấy chứng nhận cho dự án nhà hàng, khách sạn, và được nhóm cựu lãnh đạo tỉnh chấp thuận, dù biết bên dưới là thân quặng và giao đất chồng lần.
Nguyễn Mạnh Thừa đã chỉ đạo nhân viên thuê các đơn vị khác tiến hành khai thác quặng trái phép trong khu vực trên, cùng với Công ty Apatit Việt Nam tiêu thụ và bán cho Công ty Phốt pho Vàng Việt Nam và Công ty cổ phần Hóa chất Đức Giang Lào Cai.
Cơ quan tố tụng xác định, Công ty Lilama đã thực hiện hành vi khai thác và tiêu thụ trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng apatit, trị giá hơn 610 tỷ đồng, thu về hơn 484 tỷ đồng. Nguyễn Mạnh Thừa đã hưởng lợi bất chính hơn 171 tỷ đồng; Công ty Apatit Việt Nam cũng hưởng lợi hơn 184 tỷ đồng.
Nguyễn Mạnh Thừa cũng “cảm ơn” cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh 5 tỷ đồng; đồng thời đưa tiền cho một số cán bộ, lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai và lãnh đạo các sở, ban ngành, lãnh đạo Công ty Apatit Việt Nam, tuy nhiên quá trình điều tra không làm rõ được.
