Những ngày qua, cộng đồng mạng liên tục phản ứng trước nhận xét về Starbucks của ông Đặng Lê Nguyên Vũ, nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc tập đoàn cà phê Trung Nguyên.
Starbucks đã vào Việt
Theo ông, “họ không bán cà phê, mà đang bán nước có mùi cà phê pha với đường”. Có ý kiến cho rằng, đây là một nhận định khá khập khiễng, bởi một bên là chuỗi quán cà phê lớn nhất thế giới, còn bên kia chỉ là một doanh nghiệp nội địa.
Phát biểu này lại được đưa ra vào lúc Starbucks sắp vào Việt
Tỷ suất sinh lãi 15-38%
“Trung Quốc sẽ là thị trường quốc tế lớn nhất thế giới ngoài Mỹ của Starbucks vào năm 2014, sau đó là Ấn Độ, còn Việt Nam thì đang trong tầm ngắm của chúng tôi. Châu Á sẽ chiếm gần 50% doanh thu toàn cầu của Starbucks trong 3 năm tới”. Ông Howard Schultz, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Starbucks, đã nói như vậy với đài CNN hồi đầu tháng 11.
Theo trang web businessinsider.com, Starbucks không đầu tư trực tiếp hay nhượng quyền tại Ấn Độ, mà ký hợp đồng liên doanh trị giá gần 80 triệu USD, với tỷ lệ góp vốn 50/50, cùng Tata Global Beverages. Đây là doanh nghiệp kinh doanh ẩm thực của Tata, tập đoàn đa ngành lớn nhất nước này. Ngay sau khi thâm nhập thị trường đông dân thứ hai thế giới, Starbucks cho biết sẽ mở 50 cửa hàng tại đây vào cuối năm nay và có kế hoạch mở thêm hàng loạt cửa hàng nữa tại
Chiến lược liên doanh tại Ấn Độ từng được chuỗi cà phê lớn nhất thế giới áp dụng khá thành công ở Trung Quốc trong hơn 12 năm qua, với 570 cửa hàng tại 48 thành phố. Starbucks cho biết sẽ tăng lên mức 1.500 cửa hàng vào năm 2015.
Bà Helen H.Wang, nhà sáng lập The Helen Wang Group, chuyên tư vấn chiến lược cho các doanh nghiệp làm ăn tại Trung Quốc, nhận xét: “Đây là thị trường rất lớn, nhưng không đồng nhất. Văn hóa vùng miền từ Bắc xuống
Trước đó 3 năm, Starbucks cũng đã bỏ ra 21,3 triệu USD để nâng tỷ lệ sở hữu tại Công ty Shanghai Uni-President Starbucks Coffee từ 5% lên 50% nhằm chiếm lĩnh thị trường các tỷnh phía Đông. Tháng 6/2011, Starbucks tiếp tục tiến vào khu vực phía Nam Trung Quốc gồm cả Hồng Kông và Macao, bằng hợp đồng liên doanh với Công ty Maxim’s Caterers của Hồng Kông.
Có nhiều khả năng Starbucks cũng sẽ thực hiện mô hình liên doanh tại Việt Nam, nhưng với quy mô nhỏ hơn so với Trung Quốc và Ấn Độ. “Đối tác trong nước phải có tiềm lực tài chính mạnh, thậm chí có thế lực để giải quyết 2 khúc xương lớn nhất là giấy phép kinh doanh và mặt bằng. Phần còn lại Starbucks sẽ lo liệu”, ông Đỗ Hòa, Tổng Giám đốc Công ty tư vấn chiến lược IME Việt
Nếu đúng như thế, có thể ví đây như là cách đi tắt, nhằm kinh doanh có lãi trong thời gian sớm nhất. “Starbucks có thể sẽ mở từng cửa hàng một, thậm chí cái trước có lãi mới mở cái sau. Rồi họ sẽ mua lại dần dần cổ phần từ đối tác liên doanh”, ông Nguyễn Trung Thẳng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Masso Group, dự đoán.
Giới kinh doanh chuỗi thức ăn nhanh trong nước cho rằng, vốn đầu tư ban đầu cho một cửa hàng thường dao động từ 300.000-500.000 USD, thậm chí cao hơn tùy quy mô đầu tư và vị trí mặt bằng.
“Tỷ suất sinh lãi của ngành này là từ 10-15% và thời gian để cửa hàng đầu tiên đạt mức hòa vốn có thể từ 3-5 năm với tốc độ phát triển 5-10 cửa hàng/năm”, một vị đại diện ban Giám đốc Công ty Gami Food, đơn vị mua nhượng quyền chuỗi kem Swensens và The Pizza Company tại Việt Nam, phân tích về mô hình kinh doanh này. Đối với trường hợp của Starbucks tại Trung Quốc, kết quả kinh doanh thậm chí còn khả quan hơn với tỷ suất sinh lãi lên tới 38% chỉ sau hơn 3 năm hoạt động, theo phát biểu của bà Belinda Wong, Chủ tịch Starbucks tại Trung Quốc với hãng tin AFP mới đây.
Đối tác trong nước phải có tiềm lực tài chính mạnh, thậm chí có thế lực để giải quyết 2 khúc xương lớn nhất là giấy phép và mặt bằng.
Thống kê của Công ty nghiên cứu thị trường Euromonitor (Anh) trong quý III năm nay cho biết, hiện toàn bộ các chuỗi thức ăn nhanh tại Việt Nam mới đạt số lượng khoảng hơn 600 cửa hàng so với mức 2.500 của chỉ riêng thủ đô Bangkok, Thái Lan. Năm 2011, tổng giá trị thị trường thức ăn nhanh của Việt
Về khả năng bán nhượng quyền tại Việt
Ông Thẳng, Masso Group cho rằng, đối với bất kỳ chuỗi bán lẻ nào, gia tăng quy mô tức là gia tăng thách thức trong quản trị chất lượng. Đối với mô hình nhượng quyền, thách thức trong kiểm soát sẽ càng lớn hơn. Bên nhận nhượng quyền đến lúc nào đó không thể đáp ứng được các tiêu chuẩn kiểm soát của bên nhượng quyền thì phải kết thúc hợp đồng, nếu không muốn đánh mất hình ảnh thương hiệu. Đây là một thách thức cho Starbucks, một khi muốn nhượng quyền tại Việt
Sẽ đổi ngôi
Việc Starbucks mở cửa hàng tại Việt
Cách đây gần một năm, “vua nhượng quyền” Lý Quý Trung đã bán toàn bộ chuỗi Phở 24 cho Highlands Coffee với giá được giới đầu tư tài chính ước tính khoảng 20 triệu USD. Sau đó không lâu, Highlands Coffee cũng bán 50% cổ phần (bao gồm cả Phở 24) cho Tập đoàn Jollibee của Philippines. Ông David Thái, chủ sở hữu Highlands Coffee, tất nhiên đã xem xét kỹ Phở 24 trước khi mua. Nhưng động cơ đơn thuần của thương vụ là đầu tư tài chính, nghĩa là Highlands Coffee mua Phở 24 và bán lại cho Jollibee với giá cao hơn.
Giá trị lớn nhất mà Highlands Coffee có được là đưa Phở 24 vào danh mục của mình cùng với chuỗi mặt bằng sẵn có để tiếp tục bành trướng tới hàng trăm cửa hàng. Và giá trị cộng hưởng của 3 thương hiệu Jollibee, Highlands Coffee, Phở 24 có thể sẽ gây khó khăn nhất định cho chiến lược phát triển của Starbucks tại Việt Nam, nhất là vấn đề mặt bằng trong giai đoạn đầu.
Đối với Trung Nguyên, cuộc chiến với Starbucks có vẻ đã đến sớm hơn khi hồi tháng 4, tên miền liên quan đến thương hiệu Legendee coffee của Công ty đã bị một cá nhân mua và sử dụng để quảng cáo cho Starbucks, Doanh thu và số lượng cửa hàng không ngừng tăng trưởng của 10 chuỗi thức ăn nhanh lớn nhất thế giới năm 2010 (Nguồn: Business Insider) nhưng nay đã chấm dứt. Sau đó, một nhân sự cấp cao của Starbucks (không muốn nêu tên) đã khẳng định tập đoàn này không bao giờ quảng cáo trên trang web có liên quan đến Trung Nguyên vì “chúng tôi không có lý do gì để làm điều này”.
Mới đây, dường như để chuẩn bị cạnh tranh với Starbucks trong phân khúc cao cấp, Trung Nguyên đã đổ hàng chục tỷ đồng để đầu tư và nâng cấp chuỗi 55 cửa hàng cao cấp trong cả nước. Tuy nhiên, ông Hòa, IME Việt
Trước nguồn tin Starbucks sắp vào Việt
Còn ông Andrew Nguyễn, Giám đốc điều hành chuỗi Coffee Bean & Tea Leaf tại Việt Nam nói rằng, cạnh tranh là quy luật của thị trường và mục tiêu cao nhất của họ là ngày càng cải thiện chất lượng dịch vụ để phục vụ khách hàng tốt hơn. Trong khi đó, cả 2 chuỗi cà phê Highlands và Gloria Jean Coffee đều im lặng.
Trên thực tế, Starbucks đã và đang thành công trong chiến lược chinh phục trái tim của người tiêu dùng Trung Quốc để họ từng bước chuyển từ văn hóa trà đạo sang thưởng thức hương vị cà phê. Chiến lược này cũng đã được Starbucks áp dụng tại Ấn Độ cùng kỳ vọng sẽ đưa đất nước có dân số lớn thứ hai thế giới này lọt vào top các thị trường trọng điểm ở nước ngoài từ năm 2015.
Khác với Trung Quốc và Ấn Độ, Việt
